Những điều kiện để người lao động được nghỉ hưởng lương hưu trước tuổi
Nhật Dương
19/06/2024, 13:20
Việc xác định điều kiện nghỉ hưu và tính mức hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Tuổi đời, giới tính, thời gian đóng bảo hiểm xã hội, chức danh nghề, công việc, tình trạng sức khỏe…
Người lao động nhận lương hưu tại Hà Nội. Ảnh: Thu Hiền.
Nhiều người lao động quan tâm về việc muốn nghỉ hưu sớm trong năm 2024 thì cần điều kiện gì, được hưởng bao nhiêu phần trăm lương hưu và cần làm những thủ tục gì để hưởng chế độ.
Trả lời về vấn đề này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết về điều kiện tuổi nghỉ hưu, hiện nay thực hiện theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019 và Nghị định số 135/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tuổi nghỉ hưu.
Cụ thể, từ ngày 1/1/2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với nam, đủ 55 tuổi 4 tháng đối với nữ.
Sau đó, mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028; thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến đủ 60 tuổi vào năm 2035.
Người lao động có thể nghỉ hưu thấp hơn không quá 5 tuổi, so với tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường, nếu có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên, và thuộc một trong các trường hợp dưới đây:
Có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.
Có từ đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.
Có tổng thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, và thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021) từ đủ 15 năm trở lên. Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Người lao động có thể nghỉ hưu thấp hơn tối đa 10 tuổi, so với tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường, nếu có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên và thêm một trong các điều kiện sau: Có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò; bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Người lao động không bị quy định giới hạn về tuổi đời khi đã có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và thuộc một trong các trường hợp sau đây: Bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp; bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.
Người lao động tìm kiếm việc làm tại Hà Nội. Ảnh: N.Dương.
Về cách tính mức lương hưu, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết mức hưởng lương hưu hằng tháng quy định tại Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Điều 7 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP của Chính phủ (đối với người có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc) như sau:
Mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng, nhân với mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Trong đó, về tỷ lệ hưởng lương hưu đối với người lao động nghỉ hưu từ năm 2022 trở đi: Đối với lao động nam được tính 45% tương ứng với 20 năm đóng bảo hiểm xã hội; nữ được tính 45% tương ứng với 15 năm đóng.
Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội, cả lao động nam và nữ được tính thêm 2%. Mức tối đa bằng 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Về mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội: Điều 62 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định, mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội, để tính lương hưu đối với người lao động có thời gian làm việc thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định từ trước ngày 1/1/1995 như sau:
Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương này, và tham gia bảo hiểm xã hội trước ngày 1/1/1995 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, thì tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội chung của các thời gian.
Về trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, điều 58 Luật Bảo hiểm xã hội quy định như sau: Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%. Cứ mỗi năm đóng cao hơn, thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, việc xác định điều kiện nghỉ hưu và tính mức hưởng lương hưu hằng tháng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Tuổi đời, giới tính, thời gian đóng bảo hiểm xã hội, chức danh nghề, công việc, tình trạng sức khỏe, địa bàn làm việc…
Hồ sơ hưởng lương hưu
Theo Khoản 1 Điều 108 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, hồ sơ hưởng lương hưu đối với người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm: Sổ bảo hiểm xã hội; Quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động hưởng chế độ hưu trí; Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa đối với người nghỉ hưu theo quy định tại Điều 55 của Luật này, hoặc giấy chứng nhận bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp đối với trường hợp người lao động quy định tại Điều 54 của Luật này.
Cách tính lương hưu khi cải cách tiền lương
Người nghỉ hưu trước năm 1995 sẽ được tăng lương hưu ở mức cao hơn
Cần có mức sàn lương hưu để đảm bảo an sinh cho người về hưu
Đọc thêm
Phát hiện đối tượng nước ngoài dùng trạm BTS giả mạo danh Vietcombank, Vietnam Post để lừa đảo
Tối muộn ngày 22/8, Cục Tần số vô tuyến điện (Bộ Khoa học và Công nghệ) phát đi thông tin các cơ quan nghiệp vụ và chức năng tiếp tục phát hiện bắt giữ đối tượng, trong đó có người nước ngoài dùng thiết bị BTS giả phát tán tin nhắn mạo ngân hàng Vietcombank và Vietnam Post nhằm chiếm đoạt tài sản của người dân…
Lừa đảo tài chính tăng vọt trong nửa đầu năm 2025
Theo nền tảng an ninh mạng
Viettel Threat Intelligence (thuộc Tập đoàn Viettel), trong 6 tháng đầu năm 2025, các vụ lừa đảo tài chính tại Việt Nam gia tăng chóng mặt, với hơn 4.500 tên miền độc hại và hơn 1.000 trang giả mạo được phát hiện. Các chuyên gia dự báo trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ deepfake sẽ làm bùng phát làn sóng lừa đảo tinh vi hơn trong nửa cuối năm 2025...
Quảng Trị: Đa dạng hóa sinh kế, nhân rộng mô hình giảm nghèo bền vững
Tính từ năm 2022 đến 2024, tỉnh Quảng Trị đã giảm được 7.590 hộ nghèo và cận nghèo, tương ứng với tỷ lệ nghèo đa chiều giảm 4,26%, đạt mức giảm bình quân 1,49% mỗi năm...
Nhân viên ngân hàng tiếp tay đường dây rửa tiền
Cơ quan điều tra xác định, 3 nhân viên ngân hàng đã cấu kết với tội phạm mở tài khoản ngân hàng cho các doanh nghiệp “ma”, để các đối tượng sử dụng cho các hoạt động lừa đảo, rửa tiền...
Luật việc làm 2025: Quy trình, thủ tục vay vốn sẽ “cởi mở” hơn
Theo đề xuất của Bộ Nội vụ, mức vay tối đa dành cho người lao động sẽ được nâng lên 200 triệu đồng. Đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, hạn mức cho vay có thể lên đến 10 tỷ đồng, tương ứng với 200 triệu đồng cho mỗi lao động được tuyển dụng, đào tạo...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: