Ngành ô tô “thở phào” vì mâu thuẫn vụ Nexpria tạm được hóa giải

Nexperia - một công ty sản xuất chip thuộc sở hữu của Trung Quốc nhưng có trụ sở tại Hà Lan - đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp chip cho ngành ô tô, chiếm tới 40% thị phần trong phân khúc bao gồm các loại transistor và diode. Hồi giữa tháng 10, Chính phủ Hà Lan bất ngờ giành quyền kiểm soát Nexperia và loại bỏ CEO người Trung Quốc của công ty, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia.

Sự can thiệp của Chính phủ Hà Lan đã dẫn đến việc Bắc Kinh trả đũa bằng cách tạm ngừng xuất khẩu chip Nexperia từ Trung Quốc, gây ra mối lo ngại lớn cho các nhà sản xuất ô tô tại Mỹ và châu Âu. Các hãng xe lo sợ rằng tranh chấp thương mại này có thể khiến họ cạn kiệt nguồn cung chip cần thiết, dẫn tới giá xe bị đẩy lên cao, tương tự như những gì đã xảy ra trong những năm sau đại dịch Covid-19.

Tuy nhiên, sau cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào hôm 30/10 tại Hàn Quốc, Bắc Kinh tuyên bố sẽ cho phép các khách hàng mua chip Nexperia nộp đơn xin miễn trừ khỏi lệnh kiểm soát xuất khẩu mới được áp đặt và được mua các chip cần thiết.

Trong một tuyên bố hôm 2/11, Bộ Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh rằng với tư cách là một quốc gia lớn có trách nhiệm, Trung Quốc luôn xem xét đến an ninh và ổn định của chuỗi cung ứng trong nước và quốc tế. Cơ quan này nói sẽ xem xét toàn diện tình hình thực tế của các công ty và cấp miễn trừ cho các đơn hàng xuất khẩu chip Nexperia đủ điều kiện.

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng chỉ trích sự can thiệp mà họ cho là không thích hợp của Chính phủ Hà Lan vào công việc nội bộ của Nexperia, cho rằng hành động đó đã dẫn đến tình trạng rối ren hiện tại trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong một tuyên bố khác vào hôm thứ Ba tuần trước, bộ này cảnh báo rằng hành động đơn phương của phía Hà Lan sẽ “không thể tránh khỏi việc làm sâu sắc thêm các tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu”.

Đáp lại, phát ngôn viên của Bộ Kinh tế Hà Lan cho biết nước này vẫn đang liên lạc với các cơ quan chức năng Trung Quốc và các đối tác quốc tế để hướng tới một giải pháp mang tính xây dựng, có lợi cho Nexperia và nền kinh tế của Hà Lan.

Chính phủ Hà Lan tiến hành tiếp quản Nexperia dưới áp lực từ Chính phủ Mỹ. Trước đó, Mỹ đã đưa công ty mẹ của Nexperia là Wingtech của Trung Quốc vào danh sách đen các công ty bị coi là mối đe dọa an ninh quốc gia. Đáp trả hành động của Hà Lan, Chính phủ Trung Quốc đã ra lệnh kiểm soát xuất khẩu, ngừng cho phép xuất khẩu chip của Nexperia trong mấy tuần qua.

Một tổ chức hiệp hội của ngành công nghiệp ô tô Mỹ đã hoan nghênh tuyên bố nới lỏng lệnh cấm xuất khẩu chip Nexperia mà Bắc Kinh đưa ra, đồng thời cảm ơn Tổng thống Trump vì thỏa thuận “đình chiến” thương mại mới nhất mà ông đạt được với Trung Quốc. Hiệp hội gọi thỏa thuận này là "một giải pháp tích cực rõ ràng cho một tình huống có thể gây gián đoạn, giúp ngành sản xuất ô tô của Mỹ và toàn cầu đi đúng hướng”.

Tuy nhiên, một tổ chức hiệp hội của các nhà sản xuất ô tô châu Âu cho rằng cuộc khủng hoảng này chưa hoàn toàn qua đi. Họ nhấn mạnh rằng vẫn còn nhiều câu hỏi thực tế về cách thức miễn trừ cho các đơn hàng xuất khẩu chip Nexperia. Họ nói cho đến khi dòng chảy hàng hóa được khôi phục hoàn toàn, tình hình vẫn sẽ ở mức độ nghiêm trọng.