Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HASTC) vừa thông báo chính thức đưa hệ thống giao dịch từ xa vào vận hành.

Sau hơn một năm xây dựng (bắt đầu từ tháng 7/2007), qua 4 đợt chạy thử nghiệm cùng 74 công ty chứng khoán, hệ thống giao dịch từ xa (không sàn) chính thức được HASTC triển khai. Dự kiến đến cuối tháng 11/2008, Trung tâm sẽ hoàn tất việc kết nối hệ thống này với tất cả các công ty chứng khoán đủ điều kiện.

Đối với hệ thống giao dịch có sàn hiện nay, theo thống kê sơ bộ, số lượng lệnh trung bình của sàn HASTC từ 10 nghìn đến 15 nghìn lệnh/phiên giao dịch. Những ngày cao điểm có thể lên tới gần 30 nghìn lệnh của tất cả các công ty chứng khoán nhập vào hệ thống. Nhưng với hệ thống từ xa, khả năng đáp ứng là khoảng 200 nghìn lệnh, do đó tính ổn định của hệ thống cao hơn.

Theo HASTC, mặc dù hệ thống giao dịch hiện tại (giao dịch có sàn) vẫn hoạt động ổn định, an toàn, đáp ứng yêu cầu của người sử dụng cũng như yêu cầu về an ninh, bảo mật và quản lý giám sát, nhưng hệ thống này cũng đã bộc lộ một số hạn chế như: quá trình giao dịch mất nhiều thời gian và chi phí, phương thức chuyển lệnh chưa thuận tiện và thống nhất.

Bên cạnh đó, sự tăng trưởng nhanh chóng về số lượng công ty chứng khoán và số lượng nhà đầu tư mới cũng khiến số lệnh giao dịch hàng ngày tăng mạnh, trong khi việc mở rộng sàn theo hệ thống giao dịch hiện tại để tăng số lượng đại diện giao dịch của các công ty chứng khoán không phải là giải pháp tốt nhất.

Có thể hình dung đơn giản rằng, trong hệ thống giao dịch hiện tại, để lệnh của các nhà đầu tư vào đến hệ thống giao dịch của Trung tâm phải trải qua 3 bước: nhà đầu tư đặt lệnh tại công ty chứng khoán (qua nhân viên môi giới), nhân viên môi giới kiểm tra, đọc lệnh cho đại diện giao dịch tại sàn, cuối cùng đại diện giao dịch tại sàn (từ 1 đến 3 người) nhập lệnh vào hệ thống. “Nút thắt cổ chai” tại mô hình này được xác định chính là khâu đọc lệnh từ công ty chứng khoán đến cho đại diện giao dịch tại sàn. Đây là khâu dễ gây ách tắc và sai sót nhiều nhất.

Theo phưong thức giao dịch từ xa, bước 2 ở trên được bỏ bớt, quá trình chuyển lệnh vào hệ thống được rút ngắn. Sau khi nhà đầu tư đặt lệnh, lệnh sẽ được chuyển thẳng từ công ty chứng khoán đến hệ thống giao dịch của HASTC.

HASTC cho rằng nhà đầu tư sẽ là người được hưởng lợi đầu tiên từ phương thức giao dịch mới này, giảm thiểu tình trạng “rớt lệnh” trong những phiên có số lệnh đặt lớn.

Đối với HASTC, việc giảm tải nhận lệnh cho các đại diện giao dịch đồng nghĩa với việc giảm thiểu các vi phạm giao dịch.

Về phía các công ty chứng khoán thành viên, việc chuyển đổi sang hệ thống giao dịch từ xa sẽ giảm thiểu được chi phí hoạt động tại sàn, nâng cao năng lực cho các công ty chứng khoán, tăng khả năng minh bạch trong giao dịch cho nhà đầu tư.

Để tạo được những lợi ích đó, theo Trung tâm, việc chuyển đổi hệ thống giao dịch có sàn sang giao dịch từ xa là một bước ngoặt đòi hỏi nhiều nỗ lực từ tổ chức vận hành thị trường và các công ty chứng khoán thành viên, từ nâng cấp hệ thống giao dịch, đào tạo nhân sự, chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất cần thiết…

Hỗ trợ cho việc triển khai hệ thống mới, HASTC đã ban hành những quy định về giao dịch từ xa, đồng thời hướng dẫn cụ thể các công ty chứng khoán cài đặt lại môi trường hệ thống.

Hệ thống công nghệ thông tin của mạng giao dịch từ xa được xây dựng trên nguyên tắc đảm bảo tính an toàn và bảo mật hệ thống. Do đó, hệ thống giao dịch từ xa chỉ cho phép công ty chứng khoán (những công ty đáp ứng tiêu chuẩn là thành viên giao dịch từ xa) có 1 địa điểm duy nhất được phép nhập lệnh vào hệ thống thông qua đường truyền mặc định, tức là không được nhập lệnh qua internet và không kết nối với hệ thống back-office của công ty chứng khoán.

Hiện HASTC đã thiết lập 2 đường truyền giữa Trung tâm và các công ty chứng khoán thành viên; 1 đường truyền chính bằng cáp quang và 1 đường truyền dự phòng bằng cáp đồng chạy song song với đường truyền chính. So với các đường truyền giao dịch chứng khoán hiện đang được áp dụng tại Việt Nam, chất lượng đường truyền cho mạng giao dịch từ xa tại đây là khá tốt với dung lượng 30MB cho đường truyền chính và 10MB cho đường truyền phụ.

“Trong quá trình chạy thử, chúng tôi đã thử nghiệm ngắt đường truyền chính, chạy tải đường truyền phụ cho thấy kết quả rất tốt, có thể hoàn toàn yên tâm trong trường hợp xảy ra sự cố với đường truyền chính”, đại diện HASTC cho biết.

Sau khi hoàn tất giai đoạn chuyển đổi hệ thống sang giao dịch từ xa, để đảm bảo cho việc triển khai an toàn và thành công, HASTC lựa chọn một số công ty chứng khoán có trụ sở tại Hà Nội để triển khai trong đợt đầu nhằm hỗ trợ linh hoạt ở mức tối đa cho các công ty này trong quá trình giao dịch.

Sau khoảng 1 tuần để rút kinh nghiệm, Trung tâm sẽ triển khai trên toàn bộ các công ty chứng khoán đủ điều kiện và được đánh giá là hoàn thành tốt việc thử nghiệm trong vòng hơn 1 năm qua.

Dự kiến, việc triển khai kết nối giao dịch từ xa với tất cả các công ty chứng khoán đủ điều kiện sẽ hoàn tất vào cuối tháng 11/2008.