Là một tỉnh miền núi, vùng cao với địa bàn rộng lớn và điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, Tuyên Quang đã đối mặt với tỷ lệ hộ nghèo cao, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.

Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, tỉnh đã triển khai đồng bộ các chương trình mục tiêu quốc gia, tập trung vào giảm nghèo bền vững. Đồng thời, đã hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm,dột nát cho hơn 15.064 hộ dân không chỉ là nỗ lực lớn mà còn là một kỳ tích của cả hệ thống chính trị.

XOÁ NHÀ TẠM, NHÀ DỘT NÁT GIÚP GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG

Chương trình xóa nhà tạm, dột nát tại Tuyên Quang là một trong những sáng kiến nổi bật, thể hiện rõ sự quan tâm sâu sát của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc. Việc xóa bỏ nhà tạm,dột nát chỉ trong thời gian ngắn theo Bí thư Tỉnh ủy Hầu A Lềnh đó là một "kỳ tích" minh chứng cho sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Sự thành công này bắt nguồn từ sự đồng thuận, hưởng ứng của nhân dân, kết hợp với vai trò dẫn dắt của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở.

Tại thôn bản, các bí thư chi bộ và trưởng thôn đã đóng vai trò then chốt, thậm chí tự nguyện làm "chủ thầu" để hỗ trợ các hộ khó khăn. Điển hình là trường hợp ông Hoàng Văn Hồng ở thôn Đầm Hồng 2, xã Chiêm Hóa. Là hộ nghèo sống một mình, sức khỏe yếu, ông Hồng nhận hỗ trợ 60 triệu đồng từ Nhà nước nhưng vẫn không biết xoay sở. Bà Phạm Thị Mến, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn, đã đứng ra lo liệu toàn bộ: ứng tiền mua vật liệu, thuê thợ và vận động bà con góp ngày công. Nhờ đó, ông Hồng nhanh chóng có ngôi nhà mới kiên cố.

Tương tự, nhiều bí thư chi bộ ở các thôn khác cũng đã đi sâu, đi sát vận động nhân dân theo tinh thần "ai có gì góp nấy” tạo nên một khí thế sôi nổi giúp việc xoá nhà tạm, nhà dột nát diễn ra nhanh chóng.

Về phía chính quyền, tỉnh Tuyên Quang đã chủ động linh hoạt trong triển khai. Ba mẫu nhà điển hình được công bố, phù hợp với địa hình miền núi, đảm bảo tiêu chuẩn "3 cứng" (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng) và tuổi thọ trên 20 năm. Các hộ nghèo, dân tộc thiểu số còn nhận thêm hỗ trợ kinh phí, vật liệu để giữ gìn bản sắc văn hóa. Sở Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành văn bản hướng dẫn, miễn giảm phí đất đai cho người có công, hộ nghèo và vùng khó khăn, như miễn tiền sử dụng đất, phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Công tác huy động nguồn lực xã hội hóa được đẩy mạnh qua Quỹ "Vì người nghèo" của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, tiếp nhận trên 355 tỷ đồng. Ngoài kinh phí, nhân dân, doanh nghiệp, lực lượng Công an và Quân đội đã đóng góp hơn 135.000 ngày công lao động. Công an tỉnh phát động phong trào "180 ngày chung tay xóa nhà tạm" trong năm 2025, với 100% cán bộ chiến sĩ tình nguyện ủng hộ ngày lương. Đơn vị còn phối hợp với doanh nghiệp giảm phí vận chuyển, bán vật liệu giá gốc, giúp nhiều ngôi nhà được xây dựng khang trang hơn.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Trung Kiên, tuyên truyền và vận động là nhiệm vụ trọng tâm, kết hợp kiểm tra giám sát chặt chẽ để đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả. Bài học kinh nghiệm từ chương trình là sự lãnh đạo quyết liệt với phương châm "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể hỗ trợ, nhân dân làm chủ". Nhờ đó, chương trình không chỉ xóa nhà tạm mà còn góp phần giúp giảm nghèo bền vững.

TỶ LỆ HỘ NGHÈO Ở TUYÊN QUANG GIẢM MẠNH

Chương trình xóa nhà tạm, dột nát không chỉ là một phần quan trọng mà còn là động lực thúc đẩy kết quả giảm nghèo bền vững tại Tuyên Quang. Những mái nhà kiên cố đã mang lại sự ổn định, giúp các hộ dân tập trung vào sản xuất, kinh doanh, từ đó góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh từ 23,45% xuống còn 10,19% tính đến ngày 1/7/2025 – bình quân giảm 4,42%/năm, vượt mục tiêu 3%/năm. Đặc biệt, hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm từ 37,31% xuống 16,04%, với mức giảm bình quân 7,09%/năm, gấp đôi kế hoạch.

Sau 5 năm triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia (2021-2025), tỉnh đã huy động hơn 64.000 tỷ đồng, trong đó chương trình xây dựng nông thôn mới chiếm hơn 59.000 tỷ đồng, tập trung đầu tư hạ tầng và phát triển sản xuất. Chương trình giảm nghèo bền vững còn huy động hơn 1.100 tỷ đồng cho sinh kế và an sinh xã hội; chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số huy động trên 3.100 tỷ đồng cho cơ sở hạ tầng và văn hóa vùng khó khăn.

Tính đến nay, 88/121 xã đạt chuẩn nông thôn mới (72,72%), vượt mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII 4,72%; trong đó 20 xã đạt chuẩn nâng cao, 8 xã kiểu mẫu. Bình quân tiêu chí nông thôn mới đạt 17,02/xã.

Hạ tầng được cải thiện mạnh mẽ: nhựa hóa, bê tông hóa gần 1.350 km đường giao thông; xây dựng 191 công trình thủy lợi, 65 công trình nước sinh hoạt; nâng cấp hàng trăm nhà văn hóa, trạm y tế, trường học. Tỷ lệ xã đạt chuẩn y tế lên 98,5%; phổ cập giáo dục duy trì ở tất cả các cấp; 275 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên; 13 làng văn hóa cộng đồng gắn với du lịch; Internet phủ sóng 100% xã; dịch vụ công trực tuyến được triển khai rộng rãi.

Phong trào "Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau" đã lan tỏa mạnh mẽ, gắn kết với các chương trình khác như "Tuyên Quang chung sức xây dựng nông thôn mới" và "Chung tay xóa nhà tạm". Nhân dân tham gia bằng hiến đất, ngày công, vật liệu cho hạ tầng như đường giao thông, nhà văn hóa, kênh mương. Giai đoạn 2021-2024, tỉnh miễn giảm học phí cho hơn 138.955 lượt học sinh nghèo, cận nghèo và vùng khó khăn, đảm bảo an sinh xã hội toàn diện.

Sự liên kết giữa xóa nhà tạm và giảm nghèo thể hiện rõ ở việc cải thiện nhà ở không chỉ giải quyết nhu cầu cơ bản mà còn thúc đẩy kinh tế hộ gia đình.

Thành công của Tuyên Quang khẳng định rằng giảm nghèo bền vững không chỉ là con số mà là quá trình đoàn kết, sáng tạo nhằm khơi dậy sức mạnh nội tại của cộng đồng, hướng tới một tương lai không ai bị bỏ lại phía sau của Tuyên Quang.