Ngày 13/10, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì cuộc họp về tiến độ khởi công dự án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 (giai đoạn 2).

HƠN 40.000 HỘ BỊ ẢNH HƯỞNG, GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG CHẬM TIẾN ĐỘ

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, hiện nay, các chủ đầu tư trình hồ sơ thiết kế kỹ thuật được 208 km (đạt 29%). Dự kiến đến ngày 5/11 sẽ phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán toàn bộ 12 dự án thành phần.

Về công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp và chuẩn bị khởi công, công tác phê duyệt thiết kế, dự toán gói thầu đầu tiên cho toàn bộ 12 dự án thành phần để gửi Kiểm toán Nhà nước phải hoàn thành trước ngày 31/10.

Lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ yêu cầu hoàn thành trước ngày 20/11; lựa chọn nhà thầu xây lắp, tư vấn giám sát hoàn thành trước ngày 16/12, ký hợp đồng xây lắp hoàn thành trước ngày 20/12.

Các công tác trên phải gấp rút hoàn thành để chuẩn bị khởi công các gói thầu đầu tiên, từ ngày 21/12 đến ngày 24/12.

Bộ Giao thông vận tải, cho biết đến nay các địa phương giải ngân được 408,58 tỷ đồng. Trong đó, Hà Tĩnh dẫn đầu với hơn 220 tỷ đồng, sau đó là Quảng Bình 15,6 tỷ đồng, Bình Định 118,7 tỷ đồng, Cà Mau 54 tỷ đồng.

Các địa phương cơ bản hoàn thành công tác đo đạc tại thực địa với tổng diện tích thu hồi khoảng 6.303 ha, đạt 99,5%. Trên cơ sở đo đạc tại thực địa, các địa phương thực hiện kiểm đếm được 5.854 ha, đạt 93%.

Ghi nhận các ý kiến tại cuộc họp cho thấy quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn.

Trong đó, công tác kiểm kê tài sản trên đất ở một số địa phương tại một số dự án và công tác lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng còn chậm.

Đặc biệt, việc triển khai các thủ tục, các công việc để xây dựng khu tái định cư thường kéo dài, nếu không đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện sẽ ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng.

Tuy nhiên, tại cuộc họp, các địa phương khẳng định cam kết bàn giao 70% diện tích mặt bằng trong tháng 11 để có thể khởi công dự án trong tháng 12/2022.

Nhiều địa phương cũng đề xuất các bộ, ngành hỗ trợ, phối hợp liên quan bồi thường tái định cư cho công trình quốc phòng; di dời đối với các công trình điện cao thế; chuyển đổi đất rừng, đất trồng lúa; về thẩm định mỏ vật liệu và bãi đổ thải.

Liên quan đến nguồn vốn cho giải phóng mặt bằng, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ, cho biết Bộ giao kế hoạch vốn hơn 7.170 tỷ đồng cho các địa phương.

"Hiện nay, chúng tôi yêu cầu các ban quản lý dự án cùng các địa phương nắm chắc tình hình. Chúng tôi tính toán đến vấn đề điều chỉnh và bổ sung vốn kịp thời cho các địa phương. Dứt khoát không để vì thiếu tiền mà không giải phóng mặt bằng", ông Thọ nhán mạnh.

Ngoài ra, cần lưu ý việc chuẩn bị mỏ vật liệu và bãi đổ thải cần được tiến hành song song, bởi nếu giải phóng mặt bằng xong nhưng không có mỏ vật liệu, bãi đổ thải thì cũng không thi công được.

BÀN GIAO 70% MẶT BẰNG TRƯỚC NGÀY 20/11

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, nhấn mạnh đây là dự án quan trọng mà Nghị quyết của Quốc hội nêu rõ, phải hoàn thành vào năm 2025.

"Khối lượng công việc rất lớn khi thời gian còn lại không nhiều, khoảng 3 năm. Nếu chậm một nhịp thì công trình sẽ không hoàn thành đúng tiến độ. Do đó, cuộc họp hôm nay được tổ chức nhằm đốc thúc tiến độ công việc ngay từ những khâu đầu tiên", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Giao thông vận tải triển khai được nhiều việc.

Trong đó, Bộ Giao thông vận tải phê duyệt dự án đầu tư 12/12 dự án thành phần vào ngày 13/7 vừa qua và phối hợp chặt chẽ với các địa phương để tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện giải phóng mặt bằng để phục vụ khởi công…

Các địa phương cơ bản hoàn thành công tác đo đạc tại thực địa với tổng diện tích thu hồi hơn 6.300 ha. Có 5 tỉnh lập và phê duyệt phương án bồi thường, chuyển tiền bồi thường cho người dân.

Tuy nhiên, so với mục tiêu Nghị quyết 18 của Chính phủ đưa ra thì vẫn còn chậm, bởi hiện còn 7 tỉnh chưa phê duyệt phương án bồi thường. Đến nay, các địa phương mới giải ngân dược hơn 408 tỷ đồng cho giải phóng mặt bằng.

Nhắc lại bài học kinh nghiệm trong triển khai giai đoạn 1 của dự án cao tốc Bắc – Nam, nhất là khâu chuẩn bị dự án mất nhiều thời gian, lên đến 3 năm, Phó Thủ tướng nêu rõ, toàn bộ giai đoạn 2 của dự án, với chiều dài 721 km, phải hoàn thành trong vòng 4 năm.

Do đó, trong thời gian tới, phải quyết liệt đổi mới, từ lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện từ Bộ Giao thông vận tải tới các địa phương mới bảo đảm thực hiện được các mục tiêu tiến độ, chất lượng của dự án. 

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh trách nhiệm của các địa phương trước Chính phủ là giải phóng mặt bằng, bảo đảm tiến độ mà Nghị quyết của Chính phủ đề ra.

Theo đó, các địa phương phải bàn giao 70% diện tích mặt bằng trước ngày 20/11. Với các địa phương chưa phê duyệt phương án giải phóng mặt bằng, cần phê duyệt xong trong tháng này.

Bên cạnh đó, các ban quản lý dự án cần đề cao trách nhiệm trước Bộ Giao thông vận tải, trước Chính phủ trong công tác này.

"Từ nay tới thời điểm khởi công mà các dự án chậm giải phóng mặt bằng, ảnh hưởng tới tiến độ thì sẽ xem xét trách nhiệm của ban quản lý dự án", Phó Thủ tướng nhắc nhở.

Đề nghị các địa phương tích cực giải ngân cho giải phóng mặt bằng, Phó Thủ tướng nêu rõ, nếu thiếu kinh phí thì các địa phương cần báo sớm cho Bộ Giao thông vận tải, dứt khoát không để thiếu tiền cho giải phóng mặt bằng.

Với Bộ Giao thông vận tải, Phó Thủ tướng yêu cầu cần phối hợp chặt chẽ Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán các gói thầu khởi công, đẩy nhanh tiến độ lựa chọn nhà thầu, phấn đấu hoàn thành trong tháng 11/2022.

"Lựa chọn nhà thầu mạnh, có năng lực, kinh nghiệm triển khai thực hiện dự án. Việc chọn nhà thầu là rất quan trọng, phải thật minh bạch", Phó Thủ tướng lưu ý. Bộ Giao thông vận tải phối hợp với các địa phương xây dựng kế hoạch khởi công dự án trong tháng 12, sau khi khởi công xong là phải triển khai thi công ngay.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý việc chuẩn bị mỏ vật liệu xây dựng cho dự án, tránh việc mua đi bán lại qua các khâu trung gian khiến giá bị đội lên. "Dự án này dứt khoát phải có đủ mỏ", Phó Thủ tướng nêu rõ.