Bắt đầu từ 15h ngày 8/11, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, thành viên Chính phủ thứ hai đăng đàn trả lời chất vấn trước Quốc hội.

Nhóm vấn đề được Quốc hội chọn để chất vấn Bộ trưởng là: công tác quản lý, điều tiết điện lực; việc thực hiện quy hoạch phát triển điện lực, quy hoạch năng lượng mới và năng lượng tái tạo. Hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường ngoài nước, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa, thương mại điện tử và kinh tế số, công tác quản lý thị trường, phòng chống gian lận thương mại; quản lý cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng.

Phát triển, ứng dụng cơ khí chế tạo trong nước, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, đổi mới công nghệ trong lĩnh vực công nghiệp cũng nằm trong nhóm vấn đề chất vấn người đứng đầu ngành công thương.

Phát biểu trong 5 phút trước khi nghe chất vấn trực tiếp, Bộ trưởng Tuấn Anh nói đây là lần thứ ba ông được trả lời chất vấn. Việc này thể hiện sự quan tâm của nhân dân và cử tri cả nước cũng như cộng đồng doanh nghiệp đối với trách nhiệm của Bộ trong thực thi nhiệm vụ.

Bộ trưởng khẳng định, sau mỗi kỳ họp Quốc hội cũng như mỗi phiên chất vấn, Bộ Công Thương luôn xác định trách nhiệm trong tiếp thu, thực hiện nghiêm các kết luận của Quốc hội, chấp hành nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng trong thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước, hoàn thiện thể chế pháp luật.

Tuy nhiên "Bộ Công Thương quản lý ngành nhiều lĩnh vực rất đa dạng. Bởi vậy, dù cố gắng, nỗ lực liên tục nhưng vẫn còn nhiều hạn chế trong thực thi, trong đó có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Chúng tôi coi mỗi phiên chất vấn là cơ hội lắng nghe ý kiến của cử tri để hoàn thành tốt nhiệm vụ", Bộ trưởng nói và cam kết sẽ cầu thị, trung thực, thẳng thắn trong trả lời chất vấn.

Ngay từ đầu phiên đã có 77 đại biểu đăng ký chất vấn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh.

Sẽ quản lý chặt chẽ hơn

Đại biểu Phạm Văn Hoà (Đồng Tháp) chất vấn, vừa qua báo chí đăng nhiều thông tin về việc cài cắm "đường lưỡi bò" vào hàng hóa ở Việt Nam như quả địa cầu, ôtô gắn định vị, phim ảnh… Hải quan đã phát hiện và xử lý nhiều vụ, số đã bán đến người tiêu dùng hết sức nguy hại.

Đại biểu chất vấn trách nhiệm của Bộ trưởng về vấn đề này? Có biện pháp gì để không tái diễn hình ảnh tương tự làm ảnh hưởng đến người dân?".

Trả lời đại biểu Hoà, Bộ trưởng Tuấn Anh khẳng định các sản phẩm của các phần mềm điện tử trong các sản phẩm của ôtô nhập khẩu có vấn đề liên quan bản đồ đường lưỡi bò vi phạm đến chủ quyền an ninh quốc gia là một hiện tượng mới xuất hiện. Đã có một số sản phẩm tương tự về văn hoá, nghe nhìn thì Việt Nam đã có biện pháp xử lý, tuy nhiên, đối với ôtô nhập khẩu ô tô phục vụ cho việc triển lãm thì là hiện tượng mới xuất hiện, ông Tuấn Anh nói.

Theo Bộ trưởng thì ngay sau khi xảy ra sự việc đã tổ chức rà soát, kiểm tra lại và trước mắt thống nhất với Tổng cục Hải quan là đối với ôtô để phục vụ cho triển lãm thì tịch thu. Sau đó sẽ có biện pháp để phối hợp với cơ quan chức năng rà soát về mặt pháp lý để đảm bảo sự quản lý chặt chẽ hơn, tránh trường hợp lợi dụng trong tương lai.

Đối với doanh nghiệp thực hiện nhập khẩu và kinh doanh ôtô tại Việt Nam có vi phạm trên, Bộ đã rất nghiêm túc yêu cầu doanh nghiệp này phải triệu tập và thu hồi toàn bộ sản phẩm có vi phạm và tạm thời cho dừng giấy phép kinh doanh nhập khẩu ôtô và kinh doanh tại Việt Nam cho đến khi doanh nghiệp này thực hiện xong yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước.

Qua đây chúng tôi thấy có một lỗ hổng pháp lý mà các bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ phải tiếp tục rà soát, hoàn thiện để đảm bảo không xảy ra hiện tượng đó trong tương lai, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh trao đổi với đại biểu Phạm Văn Hoà trong giờ giải lao - Ảnh: Quang Phúc

Không chậm trễ trong ngăn ngừa lợi dụng nhãn mác hàng Việt 

Nêu tình trạng doanh nghiệp lợi dụng nhãn mác hàng Việt Nam để chuyển tải bất hợp pháp hàng nhập khẩu từ Trung Quốc rồi xuất khẩu sang nước khác được cảnh báo từ lâu, song chậm xử lý, đại biểu Phương Thị Thanh (Bắc Kạn) chất vấn Nguyên nhân và trách nhiệm của Bộ trưởng trong quản lý.

Trả lời đại biểu, ông Trần Tuấn Anh cho rằng với những ưu đãi thuế quan và những điều kiện khác trong tiếp cận thị trường của Việt Nam thì đã xuất hiện những dấu hiệu cho thấy có các sản phẩm và đội lốt xuất xứ hàng hoá của Việt Nam để tranh thủ các ưu đãi về thuế quan, xuất khẩu đi các nước đối tác của Việt Nam.

Nhưng Bộ trưởng cũng khẳng định không chậm trễ trong ngăn ngừa các hành vi này mà Bộ Công Thương đã nhận diện từ năm 2016 sau khi Việt Nam hội nhập sâu rộng thông qua loạt các Hiệp định thương mại tự do với nhiều ưu đãi thuế quan.

Bộ trưởng dẫn trường hợp phát hiện 1,8 triệu tấn nhôm trị giá 4,3 tỷ USD gần đây đã được các cơ quan chức năng phối hợp ngăn chặn.

Ngoài nhôm thì  trong các lĩnh vực khác như điện tử, dệt may, da giày... cũng có dấu hiệu tranh thủ lợi dụng gian lận thương mại, chuyển tải bất hợp pháp đã được phát hiện.

Và Bộ đã chủ động báo cáo Chính phủ, phối hợp cùng các bộ, ngành xử lý không chậm trễ và không gây ra những tổn hại ảnh hưởng đến quan hệ chính thức của Việt Nam với đối với các đối tác. Ví dụ ngay trong quan hệ với Hoa Kỳ là một khu vực có xuất khẩu tăng trưởng rất mạnh trong thời gian nhưng đến nay về cơ bản vẫn giữ được quan hệ tốt

Phiên chất vấn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh sẽ còn vắt sang sáng 7/11, cho đến 10h45.