Khiếu nại tố cáo về đất đai còn rất phức tạp

Giám sát về giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, bà Nguyễn Thanh Hải, Trưởng đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, qua giám sát ở một số địa phương thời gian qua, khoảng 70-75% vụ khiếu nại tố cáo liên quan đến đất đai, trong khi đó, còn e ngại trong xử lý “quan”.

“Qua giám sát của chúng tôi ở nhiều địa phương, trong rất nhiều vụ khiếu nại tố cáo của công dân về đất đai, có lỗi do chính quyền cơ sở buông lỏng quản lý. Song việc xử lý trách nhiệm của cán bộ các cấp có sai phạm, buông lỏng quản lý như vậy hiện nay còn rất hạn chế, số cán bộ bị xử lý ít và không được công khai”, bà Hải nói.

Tại cuộc làm việc của Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thực hiện giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân tại tỉnh Bắc Giang diễn ra tuần trước cho thấy, thực tế xuất hiện nhiều vụ khiếu kiện, trong đó khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai có xu hướng gia tăng.

Từ tháng 1/2016 đến tháng 6/2017, các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh đã xem xét giải quyết được 89,2% tổng số đơn khiếu nại, tố cáo. Đa số các vụ việc phức tạp, kéo dài (3/4 vụ việc) đã tổ chức đối thoại với công dân và ban hành thông báo chấm dứt thụ lý, giải quyết.

Ngoài ra, theo báo cáo của Uỷ ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang, hiện không có vụ việc khiếu nại, tố cáo nào phải giải quyết lại theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đa số các quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo được tổ chức thực hiện.

Ghi nhận kết quả tích cực trong thực hiện giải quyết khiếu nại, tố cáo của tỉnh Bắc Giang nhưng thành viên Đoàn giám sát lưu ý, trong kỳ báo cáo, số lượng đơn khiếu nại có đúng, có sai chiếm 15%, nội dung đơn thư chủ yếu tố cáo cán bộ cơ sở có biểu hiện tham nhũng, lãng phí, vi phạm các quy định về quản lý kinh tế, đất đai, tài chính, xây dựng, quy chế dân chủ ở cơ sở...

Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Nhân dân tỉnh, chỉ xử lý hành chính với 45 cá nhân có sai phạm khi giải quyết khiếu nại và xử lý 48 cá nhân có sai phạm khi giải quyết tố cáo. Theo Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Quốc hội Nguyễn Văn Hiển, “đơn tố cáo của công dân thường liên quan đến thực hiện chức trách, nhiệm vụ của công chức nhà nước, nên phải xử lý kỷ luật mới đúng quy định pháp luật, đáp ứng yêu cầu của người dân”.

Cùng quan điểm, Ủy viên Thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội quốc họi Lưu Bình Nhưỡng nêu lên số lượng đơn tố cáo của công dân trên địa bàn tỉnh không nhiều, nhưng số thu hồi về cho Nhà nước sau khi giải quyết các đơn này lại không nhỏ. Qua giải quyết 354 đơn tố cáo được thụ lý, các cơ quan chức năng đã thu hồi về cho Nhà nước 337 triệu đồng và 193.909m2 đất các loại.

Ông Nhưỡng cho rằng, Uỷ ban Nhân dân tỉnh cần báo cáo danh mục cụ thể những cá nhân bị xử lý trong mỗi vụ việc khiếu nại, tố cáo được giải quyết. Cũng liên quan đến tình trạng này, Trưởng Đoàn giám sát Nguyễn Thanh Hải đề cập đến việc, do e ngại về việc “quan xử quan” khi khởi kiện ra tòa án, nên công dân vẫn gửi đơn khiếu nại, tố cáo lên cơ quan cấp trên, hoặc cho cơ quan dân cử.

Uỷ ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang thừa nhận vẫn có một số hạn chế, tồn tại trong thực hiện công tác này do nguyên nhân từ chính sách ở các lĩnh vực quản lý còn bất cập (đất đai, khai thác tài nguyên, bảo vệ môi trường, đối với người có công...).

Điều này cộng với vụ việc xảy ra đã lâu, tình tiết phức tạp, hồ sơ tài liệu không đủ đã khiến quá trình giải quyết của cơ quan chức năng không dễ dàng, thực hiện chậm. Công tác dân vận ở một số địa bàn chưa được thực hiện tốt.

Uỷ ban Nhân dân tỉnh kiến nghị, cần hướng dẫn cụ thể về thực hiện Điều 9 Luật Tiếp công dân, quy định về cán bộ tiếp công dân có quyền từ chối tiếp trong trường hợp người khiếu nại, tố cáo về vụ việc đã được giải quyết đúng chính sách, pháp luật, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiểm tra, rà soát, thông báo bằng văn bản, nhưng vẫn cố tình khiếu nại, tố cáo kéo dài.