Tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Việc làm về chính sách hỗ trợ tạo việc làm, Bộ Nội vụ đã đề xuất nhiều nội dung mới liên quan đến việc vay vốn tạo việc làm.

Đề xuất được Bộ Nội vụ nêu trong bối cảnh mức vay vốn hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm hiện nay còn thấp (tối đa 100 triệu đồng/người lao động, 2 tỷ đồng/dự án cơ sở sản xuất, kinh doanh), chưa đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh tạo việc làm, đặc biệt trong khi kinh tế có nhiều biến động, chi phí đầu vào tăng cao.

Đồng thời, Quỹ quốc gia về việc làm cũng chưa được bổ sung nguồn vốn để cho vay đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Bên cạnh đó, vẫn còn một số doanh nghiệp tuyển dụng lao động chưa đúng với quy định hoặc tuyển dụng lao động không phù hợp với công việc, dẫn đến việc người lao động đã vay vốn tại ngân hàng, nhưng không đi được hoặc người lao động không đáp ứng được công việc phải về nước trước hạn.

Mặt khác, hợp đồng đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài ký giữa doanh nghiệp và người lao động thiếu thông tin về các khoản chi phí người lao động trước khi đi, khiến cho việc vay vốn của người lao động gặp khó khăn, ngân hàng không đủ căn cứ để giải ngân vốn vay cho người lao động.

Việc giải quyết quyền và nghĩa vụ giữa người lao động và doanh nghiệp còn chậm, chưa minh bạch dẫn đến nợ quá hạn, nợ xấu ảnh hưởng đến nguồn vốn cho vay đi làm việc ở nước ngoài tại Ngân hàng Chính sách xã hội.

Ngoài ra, một số địa phương xây dựng chế độ, chính sách hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài riêng của địa phương, bao gồm cả việc hỗ trợ cho vay vốn bằng 100% chi phí đi làm việc ở nước ngoài, mức vay vốn tối đa lên đến 200 triệu đồng (không có tài sản đảm bảo).

Tuy nhiên, việc triển khai còn gặp vướng mắc do các quy định cho vay và quản lý vốn vay tại ngân hàng Chính sách xã hội.

Nguồn kinh phí hỗ trợ đào tạo nghề cho người lao động ở khu vực nông thôn, thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân, thanh niên tình nguyện hoàn thành nhiệm vụ thực hiện chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.

Đồng thời, hiện nay các đối tượng này thường tập trung học nghề tại các thành phố lớn nên ngân sách địa phương này phải chi cho nhiệm vụ của địa phương khác, gây áp lực ngân sách cho các thành phố này và chưa tuân thủ đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước về nguyên tắc phân cấp nhiệm vụ chi và quan hệ giữa các cấp ngân sách.

Trước những thực tế đặt ra như trên, Bộ Nội vụ đề xuất nâng mức vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm đối với người lao động lên 200 triệu đồng; mức vay đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh lên 10 tỷ đồng.

Bộ cũng đề xuất sửa đổi lãi suất hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm đối với đối tượng nói chung bằng 125% lãi suất vay vốn đối với hộ nghèo theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định (trước đây là lãi suất vay vốn bằng lãi suất vay vốn đối với hộ cận nghèo theo quy định pháp luật về tín dụng đối với hộ cận nghèo).

Đồng thời, sửa đổi lãi suất hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm đối với các đối tượng ưu đãi về lãi suất, bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo (trước đây bằng 50% lãi suất cho vay đối với hộ cận nghèo).

Cùng với đó, sửa đổi lãi suất hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng bằng 125% lãi suất vay vốn đối với hộ nghèo, lãi suất đối với các đối tượng ưu đãi về lãi suất bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định.

Trước đây, lãi suất cho vay hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo, áp dụng chung cho các đối tượng: người dân tộc thiểu số; người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo hoặc hộ bị thu hồi đất nông nghiệp; thân nhân của người có công với cách mạng.

Bộ Nội vụ cũng đề xuất nâng mức vay phải bảo đảm tiền vay đối với vay vốn hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm và vay vốn hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng lên trên 200 triệu đồng. Việc này để phù hợp với quy định về việc nâng mức vay của người lao động.