Chứng khoán Trung Quốc tăng nóng, nhà đầu tư lại đang nhiều tiền

Thị trường chứng khoán Trung Quốc đang trải qua một giai đoạn tăng điểm mạnh mẽ, với chỉ số Shanghai Composite đạt mức cao nhất 1 thập kỷ trong tháng 9 và chỉ số Hang Seng của Hồng Kông đã tăng 30% từ đầu năm.

Xu hướng tăng điểm này không chỉ thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trong nước mà còn cả các nhà đầu tư nước ngoài - những người đang tìm kiếm cơ hội khi chính sách kinh tế của Chính phủ Trung Quốc đang có sự thay đổi tích cực.

Theo hãng tin CNBC, một trong những động lực chính dẫn đến sự tăng trưởng hiện nay của chứng khoán Trung Quốc là những thay đổi chính sách. Ông Hao Hong, Giám đốc Đầu tư tại công ty Lotus Asset Management, nói rằng áp lực giảm phát ngày càng gia tăng đã khiến các nhà hoạch định chính sách cảm thấy cần phải tập trung vào tăng trưởng kinh tế thay vì chỉ đơn thuần là giảm thiểu rủi ro.

Vào ngày 24/9/2024, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) đã tổ chức một cuộc họp báo hiếm hoi, công bố các biện pháp hỗ trợ cho nền kinh tế và thị trường chứng khoán, đánh dấu sự khởi đầu của một đợt tăng điểm được gọi là "hiệu suất 9.24".

Ngoài ra, Chính phủ Trung Quốc cũng đang nỗ lực thu hút thêm vốn từ các nhà đầu tư tổ chức để biến thị trường chứng khoán nước này thành một nơi lưu trữ tài sản giống như thị trường chứng khoán Mỹ. Các nhà quản lý đã yêu cầu các công ty bảo hiểm và quỹ tương hỗ nhà nước, vốn thường đứng ngoài cuộc, tăng cường nắm giữ cổ phiếu. Chủ trương này đã tạo ra một làn sóng đầu tư mới, làm tăng thêm niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường.

Các nhà đầu tư cá nhân Trung Quốc đang dần quay trở lại mua cổ phiếu. Họ muốn nắm bắt một cơ hội đầu tư có khả năng mang lại lợi nhuận cao hơn trong khi các kênh đầu tư khác như tiền mặt, trái phiếu, bất động sản và sản phẩm quản lý tài sản kém hấp dẫn.

Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, lãi suất cho các khoản tiền gửi tiết kiệm ngân hàng ở nước này hiện chỉ khoảng 1,3% đối với kỳ hạn 5 năm, giảm từ mức 2,75% vào năm 2020. Các khoản tiền gửi không kỳ hạn chỉ mang lại lãi suất 0,05% mỗi năm.

Thị trường trái phiếu cũng không khả quan hơn. Hãng tin Bloomberg cho hay các nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu chính phủ Trung Quốc đã phải đối mặt với nhiều tháng thua lỗ hơn là lợi nhuận trong năm nay. Mặc dù lãi suất trái phiếu đã tăng lên, nhưng mức lợi suất hiện tại vẫn không đủ hấp dẫn so với mức trung bình lịch sử. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm hiện dao động quanh mức 1,8%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình năm năm là 2,58%.

Bất động sản, một kênh đầu tư truyền thống của người dân Trung Quốc, đang trong tình trạng khó khăn do khủng hoảng kéo dài. Sau 4 năm suy thoái của thị trường bất động sản, nhu cầu mua nhà đã giảm sút. Việc nhiều gia đình đã sở hữu nhiều bất động sản cũng làm giảm tiềm năng về nhu cầu.

Chính sách của Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh rằng "nhà ở là để ở, không phải để đầu cơ" đã tạo ra một rào cản tâm lý cho các nhà đầu tư. Hơn nữa, các nhà phát triển bất động sản đang gặp khó khăn trong việc hoàn thành các dự án đã bán, làm giảm niềm tin của người tiêu dùng.

Các sản phẩm quản lý tài sản cũng không mang lại lợi suất hấp dẫn. Theo dữ liệu từ công ty PYStandard, lợi suất hàng năm cho các sản phẩm quản lý tài sản chiến lược hỗn hợp hiện dưới 3%, đánh dấu một sự suy giảm kéo dài hơn 2 năm.

Các sản phẩm bảo hiểm, một hình thức đầu tư phổ biến, không khả quan hơn khi tỷ lệ lợi suất hàng năm của một số sản phẩm bảo hiểm nhân thọ đã giảm từ 4,3% trước đại dịch Covid-19 xuống còn 2,5%.

Trong bối cảnh như vậy, nhà đầu tư cá nhân Trung Quốc đang tìm kiếm một nơi trú ẩn an toàn cho khoản tiết kiệm khổng lồ của họ, ước tính lên tới 23 nghìn tỷ USD. Họ đang dần nhận ra rằng cổ phiếu có thể là lựa chọn tốt nhất trong bối cảnh các kênh đầu tư khác không còn hấp dẫn. Theo một dự báo của ngân hàng JPMorgan Chase & Co., trong thời gian từ nay đến cuối năm 2026, khoảng 350 tỷ USD tiền tiết kiệm ở Trung Quốc có thể được rót vào thị trường chứng khoán nước này.

Ngoài yếu tố chính sách, sự phục hồi của thị trường chứng khoán Trung Quốc còn đang được thúc đẩy bởi những tiến bộ trong lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và công nghệ drone. Nhiều nhà đầu tư tin rằng các cổ phiếu trong lĩnh vực này sẽ có tiềm năng tăng trưởng lớn trong tương lai.

Tuy nhiên, tâm lý của nhà đầu tư cá nhân vẫn còn khá thận trọng. Nhiều người vẫn coi thị trường chứng khoán là một trò chơi may rủi, không giống như ở Mỹ, nơi mà nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 20% giao dịch. Tại Trung Quốc, nhà đầu tư cá nhân chiếm tới 90% giao dịch hàng ngày, điều này có thể dẫn đến sự biến động lớn trong thị trường.

Mặc dù có nhiều yếu tố tích cực thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường, một số chuyên gia lưu ý rằng sự tăng trưởng này có thể nhanh chóng chuyển thành sụt giảm. Nhiều nhà đầu tư cá nhân cho biết họ sẽ nhanh chóng rút tiền ra khỏi thị trường nếu có dấu hiệu giảm giá. Điều này cho thấy tâm lý của nhà đầu tư vẫn còn rất nhạy cảm và có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của thị trường.