
Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025
Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".
Thứ Sáu, 03/10/2025
Nhật Dương
18/10/2023, 10:48
Cùng thời gian tham gia bảo hiểm xã hội như nhau song tỷ lệ hưởng lương hưu của lao động nam và nữ có sự chênh lệch khi giảm năm đóng xuống 15 năm. Lao động nữ đóng 15 năm vẫn hưởng 45%, trong khi với nam chỉ còn 33,75%...
Luật hiện hành quy định, người lao động để được hưởng lương hưu thì phải đáp ứng đồng thời 2 điều kiện là đủ tuổi nghỉ hưu và đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu. Riêng điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu hiện phải đóng 20 năm.
Ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), cho biết, thực tiễn quá trình tổng kết, đánh giá chính sách bảo hiểm xã hội hiện hành thời gian qua, nếu vẫn quy định thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu phải đủ 20 năm sẽ gây khó khăn cho một số nhóm đối tượng nhất định.
Đơn cử như những người mới bắt đầu tham gia đóng bảo hiểm xã hội muộn (45-47 tuổi mới bắt đầu tham gia); những người tham gia bảo hiểm xã hội sớm, nhưng quá trình đóng bị gián đoạn nên khi đến tuổi nghỉ hưu vẫn không đáp ứng đủ số năm đóng bảo hiểm xã hội.
“Khi không đủ điều kiện hưởng lương hưu thì xu hướng là người lao động sẽ lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần”, ông Nguyễn Duy Cường nói.
Do vậy, để tạo cơ hội mở rộng diện bao phủ đối tượng được hưởng lương hưu, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã đề xuất giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm.
Theo ông Cường, việc giảm thời gian đóng xuống 15 năm chỉ hướng đến một số nhóm đối tượng nhất định, chủ yếu là nhóm tham gia bảo hiểm xã hội muộn do không có điều kiện đóng dài, chứ không phải tất cả những người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Với nguyên tắc đóng - hưởng trong bảo hiểm xã hội thì người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội dài sẽ được hưởng tỷ lệ hưởng lương hưu cao và mức lương hưu cao hơn.
“Những người không có điều kiện đóng bảo hiểm xã hội dài, có thể hưởng mức lương hưu khiêm tốn hơn, nhưng họ vẫn có nguồn thu nhập lương hưu ổn định hằng tháng khi về già. Đặc biệt là có bảo hiểm y tế đảm bảo tốt hơn cuộc sống cho người lao động”, ông Nguyễn Duy Cường nhìn nhận.
Về tỷ lệ hưởng lương hưu, luật hiện hành quy định, từ năm 2022, đối với lao động nam nghỉ hưu, cứ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội, tỷ lệ này với nữ tương ứng 15 năm đóng.
Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội, người lao động được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Tuy nhiên, khi giảm năm đóng bảo hiểm xã hội đối với nam từ 20 năm xuống 15 năm, theo tính toán mức hưởng cho 15 năm đóng chỉ còn 33,75%, trong khi đó nữ vẫn là 15 năm và mức hưởng là 45%.
Lý giải về sự khác biệt trong mức hưởng của nam và nữ, Phó Vụ trưởng Bảo hiểm xã hội Nguyễn Duy Cường cho rằng, nếu như ở các lần sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội trước đây, việc đảm bảo cân đối, tính bền vững, ổn định lâu dài của Quỹ bảo hiểm xã hội được ưu tiên, thì lần này quan điểm chung là ưu tiên hơn cho việc mở rộng diện bao phủ đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, để nhiều người có cơ hội hưởng lương hưu.
Vì vậy, công thức tính, mức hưởng lương hưu về cơ bản kế thừa quy định của Luật Bảo hiểm xã hội các năm 2006, 2014.
Theo đó, Luật Bảo hiểm xã hội 2006 từng quy định thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu là 15 năm áp dụng cho cả nam và nữ để hưởng 45%. Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 sửa đổi Luật năm 2006 đã điều chỉnh tăng dần thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu của nam lên 20 năm, song với lao động nữ vẫn giữ nguyên 15 năm đóng để hưởng tỷ lệ 45%.
Do đó, giảm năm đóng nhưng cách tính vẫn giữ nguyên thì tỷ lệ hưởng lương hưu của lao động nam và nữ có sự chênh lệch.
Đề xuất giảm năm đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu là một trong những nội dung lớn, nhận được sự quan tâm của người lao động trong thời gian qua. Trước đó, khi thẩm tra dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Ủy ban Xã hội của Quốc hội cũng cho biết nhận được hai luồng ý kiến khác nhau.
Ngoài ý kiến tán thành với đề xuất của Chính phủ về việc giảm số năm đóng xuống 15 năm thì còn ý kiến đề nghị giữ quy định 20 năm như hiện hành, nhằm đảm bảo tiền lương hưu được nhận không quá thấp.
Ngoài ra, ý kiến cũng lo ngại quy định giảm xuống còn 15 năm dễ tạo điều kiện để người lao động tham gia nhiều lần “rút bảo hiểm một lần”, nhất là trong bối cảnh số lượng người hưởng bảo hiểm xã hội một lần có xu hướng gia tăng hiện nay.
Tuy nhiên, theo Ban soạn thảo, quy định giảm năm đóng bảo hiểm xã hội để được hưởng lương hưu hằng tháng xuống 15 năm không áp dụng cho mọi nhóm đối tượng, trong đó có trường hợp nghỉ hưu sớm, những người này vẫn phải đóng đủ 20 năm tham gia bảo hiểm xã hội để đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Lý giải về quy định này, Ban soạn thảo cho rằng, đối với các trường hợp nghỉ hưu trước tuổi, mỗi năm nghỉ sớm hơn tuổi quy định sẽ bị trừ 2% tỷ lệ hưởng lương hưu. Nếu áp dụng quy định trên với nhóm này sẽ dẫn đến tình trạng tỷ lệ hưởng lương hưu quá thấp (thời gian đóng ngắn, bị trừ tỷ lệ do nghỉ hưu trước tuổi), dẫn đến mức lương hưu rất thấp.
Cụ thể, lao động nam có 15 năm đóng bảo hiểm xã hội thì tỷ lệ hưởng lương hưu là 33,75%, nếu nghỉ hưu sớm hơn 5 tuổi thì bị trừ 10% nên tỷ lệ hưởng lương hưu chỉ còn 23,75%.
Theo lộ trình, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp cuối tháng 10/2023, thông qua tại kỳ họp tháng 5/2024, có hiệu lực từ 1/7/2025.
Sau nhiều ngày mưa lớn, nước lũ đã rút, bầu trời quang đãng trở lại. Tại các vùng từng chìm trong biển nước ở Thanh Hóa người dân và chính quyền cơ sở tất bật dọn dẹp nhà cửa, vệ sinh môi trường, khôi phục sản xuất, từng bước ổn định cuộc sống sau lũ.
Việc chi trả các chế độ trợ cấp hưu trí, trợ cấp xã hội đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng nhằm đảm bảo quyền lợi, an sinh xã hội cho người dân trên địa bàn của các địa phương...
Trong cơn mưa dữ dội kéo dài nhiều ngày, người dân Chiềng Chanh xã Cẩm Thạch, tỉnh Thanh Hóa chưa kịp định thần thì tiếng nổ khủng khiếp từ đồi Liêu vang lên. Chỉ chốc lát, đất đá ào ạt tràn xuống, biến mái ấm thành đống bùn đất, mở ra một đêm sơ tán khẩn cấp trong sợ hãi...
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Quyết định số 2171/QĐ-TTg ngày 2/10/2025 hỗ trợ từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2025 cho một số địa phương khắc phục hậu quả cơn bão số 10 và các đợt thiên tai khác từ đầu năm 2025.
Theo yêu cầu của Bộ Y tế, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thuốc trên địa bàn bị ảnh hưởng bởi bão số 10 cần xây dựng kế hoạch dự trữ, cung ứng đủ thuốc phục vụ công tác khám chữa bệnh, phòng chống dịch bệnh sau bão, lũ; bảo đảm không để xảy ra tình trạng thiếu thuốc, tăng giá đột biến...
Doanh nghiệp niêm yết
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: