Đồng yên trượt giá sau khi Nhật Bản có Thủ tướng mới

Các nhà giao dịch đặt cược rằng Chính phủ của bà Takaichi có thể thực thi những chính sách khiến triển vọng lãi suất của Nhật Bản trở nên khó đoán định hơn và tăng mạnh chi tiêu tài khóa.

Trong một cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện, bà Takaichi - Chủ tịch của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền - đã được bầu làm Thủ tướng. Kết quả này không nằm ngoài dự báo trước đó của giới quan sát.

Vào cuối phiên giao dịch tại thị trường Mỹ, tỷ giá đồng yên giảm khoảng 0,8%, còn xấp xỉ 151,9 yên đổi 1 USD. Trước đó, tỷ giá đồng yên giảm xuống mức thấp nhất kể từ hôm 14/10, đánh dấu phiên giảm mạnh nhất trong 2 tuần. Không chỉ giảm giá so với USD, yên còn trượt giá so với một số đồng tiền chủ chốt khác như euro và bảng Anh.

Cùng ngày, truyền thông Nhật Bản đưa tin bà Takaichi đã hoàn tất kế hoạch bổ nhiệm bà Satsuki Katayama vào ghế Bộ trưởng Bộ Tài chính. Như vậy, nước Nhật vừa có nữ Thủ tướng đầu tiên, vừa có nữ Bộ trưởng Bộ Tài chính đầu tiên trong lịch sử.

Trong phiên giao dịch sáng nay (22/10) tại thị trường châu Á, đồng yên hồi phục so với USD, giao dịch ở mức 151,6 yên tương đương 1 USD.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters hồi tháng 3, bà Katayama nói bà ủng hộ đồng yên mạnh lên. Bởi vậy, việc bà được bổ nhiệm vào vị trí đứng đầu Bộ Tài chính Nhật Bản có thể khiến thị trường cho rằng đồng yên khó giảm giá sâu hơn nữa.

“Chúng tôi tiếp tục cho rằng lạm phát và sức mua của các hộ gia đình sẽ là những vấn đề quan trọng đối với Chính phủ mới trong việc cải thiện sự ủng hộ của công chúng. Bởi vậy, ít có khả năng Chính phủ mới sẽ ủng hộ sự mất giá của đồng yên”, nhà phân tích Volkmar Baur của ngân hàng Commerzbank nhận xét với Reuters.

Tuy nhiên, việc bà Takaichi chủ trương theo đuổi kích thích kinh tế bằng chính sách tài khóa và nới lỏng chính sách tiền tệ khiến nhà đầu tư lo lắng về rủi ro mất giá đối với đồng yên và làm phức tạp triển vọng lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ).

“Từ góc độ chính trị, có thể sẽ có sự cân nhắc trì hoãn việc thắt chặt thêm chính sách tiền tệ cho tới khi việc nới lỏng tài khóa mang lại hiệu quả. BOJ vì thế sẽ bị mắc kẹt trong một tình thế khó xử”, nhà kinh tế Fred Neumann của ngân hàng HSBC nhận định với Reuters.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn hồi tháng 3, bà Katayama, 66 tuổi, nói rằng các yếu tố căn bản của nền kinh tế Nhật phản ánh giá trị thực của đồng yên ở mức khoảng 120-130 yên đổi 1 USD. Nhận định đó được bà đưa ra trong bối cảnh đồng yên giảm xuống mức khoảng 150 yên đổi 1 USD do kỳ vọng BOJ sẽ hành động chậm trong việc thắt chặt chính sách tiền tệ.

Phát biểu ngày 21/10 sau khi được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Tài chính, bà Katayama nói tỷ giá hối đoái nên phản ánh đúng các yếu tố nền tảng của nền kinh tế, nhưng từ chối bình luận về chính sách của BOJ.

Thời gian qua, đồng yên yếu đã khiến giá hàng hóa nhập khẩu ở Nhật Bản tăng, góp phần đẩy cao chi phí sinh hoạt ở nước này, khiến tỷ lệ ủng hộ đảng cầm quyền giảm sút. Tháng này, đồng yên đã giảm giá 2,5% so với USD, một phần do việc bà Takaichi được bầu làm Chủ tịch LDP và được dự báo sẽ trở thành Thủ tướng.

Do lạm phát đã vượt mục tiêu 2% trong khoảng 3 năm trở lại đây, BOJ vào năm ngoái đã chấm dứt chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo duy trì cả thập kỷ, đưa lãi suất tham chiếu về trạng thái dương và sau đó tiếp tục nâng lãi suất này lên mức 0,5% hiện tại.

“Vấn đề hiện nay của Nhật Bản không còn là giảm phát và đồng yên mạnh như trước đây, mà là lạm phát và đồng yên yếu… Sẽ khó có chuyện chính quyền của bà Takaichi gây sức ép để BOJ trì hoãn việc tăng lãi suất”, nhà kinh tế Yuichi Kodama của công ty Meiji Yasuda Research Institute nhận xét, dự báo BOJ có thể tăng lãi suất vào tháng 12.

Trong những ngày tới, thị trường sẽ dành sự quan tâm lớn đến quan điểm của bà Katayama về việc liệu BOJ có nên tiếp tục tăng lãi suất hay không. Việc BOJ tăng lãi suất sẽ làm tăng chi phí đi vay của Chính phủ Nhật, nhưng cũng giúp ngăn đà mất giá của đồng yên.