Đề xuất nâng lương, phụ cấp giáo viên ngay từ đầu 2026

Thảo luận về Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 – 2035, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm đến việc phát triển đội ngũ giáo viên, trong đó nhấn mạnh đến các chính sách ưu đãi đặc biệt về lương, phụ cấp cho lực lượng này.

CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ TOÀN DIỆN

Theo đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân, đoàn ĐBQH TP.HCM, phát triển đội ngũ giáo viên không chỉ luân chuyển mà phải tạo hệ sinh thái phát triển nghề nghiệp. Bà cho biết trong hơn 20 năm qua, Việt Nam đã áp dụng nhiều mô hình luân chuyển, thu hút giáo viên về vùng khó khăn, đây là chính sách đúng đã góp phần bổ sung nhân lực cho các điểm trường xa xôi. Tuy nhiên, số giáo viên sẵn sàng gắn bó lâu dài chưa nhiều và hiệu quả của chính sách luân chuyển truyền thống có dấu hiệu giảm dần.

“Thực tế cho thấy, giáo viên không chỉ cần phụ cấp mà cần một con đường phát triển nghề nghiệp rõ ràng, một môi trường làm việc an toàn, ổn định, công bằng, được hỗ trợ về chuyên môn và được ghi nhận xứng đáng”, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân nhấn mạnh.

Trên cơ sở đó, đại biểu đề xuất nhóm giải pháp mang tính hệ thống có thể tích hợp ngay trong chương trình mục tiêu quốc gia.

Thứ nhất, cơ chế học, trải nghiệm, cống hiến cho giáo viên trẻ thay vì yêu cầu luân chuyển cứng như nghĩa vụ. Cần thiết kế một lộ trình nghề nghiệp ba bước: học tập chuyên môn sâu, được bồi dưỡng chuẩn quốc tế, trải nghiệm địa bàn khó từ 1 - 2 năm nhưng đi kèm quyền lợi ưu tiên thi giáo viên giỏi, ưu tiên xét nâng lương, nâng hạng, cống hiến lâu dài ở đơn vị phù hợp với năng lực. Khi đó, giáo viên tự nguyện đăng ký vì họ nhìn thấy lợi ích cho sự nghiệp của chính mình.

Thứ hai, xây dựng đội ngũ giáo viên nòng cốt, lưu động. Đây là lực lượng gồm những giáo viên giỏi nhất, được đào tạo thêm kỹ năng hỗ trợ cộng đồng, trường học. Họ sẽ làm nhiệm vụ chi viện cho trường thiếu giáo viên, hỗ trợ chuyên môn cho giáo viên trẻ, tổ chức sinh hoạt chuyên môn cùng triển khai phương pháp dạy học mới, hoạt động theo chu kỳ 3 - 6 tháng, nhưng giữ nguyên quyền lợi và vị trí tại trường gốc. Điều này giúp vùng khó khăn có ngay giáo viên giỏi, không phụ thuộc chỉ tiêu biên chế.

Thứ ba, chính sách hỗ trợ đặc thù giữ người bằng cơ hội, chứ không chỉ bằng phụ cấp. Đại biểu đề nghị hỗ trợ về nhà ở cho giáo viên theo chuẩn tối thiểu. Ở vùng cao, hải đảo, nhiều giáo viên phải ở tạm, thiếu điện, thiếu nước, cần đầu tư nhà công vụ đạt chuẩn, không sang trọng nhưng an toàn và đủ điều kiện cơ bản.

Tiếp nữa là học bổng cho con em giáo viên. Đây là chính sách nhân văn, tạo sự yên tâm, giảm gánh nặng cho gia đình, khuyến khích giáo viên gắn bó. Cùng với đó là học bổng phát triển nghề nghiệp cho giáo viên vùng khó khăn, hỗ trợ giáo viên giỏi đi học nâng cao, tham dự các khóa bồi dưỡng chất lượng cao trong và ngoài nước.

Tương tự, để phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục, cán bộ quản lý giáo dục và nguồn lực trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng điều quan trọng là phải thực hiện được chính sách ưu đãi đặc thù vượt trội cho đội ngũ nhà giáo, nhân lực trong ngành giáo dục, nâng lương, nâng phụ cấp ưu đãi nghề ngay từ đầu năm 2026, và cam kết thực hiện lâu dài, ổn định.

Có như vậy, mới có thể thu hút được đội ngũ giảng dạy cho các bậc học từ mầm non, tiểu học đến giáo dục phổ thông.

QUAN TÂM ĐẾN GIÁO VIÊN Ở VÙNG KHÓ KHĂN

Cũng góp ý về nội dung trên, đại biểu Thạch Phước Bình, đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long khẳng định, đối với đội ngũ giáo viên ở vùng khó khăn, cần có cơ chế đãi ngộ đủ sức hấp dẫn, như đề xuất tăng phụ cấp thu hút lên mức 70% - 100% lương cơ bản, hỗ trợ nhà công vụ, đảm bảo đủ biên chế và điều kiện đào tạo, bồi dưỡng tại chỗ.

Đối với giáo dục phổ thông, ở vùng sâu, vùng xa, cần ưu tiên kiên cố hóa trường, lớp tại 248 xã biên giới, vùng dân tộc thiểu số, nơi điều kiện cơ sở vật chất còn rất thiếu thốn. Đồng thời, cải thiện điều kiện sống thiết yếu cho giáo viên như nhà ở, nước sạch, hạ tầng số.

Đồng quan điểm, đại biểu Bế Minh Đức, đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng đề nghị cần có chính sách đột phá cho nhà giáo công tác tại vùng dân tộc thiểu số, đổi mới cơ chế thu hút nhà giáo về công tác tại vùng dân tộc thiểu số và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Theo đại biểu, vấn đề cốt lõi của giáo dục vùng dân tộc thiểu số là chảy máu chất xám và thiếu giáo viên cắm bản có năng lực.

Vì vậy, ông cho rằng để thực hiện các mục tiêu đề ra cần có cơ chế, giải pháp về biên chế, đội ngũ giáo viên được bố trí đủ ở mọi cấp học, mọi lớp học, kể cả vùng sâu, vùng xa ngay từ giai đoạn đầu triển khai chương trình.

“Chúng ta đầu tư hàng nghìn tỷ đồng để xây dựng trường lớp nhưng nếu không đủ giáo viên đứng lớp, đội ngũ giáo viên không tiếp cận đủ thông tin, kiến thức thì mọi khoản đầu tư vật chất đều không thể phát huy hiệu quả”, đại biểu Bế Minh Đức chia sẻ.

Do đó, ông đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu ưu tiên thỏa đáng để đầu tư đào tạo đội ngũ giáo viên đảm bảo đủ về số lượng, nâng tầm về chất lượng, thích ứng với nhiệm vụ giáo dục và đào tạo trong kỷ nguyên mới. “Đầu tư cho giáo viên là đầu tư mang lại lợi ích kép, vừa nâng cao chất lượng giáo dục, vừa bảo đảm công bằng xã hội”, đại biểu đoàn Cao Bằng nhấn mạnh.