Măng tây, tên khoa học là Asparagus officinalis. Phần thân mầm nằm trong đất (măng non) có hàm lượng dinh dưỡng cao (protit 2,2%, gluxit 1,2%, xenluloza 2,3% tro 0,6%, canxi 21mg%). Hoa có màu vàng hoặc lục nhạt. Có khoảng một nửa số cây mang hoa đực, một nửa mang hoa cái. Quả mọng, ba ngăn, khi chín có màu đỏ. Mỗi ngăn có 1 – 2 hạt màu đen, vỏ hạt rất cứng. F Mary Washington là giống măng tây trắng đang được trồng phổ biến ở Việt Nam. Giống măng tây xanh cho năng suất cao, ít kén đất hơn nhưng giá trị thương phẩm không cao nên ít được trồng. Chất lượng măng tây phụ thuộc vào đường kính gốc măng, với cùng chiều dài 15 – 20 cm thì đường kính của gốc măng khoảng 2 cm là tốt nhất. Bảo vệ tim mạch Phòng trị chứng hạ huyết áp, đột quỵ cho người có huyết áp cao bằng ẩm liệu pháp không có cách gì hiệu quả hơn là ăn măng tây xanh. Ngoài ra, măng tây xanh còn có khả năng giúp người lao động trí óc tăng cường sức dẻo dai trong khi làm việc, giảm cholesteron trong máu. Do chứa rất nhiều hợp chất flavonoid có tên là rutin, măng tây giúp cơ thể kháng viêm, đồng thời cải thiện tuần hoàn máu. Măng tây còn giúp “gia cố” các mạch máu và mao mạch, vì vậy rất hữu ích cho những người (đặc biệt phụ nữ) bỗng dưng... chân nổi “dây thừng”. Phòng và chữa bệnh ung thư  Theo y học hiện đại, măng tây có tác dụng chữa trị bệnh ung thư nhờ ngăn chặn được sự phát triển của các tế bào này. Những năm đầu thế kỷ 20, một bác sĩ người Hoa Kỳ đã ứng dụng thành công việc đưa măng tây vào khẩu phần ăn cho những bệnh nhân mắc bệnh ung thư bàng quang. Đến năm 1974, người ta đã chính thức kết luận, măng tây hoàn toàn có khả năng hỗ trợ điều trị ung thư một cách hiệu quả. Măng tây được trồng rất nhiều ở phía Bắc Trung Quốc trên một diện tích rộng. Người dân nơi đây thường thu hoạch măng tây bán ra thị trường rau tươi hoặc gia công sơ chế để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài. Măng tây có tác dụng chữa các bệnh có liên quan đến dạ dày, trị ho, lợi tiểu, các bệnh tim mạch rất tốt. Đặc biệt, y học còn sử dụng măng tây như một loại dược thảo tốt chữa trị căn bệnh đái tháo đường, viêm bang quang, viêm gan, chứng xơ vữa động mạch. Măng tây đặc biệt có tác dụng chữa căn bệnh ung thư vú, ung thứ gan, ung thứ bàng quang, cao huyết áp, lợi tiểu. Ngoài ra, măng tây còn có chứa vitamin P, vitamin C, mannan, choline, arginine… Những chất này có tác dụng điều trị chứng liệt dương và hỗ trợ chuyện chăn gối. Hiện tại, ở nhiều quốc gia trên thế giới đang áp dụng việc chế xuất măng tây thành trà và các món ăn  để hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả.

Tốt cho tiết niệu và đường ruột  Măng tây xanh rất giàu dược tính. Từ những năm 500 trước công nguyên, người Hy Lạp và La Mã cổ đại đã biết sử dụng mây tây xanh làm thuốc phòng trị bệnh. Từ rễ cây măng tây xanh, người Pháp đã bào chế ra Sirop Descinq Raciness có tác dụng lợi tiểu, một loại biệt dược đã được đưa vào dược điển và sử dụng rộng rãi. Thân mầm (hay còn gọi là măng) mới là nơi tập trung các chất dinh dưỡng của cây khi còn non. Dùng thân mầm măng tây xanh nấu canh hoặc sắc lấy nước uống có tác dụng lợi tiểu, phòng trị các bệnh đau bàng quang, suy gan, suy thận… Măng tây còn chứa một loại carbohydrate có tên là Innulin - rất quan trọng trong việc tạo điều kiện cho hệ thống ruột hoàn thành tốt chức năng, giúp sự tăng trưởng của những vi khuẩn có lợi cho đường ruột như Lactobacilli và Bifidobacteria. Chống lão hóa Ngoài ra, chúng còn tham gia vào các phản ứng của cơ thể với vai trò xúc tác, chống lại sự sản xuất dư thừa gốc tự do, chống lại quá trình chết tế bào, kìm hãm quá trình lão hóa, giúp da mịn màng. Giới khoa học còn cho rằng măng tây còn có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa ở phụ nữ, tăng cường tuyến sữa ở phụ nữ đang cho con bú.

Bảo vệ thai nhi Nhờ giàu axit folic và folacin, măng tây rất có ích cho quá trình hình thành và phát triển tế bào máu, tránh khuyết tật ống thân kinh ở thai nhi. Beta-carotene có trong măng tây rất có lợi cho thị giác, ngăn ngừa được bệnh đục thủy tinh thể.  Thần dược của tình yêu Yếu sinh lý ở nam giới và những trục trặc về hoạt động tình dục sẽ được hạn chế nếu ăn măng tây trắng liên tục trong ba ngày. Theo quan niệm của người Nhật, đọt măng tây trắng là chất kích dục thiên nhiên. Không phải ngẫu nhiên mà tạo hóa ban tặng cho măng tây hình “ngọn giáo”. Lưu lượng máu lưu thông về các cơ quan sinh dục cũng như các dây thần kinh cảm ứng tăng mạnh khi bạn thường xuyên ăn măng tây. Nếu kết hợp măng tây với trứng, hàu, dâu tây (vốn là những thức ăn có lợi cho hoạt động tình dục)… sẽ phòng ngừa một cách hữu hiệu chứng xuất tinh sớm và không có khả năng cương cứng. Nam giới sẽ tăng ham muốn cả về tinh thần lẫn thể xác khi ăn măng tây. Ngoài việc giúp các quý ông tăng cường sinh lực, măng tây còn là “trái phá” giúp các “hậu duệ của Eva” sẵn sàng bùng nổ trong “chuyện ấy”.

Một số món ngon từ măng tây Quá trình chọn măng tây để chế biến các món ăn rất quan trọng, ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng của món ăn. Măng tây cần chọn cọng ngắn, mũm mĩm thì ít xơ. Măng xanh khi trình bày thức ăn bao giờ cũng đẹp hơn măng trắng nhưng không ngon bằng. Bạn có thể kết hợp bí quyết nấu ăn truyền thống với hiện đại để tạo ra những món ăn độc đáo từ măng tây. Rau hoàng đế, rau mùa xuân là những cái tên thân thương mà người Đức hay dùng để gọi măng tây. Người ta có thể chế biến măng tây thành đủ món tây ta như: măng tây rưới sốt nấm kem tươi, măng tây cuốn thịt ba chỉ rán, măng tây nấu xốt cá, măng tây luộc chấm mắm tỏi, măng tây áp trứng, soup măng tây, salad măng tây, măng tây xào giòn, măng tây xào thịt bò sốt mù tạt…Dù ăn với nước sốt gì, chấm gia vị gì thì vẫn nhận ra vị của măng tây, không lẫn vào đâu được. Đọt măng tây mọng nước ngon ngọt, thơm vị măng tạo cảm giác ngon miệng. 1. Măng tây xào hành khô Măng tây cắt thành từng khúc khoảng 4-5cm; 10 củ hành khô bóc vỏ bổ đôi.
Làm nóng chảo trên lửa to khoảng 2 phút, cho dầu ăn vào rồi thêm măng tây cùng hành khô vào xào cho đến khi hành có màu nâu cháy cạnh. Thêm 2 thìa canh nước lọc, 1 thìa canh nước mắm đảo đều đến khi chín.
Khi ăn rắc lạc rang giã dập ăn kèm. 2. Măng tây xào thịt gà và nấm hương tươi

Măng tây cắt khúc 4-5cm, thịt gà đùi gà lọc bỏ xương, thái miếng vuông nhỏ khoảng 2x2cm.
Làm nóng dầu ăn trong chảo, cho thịt đùi gà vào xào cho chín và thịt có màu vàng nâu thì cho ra đĩa.
Tiếp tục thêm 1 thìa canh dầu ăn trên chảo, cho măng tây và nấm hương tươi xắt lát vào xào cùng 2 thìa canh dầu hào cho tới khi gần chín thì trút thịt gà vào xào cùng, nêm thêm dầu hào là xong. 3. Miến xào nấm và măng tây

Nguyên liệu: 1-2 lọn miến
- 200 g nấm rơm
- 100 g măng tây
- 1 bó hẹ nhỏ, 1/2 quả ớt chuông đỏ
- Gia vị: hạt nêm, xì dầu, dầu ăn, vừng rang (tùy thích). Cách làm:
- Nấm cắt bỏ chân, rửa sạch, chần qua nước sôi, để ráo.
- Măng tây cắt bỏ phần già, rửa sạch, chần qua nước sôi.
- Hẹ cắt khúc dài, ớt chuông thái miếng mỏng dài.
- Miến ngâm nước cho nở và bớt dai.
- Đun nóng chảo, đổ dầu ăn, cho miến vào xào rồi đổ tiếp nấm và măng tây vào cùng, để lửa vừa. Thêm xì dầu, hạt nêm cho vừa ăn. Cuối cùng cho ớt chuông, hẹ vào đảo khoảng 2 phút, tắt bếp.
- Múc ra đĩa, trên rắc chút vừng rang, dùng nóng. 4. Măng tây xào thịt bò

Nguyên liệu:
- 500g măng tây (loại xanh hoặc trắng ngà đều được)
- 250g thịt bò
- Hành lá, mùi ta (tùy thích)
- 1 nhánh gừng nhỏ
- 2 nhánh tỏi
- Dầu ăn/ bơ thực vật, mắm, muối, mì chính/hạt nêm, tiêu. Cách làm:
+ Măng tây 
Măng chọn ngọn thon nhỏ, màu xanh non, chú ý nhìn gốc măng xem có màu tim tím hoặc có xơ không, đó là măng già đó, ăn sẽ chỉ ăn được phần ngọn mà lại ít ngọt hơn.
Cắt rửa phần xơ ở gốc, rửa sạch, để ráo nước, cắt xéo miếng vừa ăn.
Hành lá, mùi ta bỏ rễ, rửa sạch, cắt khúc vừa ăn.
Tỏi bóc vỏ bằm nhuyễn.
+ Thịt bò
Thái mỏng, ướp với gừng đập dập bằm nhuyễn, đảo đều cùng ½ tsp muối, 1/3 tsp mì chính, 1/3 tsp tiêu. Sau đó cho thêm 1tbsp dầu ăn vào ướp cùng để thịt bò đỡ dính vào nhau, thêm nữa là giữ cho thịt tươi hơn.
+ Cách xào
Cho chút dầu ăn vào chảo nóng, phi thơm tỏi, cho thịt bò vào đảo nhanh tay, đến khi thịt gần chín thì cho ra đĩa.
Tiếp tục dùng chảo đó, cho chút dầu ăn vào, làm nóng chảo, cho măng tây vào xào, nêm nếm gia vị: 2tsp mắm, ½ tsp hạt nêm, đảo đều. Hạ lửa nhỏ xuống cho măng chín đều, khi măng tây trên chảo có vẻ khô thì chắt nước xào thịt bò từ đĩa vào cho ngấm “gia vị bò”
Thấy măng gần chín, đổ đĩa thịt bò vừa rồi vào, cho hành mùi vào đảo đều khoảng 1 phút nữa là xong. Nêm nếm gia vị cho vừa ăn. 5. Măng tây xào tỏi 

Nguyên liệu: Măng tây 500g, một ít gừng xắt nhỏ, 3 tép tỏi băm nhỏ, 4 muỗng cafê xì dầu, đường. Cách làm:
- Măng tây rửa sạch, cắt bỏ gốc, dùng dao bào (họăc gọt) 1/3 cọng măng tính từ gốc trở lên, phần đầu rất non, chừa lại không gọt.
- Chần sơ qua nước sôi với muối khỏang 2phút. Sau đó bỏ hết nước trong nồi.
- Cho tiếp vào nồi:xì dầu, đường, muối, trộn đều và đun sôi trở lại. Cho dầu vào chảo, , gừng và tỏi, xào thơm.
- Chừa lại 1 ít gừng và tỏi xào thơm để trang trí.
- Cho măng tây vào, đảo đều cho thấm.
- Bày măng ra đĩa. Cho tỏi và gừng xào lên trên.Dùng nóng 6. Măng tây xào ngô nấm

Nguyên liệu:
- Măng tây
- Ngô ngọt non
- Nấm đông cô tươi (nấm hương)
- Tỏi
- Dầu hào
- Hạt nêm
- Dầu ăn, gia vị, hạt tiêu. Cách làm:
- Măng tây rửa sạch, cắt khúc, chừa lại gốc già. Ngô ngọt bóc bỏ vỏ và râu, dùng dao gọt sát cùi chừa lại phần mày ngô, lấy hạt.
- Nấm đông cô đem rửa sạch, ngâm với nước có pha muối, sau đó vớt ra để ráo rồi cắt chân (mũ nấm có thể khía trên bề mặt để tạo thành hình bông hoa, chân nấm chẻ làm 2 hoặc 4).
- Đun sôi một nồi nước nhỏ, cho măng tây và nấm vào chần qua.
- Tỏi lột bỏ vỏ, băm nhỏ. Bắc chảo lên bếp, cho dầu ăn vào, đun nóng dầu ăn thì cho tỏi vào phi thơm.
- Cho ngô vào chảo, thêm một chút nước có pha dầu hào vào xào cho đến khi ngô gần chín thì cho nấm đông cô vào xào cùng.
- Đến khi ngô chín hẳn thì cho măng tây vào xào qua. Thêm chút hạt nêm, gia vị vào đảo đều rồi tắt bếp.

Đồng Giao