Chiều 7/1/2025, tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị trực tuyến với các địa phương nhằm triển khai Chỉ thị 01/CT-TTg ngày 3/1/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc chủ động giải pháp bảo đảm cung ứng đủ điện phục vụ sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân trong thời gian cao điểm năm 2025 và giai đoạn 2026-2030.

TIẾN ĐỘ MỘT SỐ DỰ ÁN LỚN CÒN CHẬM TRỄ

Tại hội nghị, đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương), cho biết kết quả rà soát và cập nhật tình hình triển khai các dự án trọng điểm thuộc Quy hoạch Điện 8, hiện tại, hai dự án điện khí Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 đang được triển khai với tiến độ dự kiến vận hành vào năm 2025, trong khi dự án Hiệp Phước theo kế hoạch ban đầu sẽ hoàn thành trong năm 2025 nhưng hiện chưa đạt yêu cầu.

Một số dự án như Hải Lăng 1 đã hoàn tất công tác thẩm định và đang chờ phê duyệt đầu tư, còn dự án LNG Thái Bình đang được khẩn trương lập hồ sơ khả thi với mục tiêu hoàn thành trong quý II/2025…Các dự án BOT lớn như Sơn Mỹ 1 và 2, các chủ đầu tư đã trình phương án nghiên cứu tiền khả thi, tuy nhiên vẫn gặp khó khăn về cơ chế cần giải quyết.

Đối với các dự án điện khí sử dụng khí trong nước, với chuỗi lô B cơ bản bám sát tiến độ, dự kiến dòng khí đầu tiên sẽ được đưa vào vận hành từ năm 2026-2027. Tuy nhiên, một số dự án như Nghi Sơn, Cà Ná và Quỳnh Lộc đang chậm tiến độ do vướng mắc về quy định pháp luật trong việc lựa chọn nhà đầu tư.

Về lưới điện, dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư và dự kiến sẽ khởi công vào năm 2025, hoàn thành trong năm 2026.

Trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi, Quy hoạch Điện 8 đặt mục tiêu vận hành 6.000 MW trong giai đoạn 2026-2030, và Bộ Công Thương hiện đang xây dựng cơ chế lựa chọn nhà đầu tư, đơn vị khảo sát, cũng như xác định danh mục dự án trình Thủ tướng phê duyệt.

Theo Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, hiện tiến độ một số dự án lớn đang bị chậm trễ, vướng mắc chủ yếu về cơ chế do thay đổi quy định pháp luật và sự phối hợp chưa đồng bộ tại địa phương. Bộ Công Thương đang nỗ lực hoàn thiện các điều kiện pháp lý và hỗ trợ để đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo các dự án đáp ứng yêu cầu theo kế hoạch.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết Luật Điện lực đã chính thức cho phép Chính phủ quy định cơ chế đặc thù cho điện khí. Nhiều kiến nghị của các chủ đầu tư từ lâu nay đã “trở thành hiện thực”, như vậy Bộ trưởng cho rằng không còn lý do để trì hoãn. Nếu chủ đầu tư nào không thực hiện theo tiến độ cam kết thì Chính phủ kiên quyết thu hồi..

Theo Bộ trưởng, tinh thần là cả điện khí và điện gió ngoài khơi được xem xét cấp phép trong giai đoạn này đều đưa vào vận hành, hoà lưới quốc gia trước ngày 31/12/2030. Nếu không những dự án này sẽ mất quyền hưởng các cơ chế ưu đãi và đối mặt với chế tài xử phạt, xử lý trách nhiệm.

CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG DỰ ÁN ĐIỆN TRỌNG ĐIỂM ĐẠT TIẾN ĐỘ

Tại buổi làm việc, đại diện UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết một số dự án vẫn đang gặp nhiều khó khăn do vướng mắc trong khâu lựa chọn chủ đầu tư và thủ tục triển khai. “Dù đã có các nghị định và chỉ thị hướng dẫn từ Trung ương, nhưng nhiều dự án vẫn chưa được thực hiện quyết liệt, một phần do sự thiếu mặn mà của các nhà đầu tư trong bối cảnh khung giá điện chưa rõ ràng”, đại diện tỉnh băn khoăn.

Đáng chú ý, với dự án LNG Cà Ná – một trong những dự án trọng điểm của tỉnh, Ninh Thuận cam kết cố gắng hoàn thiện các thủ tục cần thiết trong năm 2025, đồng thời kiến nghị Bộ Công Thương đôn đốc các đơn vị thi công sớm các dự án về nguồn lưới điện.

Về điện hạt nhân, hiện người dân hai vùng dự án tại Ninh Thuận đã có sự đồng tình rất cao. Tại Hội nghị, địa phương cũng kiến nghị Bộ làm rõ mốc thời gian triển khai các công tác liên quan cụ thể, đề nghị EVN đẩy nhanh các dự án nguồn lưới điện tại địa bàn và một số kiến nghị về điều chỉnh quy định với điện mặt trời tự sản tự tiêu,…

Còn đại diện UBND tỉnh Lào Cai cho hay tỉnh này đã thành lập tổ công tác đặc biệt do Chủ tịch UBND tỉnh làm tổ trưởng, nhằm hỗ trợ các nhà đầu tư trong việc triển khai dự án đường dây 500kV qua địa bàn tỉnh. Tổ công tác này đảm nhận nhiệm vụ giải quyết các thủ tục về đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng để đảm bảo dự án được thực hiện đúng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo quốc gia về các dự án trọng điểm.

Hiện điều kiện về giải phóng mặt bằng đã xong. Toàn bộ công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự kiến sẽ hoàn thành trước Tết Nguyên đán 2025.

UBND tỉnh Lào Cai kiến nghị nhà đầu tư sớm chuyển kinh phí bồi thường trước ngày 14/1/2025 để các địa phương có thể chi trả kịp thời cho người dân. Đồng thời, nhà đầu tư cần nhanh chóng bàn giao mốc giới trên thực địa để tạo điều kiện cho việc xác định diện tích đất, cây trồng, tài sản trong hành lang tuyến, từ đó đẩy nhanh tiến độ đền bù và giải phóng mặt bằng.

TĂNG TỐC TRIỂN KHAI DỰ ÁN ĐIỆN GIÓ NGOÀI KHƠI

Theo báo cáo của đại diện Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), các dự án đang triển khai như cụm dự án Nhơn Trạch 3 và 4 đang được thực hiện đúng tiến độ. Bên cạnh đó, dự án Dự án Nhà máy Nhiệt điện Long Phú 1 cũng đang được khẩn trương hoàn tất các thủ tục cần thiết, bao gồm giải quyết tồn đọng với các nhà thầu thi công để sớm hoàn thiện.

Đối với các dự án dài hơi hơn như chuỗi khí Cá Voi Xanh, trong trường hợp nhà đầu tư hiện hữu thiếu quyết tâm, PVN sẽ tìm kiếm các giải pháp thay thế, bao gồm cả việc huy động sự tham gia của các nhà đầu tư khác nhằm đảm bảo cơ sở triển khai các nhà máy điện sử dụng khí từ nguồn Cá Voi Xanh.

Tại hội nghị, hai nhóm dự án trọng điểm gồm: các dự án khí hóa lỏng (LNG) và điện gió ngoài khơi được đặc biệt chú ý. Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long, nghị định sắp ban hành sẽ chỉ tập trung cụ thể hóa hai nội dung chuyển ngang giá khí và sản lượng điện hợp đồng tối thiểu, trong đó có khung đầu tư hợp lý và phù hợp cho hệ thống cảng biển và kho bến bãi LNG trong thời gian tới. Do đó, các nhà đầu tư và địa phương cần nghiên cứu kỹ để sẵn sàng triển khai.

Đối với các dự án điện gió ngoài khơi, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long cho biết Bộ Công Thương sẽ ban hành những cơ chế đột phá, bao gồm sản lượng điện hợp đồng tối thiếu, quy trình lựa chọn nhà đầu tư rút gọn, kể cả quy trình với tập đoàn lớn, trong đó có những doanh nghiệp 100% vốn nhà nước. Mục tiêu là đạt được công suất 6.000 MW như quy hoạch đến năm 2030.

“Tuy nhiên chỉ những dự án được chấp thuận và chỉ có nhà đầu tư hoàn thiện trước ngày 1/1/2031 mới được hưởng các cơ chế ưu đãi đặc biệt”, Thứ trưởng lưu ý.

EVN PHẢI KHẨN TRƯƠNG TRIỂN KHAI DỰ ÁN 

Để chủ động các giải pháp từ sớm, từ xa, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có một số kết luận như sau:

Thứ nhất, đối với các dự án nguồn điện, dự án Nhơn Trạch 3,4 đã xác định phải đưa vào vận hành quý 1/2025, đề nghị chủ đầu tư khẩn trương hoàn tất các thủ tục cần thiết phấn đấu hòa lưới điện, phát điện thương mại trong quý 1, muộn nhất quý 2/2025, bảo đảm các yêu cầu về kỹ thuật và chất lượng.

Thứ hai, đối với các dự án điện khí đã có chủ đầu tư bao gồm: Hiệp Phước giai đoạn 1, Quảng Ninh, Thái Bình, Quảng Trạch 2, Hải Lăng giai đoạn 1, BOT Sơn Mỹ I, BOT Sơn Mỹ II, Bạc Liêu, Long An, Ô Môn 1,2,3,4 đề nghị các chủ đầu tư phải rất khẩn trương hoàn thành các thủ tục chuẩn bị đầu tư, xây dựng lộ trình cụ thể để triển khai thực hiện, phấn đấu hoàn thành đưa vào vận hành trước năm 2030.

Thứ ba, đối với các dự án chưa có chủ đầu tư bao gồm: Thanh Hóa, Nghệ An và Ninh Thuận, Bộ trưởng đề nghị chậm nhất quý 1/2025 các địa phương phải lựa chọn được nhà đầu tư. Đồng thời, cần tách các dự án ra không nên gộp dự án nhà máy với dự án về hạ tầng khí (kho, bãi, cảng) bởi vì “Quy hoạch kho bãi cảng chuyên dụng cho khí đã được xác định trong quy hoạch hạ tầng xăng dầu khí đốt quốc gia”.

Thứ tư, đối với PVN, khẩn trương ký hợp đồng mua bán khí với chủ đầu tư dự án trong chuỗi khí Lô B và phấn đấu hoàn thành các dự án điện khí Ô Môn 3,4 với vai trò là chủ đầu tư.

EVN cần đẩy nhanh tiến độ để sớm đưa các dự án nguồn điện đang triển khai sớm so với kế hoạch từ 6 tháng trở lên.

Bộ trưởng yêu cầu: “Dự án nào cũng phải sớm triển khai so với kế hoạch, đặc biệt dự án Quảng Trạch 1 trong năm 2027, Hòa Bình mở rộng trong năm 2025, Trị An mở rộng và Thủy điện tích năng Bắc Ái được khởi động trong quý 1/2025.

Các dự án nguồn khác mà EVN đang triển khai, có cả dự án liên danh với nhà đầu tư Thái Lan, nếu như nhà đầu tư Thái lan và Malaysia không thực hiện được thì EVN cũng rà soát lại năng lực của mình và có đề xuất phương án lên Bộ trong tháng 1/2025. Bộ Công Thương sẽ báo cáo Chính phủ xem xét giao cho EVN đầu tư nhà máy này trong trường hợp đặc biệt, nếu EVN có khả năng thực hiện, do đây là dự án nguồn đặc biệt quan trọng.

Đồng thời, EVN, PVN, TKV cần rà soát chỉ đạo các nhà máy điện thuộc phạm vi quản lý của tập đoàn để làm tốt công tác chuẩn bị sản xuất, bảo đảm hiệu quả vận hành có thể huy động tối đa công suất phát điện trong tháng cao điểm mùa khô 2025 theo kế hoạch cung ứng điện, điều độ cung cấp than, khí được Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt vào tháng 11/2024 và kế hoạch điều chỉnh vào tháng 12/2024.

Về các dự án truyền tải, Bộ trưởng đề nghị EVN nghiên cứu đầu tư xây dựng các dự án truyền tải theo Quy hoạch điện 8, sớm hoàn thành các dự án truyền tải phục vụ giải tỏa công suất của các nhà máy như: Nhơn Trạch 3,4. Khẩn trương triển khai thi công đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên để đưa vào vận hành trong năm 2025.

Bộ trưởng cũng đề nghị các địa phương tích cực thu hút đầu tư vào hệ thống truyền tải điện theo phân cấp (dưới 110kV) tạo thuận lợi để EVN cũng như các chủ đầu tư triển khai các dự án truyền tải liên miền theo Quy hoạch điện 8 được duyệt.

EVN phải tập trung thi công hoàn thành đường dây 500kV Mosoon – Thạnh Mỹ vào quý 1/2025, hoàn thành muộn nhất vào quý 2/2025. Đồng thời, nghiên cứu đề xuất chủ trương đầu tư dự án đường dây truyền tải các công trình thủy điện và nhiệt điện từ Lào bắt đầu tư năm 2025.

EVN khẩn trương đề xuất chủ trương đầu tư các dự án truyền tải theo Quy hoạch điện 8, đặc biệt các dự án truyền tải để giải tỏa công suất các nhà máy điện khí cũng như là các dự án điện gió ngoài khơi sẽ được xác định địa điểm trong tương lai gần.

Đối với dự án điện gió ngoài khơi, Bộ trưởng cũng đề nghị Cục Điện lực Năng lượng tái tạo tập hợp nhu cầu mà các địa phương doanh nghiệp đề xuất, chấm dứt đợt 1 trước ngày 20/1/2025 để Bộ thẩm định sơ bộ trình Chính phủ cho phép triển khai 6.000 MW giai đoạn 1.

Bộ trưởng giao EVN, Cục Điều tiết điện lực khẩn trương hoàn tất các thủ tục để Bộ xem xét ban hành khung giá đối với điện gió ngoài khơi cũng như khung giá của các công đoạn quy trình cần thiết giúp cho nhà đầu tư có điều kiện cần thiết phê duyệt các dự án đầu tư cũng như triển khai các dự án để đảm bảo yên tâm trong quá trình thực hiện.

Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo phải tổng hợp và thẩm định, báo cáo Lãnh đạo Bộ trình Chính phủ trong tháng 1/2025 để Chính phủ xem xét. Nếu được Chính phủ đồng ý thì giao ngay cho các nhà đầu tư triển khai trong tháng 2/2025 để kịp tiến độ khảo sát.…

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: “Thời hạn sau này, các nhà đầu tư điện gió được hưởng cơ chế giá theo Nghị định ban hành thì sẽ nghiên cứu, mở rộng đến năm 2032 hoặc 2034 do điện gió ngoài khơi thời mất nhiều thời gian khảo sát.