TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Nước Mỹ trước “cơn cuồng phong” giá dầu
Giới phân tích cho rằng, việc giá leo thang có nguy cơ cản trở đà phục hồi chi tiêu tiêu dùng của người Mỹ, ít nhất trong quý 1
Hôm qua (28/3), Bộ Thương mại Mỹ công bố chi tiêu tiêu dùng của nước này trong tháng 2 đã tăng 0,7%, mức nhanh nhất kể từ tháng 10/2010. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, việc giá leo thang có nguy cơ cản trở đà phục hồi chi tiêu tiêu dùng của người dân, ít nhất trong quý 1.
Cũng có không ít nhà kinh tế cho rằng, giá dầu mỏ leo thang và nguy cơ khủng hoảng phóng xạ tại Nhật Bản hiện nay sẽ chỉ ảnh hưởng nhẹ tới kinh tế Mỹ, và dự báo năm nay quốc gia này sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất kể từ cuộc suy thoái năm 2008.
Theo công bố trước đây của Bộ Thương mại Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới đã tăng trưởng 3,1%/năm trong quý 4/2010, cao hơn so với mức 2,8% đưa ra ban đầu. Đây là mức tăng hàng quý cao nhất kể từ đầu năm 2010, nhờ đầu tư doanh nghiệp và chi tiêu tiêu dùng được cải thiện.
Chi tiêu tiêu dùng chiếm tới 70% hoạt động kinh tế Mỹ. Mặt khác, kinh tế Mỹ cũng được tạo đà rất lớn sau khi Tổng thống Barack Obama ký đạo luật giảm thuế một năm, qua đó giúp tiết kiệm khoảng 1.000 - 2.000 USD cho người dân Mỹ.
Tuy nhiên, giới phân tích nhận định, giá dầu mỏ tăng cao có thể là tác nhân tiêu cực khác khiến người dân phải cắt giảm chi tiêu, bởi lẽ lương thực và năng lượng là hai khoản chi chủ yếu của người tiêu dùng Mỹ. Kể từ khi vấn đề tại Lybia nổ ra, giá dầu thô đã tăng 15 - 20 USD/thùng và ước tính người tiêu dùng Mỹ đã phải trả thêm 12% chi phí/lít xăng.
Chuyên gia Paul Ashworth thuộc hãng Capital Economics cho rằng, giá lương thực và nhiên liệu tăng cao đã tác động xấu tới chính sách cắt giảm thuế cho người dân Mỹ. Theo ông, trong quý 2 tới, bên cạnh vấn đề giá nhiên liệu thì tình hình tại Nhật Bản cũng đáng lo ngại, do hoạt động sản xuất tại nước này bị gián đoạn, từ đó tác động tới các hãng Mỹ.
Cũng liên quan tới Mỹ, tổng số ngân hàng của nước này bị đóng cửa từ đầu năm đến nay đã tăng lên con số 26, sau khi có thêm ba ngân hàng nhỏ bị đóng cửa trong tháng này, khiến Cơ quan Bảo hiểm tiền gửi Liên bang (FDIC) thiệt hại thêm 112 triệu USD.
Theo tính toán sơ bộ, với số tài sản trị giá 163 triệu USD và tổng số dư tiền gửi là 161 triệu USD tính tới ngày 31/12/2010, sự sụp đổ của ngân hàng Bank of Commerce of Wood Dale tại bang Illinois cuối tuần trước, đã khiến FDIC bị thiệt hại khoảng 42 triệu USD.
Trong khi đó, hai ngân hàng Legacy Bank tại bang Wisconsin và First National Bank of Davis tại bang Oklahoma cũng nhận lệnh đóng cửa vào cuối giờ giao dịch ngày 11/3 theo yêu cầu của FDIC.
Ngân hàng Legacy Bank có tài sản trị giá 190 triệu USD và tiền gửi hơn 183 triệu USD, còn ngân hàng First National Bank of Davis có số tài sản hơn 90 triệu USD và tiền gửi gần 70 triệu USD. Tiền bảo hiểm phải trả cho 2 ngân hàng bị đóng cửa này lên tới 70 triệu USD.
Trong năm 2010, đã có tổng cộng 157 ngân hàng Mỹ bị đóng cửa, nhiều nhất kể từ cuộc khủng hoảng tín dụng và tiền gửi tiết kiệm hồi năm 1992 tới nay. Tổng giá trị tài sản của 157 ngân hàng nói trên vào khoảng 92 tỷ USD.
Phần lớn các ngân hàng phá sản trong năm 2010 là những ngân hàng nhỏ, nên tổng chi phí bảo hiểm tiền gửi cũng chỉ ở mức 21 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với khoản phí bảo hiểm 36 tỷ USD mà chính quyền liên bang phải trả cho sự sụp đổ của 140 ngân hàng trong năm 2009.
Liên quan tới tình hình chiến sự ở Lybia, trong tuyên bố chung được công bố hôm qua, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và Thủ tướng Anh David Cameron khẳng định, nhà lãnh đạo Lybia Muammar Gaddafi phải ra đi ngay lập tức, đồng thời kêu gọi những người trung thành với ông Gaddafi rời bỏ ông "trước khi quá muộn".
Hai nhà lãnh đạo Anh và Pháp cũng kêu gọi Hội đồng dân tộc lâm thời của Lybia (CNT) tiến hành cuộc đối thoại chính trị quốc gia để khởi động quá trình chuyển tiếp tại đất nước Bắc Phi này, tái khẳng định: "Chúng tôi không có bất cứ ý đồ chiếm đóng quân sự nào tại Lybia".
Cùng ngày, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergey Lavrov tuyên bố, việc liên quân can thiệp vào cuộc nội chiến ở Lybia là không phù hợp với nghị quyết 1973 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Ông Lavrov nêu rõ có nhiều thông tin xác nhận máy bay của liên quân đã tấn công vào các đơn vị quân đội trung thành với nhà lãnh đạo Moamer Kadhafi.
Đồng thời, liên quân cũng thực hiện các đợt không kích để bảo vệ lực lượng nổi dậy ở Lybia. Nga cho rằng đây là hành động can thiệp trực tiếp vào cuộc nội chiến ở Lybia, vượt quá quyền hạn và không được nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cho phép vì văn kiện này chỉ đề ra mục tiêu duy nhất là bảo vệ dân thường Lybia.
Tổ chức định mức tín nhiệm Moody's đánh giá, hệ thống ngân hàng của Trung Quốc sẽ ổn định trong vòng 12 - 18 tháng tới, và các ngân hàng có đủ vốn để ngăn nợ xấu gia tăng. Triển vọng kinh tế trong nước vẫn sẽ vững mạnh và có thể cung cấp cho các ngân hàng nhiều cơ hội kinh doanh để tăng trưởng lợi nhuận.
Ông Yvonne Zhang, thuộc văn phóng của Moody's tại Bắc Kinh cho biết, trong bối cảnh hiện nay, vấn đề khó khăn nhất là sự tăng trưởng tín dụng quá mức. Điều này có thể làm ảnh hưởng đến mức độ bền vững kinh tế, vì nó sẽ làm gia tăng lạm phát.
Bản báo cáo dự kiến, nợ xấu của các ngân hàng sẽ gia tăng, khi tín dụng tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, cho dù nợ xấu tăng lên mức cao hơn nhiều so với giả định, hệ thống ngân hàng của Trung Quốc sẽ vẫn ổn định bởi vì nguồn vốn đệm đầy đủ, dự phòng tổn thất lớn và các khoản thu nhập cao của các ngân hàng.
Theo báo cáo hàng tháng của Liên đoàn các ngành công nghiệp Hàn Quốc (FKI), lòng tin kinh doanh của nước này trong tháng 4/2011 đã sụt giảm đáng kể, do ảnh hưởng của những biến động ở bên ngoài, như bất ổn chính trị tại khu vực Trung Đông, Bắc Phi và thảm họa động đất kèm sóng thần ở Nhật Bản.
FKI cho biết, chỉ số lòng tin kinh doanh (BSI), chuyên dùng để đánh giá triển vọng kinh doanh của các hãng Hàn Quốc trong tháng tới, đã giảm xuống 99,3 điểm trong tháng 4/2011, từ mức 113,5 điểm của tháng 3. Chỉ số này được FKI công bố dựa trên kết quả khảo sát 600 công ty lớn của Hàn Quốc từ ngày 10 - 23/3. Chỉ số BSI dưới 100 điểm được coi là tiêu cực.
Chỉ số BSI của Hàn Quốc trong tháng 2/2011 chỉ đạt 98 điểm, ngưỡng dưới 100 điểm lần đầu tiên trong 17 tháng qua, trước khi tăng lên 113,5 điểm trong tháng Ba. Theo FKI, bất ổn ngày càng gia tăng về các điều kiện kinh tế trong tương lai do tình hình ở Trung Đông, Bắc Phi và Nhật Bản gây ra là những yếu tố chính dẫn đến biến động của BSI thời gian qua.
Nhu cầu tài trợ để tái thiết của các công ty Nhật Bản đã tăng mạnh trong 2 tuần qua. 3 ngân hàng lớn của Nhật đã thông báo về tình trạng gia tăng đột biến trong nhu cầu cho vay của các công ty. Cụ thể, 3 ngân hàng Sumitomo Mitsui, Mizuho Corporate và Tokyo-Mitsubishi đã nhận được yêu cầu vay mới với tổng giá trị là 2.600 tỷ Yên (32 tỷ USD) chỉ trong 2 tuần qua.
Trong số đó, số tiền mà Công ty điện lực Tokyo yêu cầu tài trợ lên tới 1.400 tỷ Yên. Số tiền mà các công ty khác yêu cầu cũng cao gấp 4 lần so với bình thường. 3 ngân hàng này cùng với các nhà băng khác đã đàm phán để cung cấp cho Công ty điện lực Tokyo khoản vay khẩn cấp lên tới 2.000 tỷ Yên trong tuần trước.
Cũng liên quan tới Nhật Bản, ông Ikkou Nakatsuka, Phó chủ tịch ủy ban thuế của nước này cho rằng, nợ công quá cao cùng thảm họa động đất đã đẩy Nhật vào tình thế nguy hiểm về tài chính và tăng thuế là biện pháp bắt buộc. “Chúng ta không thể tránh khỏi việc tăng thuế, bởi các trận động đất lớn có thể làm trầm trọng thêm tình hình tài chính vốn đã rất nguy hiểm”, ông nói.
Trong khi đó, một số nhà lãnh đạo khác và phe đối lập lại đang xem xét một đề nghị cắt giảm thuế doanh nghiệp khi họ thảo luận về cách để tài trợ xây dựng lại vùng Tohoku. Họ phản đối tăng thuế và cho rằng, nó sẽ làm thiệt hại tới nhu cầu cá nhân vốn đã suy giảm nặng nề sau hậu quả của thiên tai.
Cũng có không ít nhà kinh tế cho rằng, giá dầu mỏ leo thang và nguy cơ khủng hoảng phóng xạ tại Nhật Bản hiện nay sẽ chỉ ảnh hưởng nhẹ tới kinh tế Mỹ, và dự báo năm nay quốc gia này sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất kể từ cuộc suy thoái năm 2008.
Theo công bố trước đây của Bộ Thương mại Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới đã tăng trưởng 3,1%/năm trong quý 4/2010, cao hơn so với mức 2,8% đưa ra ban đầu. Đây là mức tăng hàng quý cao nhất kể từ đầu năm 2010, nhờ đầu tư doanh nghiệp và chi tiêu tiêu dùng được cải thiện.
Chi tiêu tiêu dùng chiếm tới 70% hoạt động kinh tế Mỹ. Mặt khác, kinh tế Mỹ cũng được tạo đà rất lớn sau khi Tổng thống Barack Obama ký đạo luật giảm thuế một năm, qua đó giúp tiết kiệm khoảng 1.000 - 2.000 USD cho người dân Mỹ.
Tuy nhiên, giới phân tích nhận định, giá dầu mỏ tăng cao có thể là tác nhân tiêu cực khác khiến người dân phải cắt giảm chi tiêu, bởi lẽ lương thực và năng lượng là hai khoản chi chủ yếu của người tiêu dùng Mỹ. Kể từ khi vấn đề tại Lybia nổ ra, giá dầu thô đã tăng 15 - 20 USD/thùng và ước tính người tiêu dùng Mỹ đã phải trả thêm 12% chi phí/lít xăng.
Chuyên gia Paul Ashworth thuộc hãng Capital Economics cho rằng, giá lương thực và nhiên liệu tăng cao đã tác động xấu tới chính sách cắt giảm thuế cho người dân Mỹ. Theo ông, trong quý 2 tới, bên cạnh vấn đề giá nhiên liệu thì tình hình tại Nhật Bản cũng đáng lo ngại, do hoạt động sản xuất tại nước này bị gián đoạn, từ đó tác động tới các hãng Mỹ.
Cũng liên quan tới Mỹ, tổng số ngân hàng của nước này bị đóng cửa từ đầu năm đến nay đã tăng lên con số 26, sau khi có thêm ba ngân hàng nhỏ bị đóng cửa trong tháng này, khiến Cơ quan Bảo hiểm tiền gửi Liên bang (FDIC) thiệt hại thêm 112 triệu USD.
Theo tính toán sơ bộ, với số tài sản trị giá 163 triệu USD và tổng số dư tiền gửi là 161 triệu USD tính tới ngày 31/12/2010, sự sụp đổ của ngân hàng Bank of Commerce of Wood Dale tại bang Illinois cuối tuần trước, đã khiến FDIC bị thiệt hại khoảng 42 triệu USD.
Trong khi đó, hai ngân hàng Legacy Bank tại bang Wisconsin và First National Bank of Davis tại bang Oklahoma cũng nhận lệnh đóng cửa vào cuối giờ giao dịch ngày 11/3 theo yêu cầu của FDIC.
Ngân hàng Legacy Bank có tài sản trị giá 190 triệu USD và tiền gửi hơn 183 triệu USD, còn ngân hàng First National Bank of Davis có số tài sản hơn 90 triệu USD và tiền gửi gần 70 triệu USD. Tiền bảo hiểm phải trả cho 2 ngân hàng bị đóng cửa này lên tới 70 triệu USD.
Trong năm 2010, đã có tổng cộng 157 ngân hàng Mỹ bị đóng cửa, nhiều nhất kể từ cuộc khủng hoảng tín dụng và tiền gửi tiết kiệm hồi năm 1992 tới nay. Tổng giá trị tài sản của 157 ngân hàng nói trên vào khoảng 92 tỷ USD.
Phần lớn các ngân hàng phá sản trong năm 2010 là những ngân hàng nhỏ, nên tổng chi phí bảo hiểm tiền gửi cũng chỉ ở mức 21 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với khoản phí bảo hiểm 36 tỷ USD mà chính quyền liên bang phải trả cho sự sụp đổ của 140 ngân hàng trong năm 2009.
Liên quan tới tình hình chiến sự ở Lybia, trong tuyên bố chung được công bố hôm qua, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và Thủ tướng Anh David Cameron khẳng định, nhà lãnh đạo Lybia Muammar Gaddafi phải ra đi ngay lập tức, đồng thời kêu gọi những người trung thành với ông Gaddafi rời bỏ ông "trước khi quá muộn".
Hai nhà lãnh đạo Anh và Pháp cũng kêu gọi Hội đồng dân tộc lâm thời của Lybia (CNT) tiến hành cuộc đối thoại chính trị quốc gia để khởi động quá trình chuyển tiếp tại đất nước Bắc Phi này, tái khẳng định: "Chúng tôi không có bất cứ ý đồ chiếm đóng quân sự nào tại Lybia".
Cùng ngày, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergey Lavrov tuyên bố, việc liên quân can thiệp vào cuộc nội chiến ở Lybia là không phù hợp với nghị quyết 1973 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Ông Lavrov nêu rõ có nhiều thông tin xác nhận máy bay của liên quân đã tấn công vào các đơn vị quân đội trung thành với nhà lãnh đạo Moamer Kadhafi.
Đồng thời, liên quân cũng thực hiện các đợt không kích để bảo vệ lực lượng nổi dậy ở Lybia. Nga cho rằng đây là hành động can thiệp trực tiếp vào cuộc nội chiến ở Lybia, vượt quá quyền hạn và không được nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cho phép vì văn kiện này chỉ đề ra mục tiêu duy nhất là bảo vệ dân thường Lybia.
Tổ chức định mức tín nhiệm Moody's đánh giá, hệ thống ngân hàng của Trung Quốc sẽ ổn định trong vòng 12 - 18 tháng tới, và các ngân hàng có đủ vốn để ngăn nợ xấu gia tăng. Triển vọng kinh tế trong nước vẫn sẽ vững mạnh và có thể cung cấp cho các ngân hàng nhiều cơ hội kinh doanh để tăng trưởng lợi nhuận.
Ông Yvonne Zhang, thuộc văn phóng của Moody's tại Bắc Kinh cho biết, trong bối cảnh hiện nay, vấn đề khó khăn nhất là sự tăng trưởng tín dụng quá mức. Điều này có thể làm ảnh hưởng đến mức độ bền vững kinh tế, vì nó sẽ làm gia tăng lạm phát.
Bản báo cáo dự kiến, nợ xấu của các ngân hàng sẽ gia tăng, khi tín dụng tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, cho dù nợ xấu tăng lên mức cao hơn nhiều so với giả định, hệ thống ngân hàng của Trung Quốc sẽ vẫn ổn định bởi vì nguồn vốn đệm đầy đủ, dự phòng tổn thất lớn và các khoản thu nhập cao của các ngân hàng.
Theo báo cáo hàng tháng của Liên đoàn các ngành công nghiệp Hàn Quốc (FKI), lòng tin kinh doanh của nước này trong tháng 4/2011 đã sụt giảm đáng kể, do ảnh hưởng của những biến động ở bên ngoài, như bất ổn chính trị tại khu vực Trung Đông, Bắc Phi và thảm họa động đất kèm sóng thần ở Nhật Bản.
FKI cho biết, chỉ số lòng tin kinh doanh (BSI), chuyên dùng để đánh giá triển vọng kinh doanh của các hãng Hàn Quốc trong tháng tới, đã giảm xuống 99,3 điểm trong tháng 4/2011, từ mức 113,5 điểm của tháng 3. Chỉ số này được FKI công bố dựa trên kết quả khảo sát 600 công ty lớn của Hàn Quốc từ ngày 10 - 23/3. Chỉ số BSI dưới 100 điểm được coi là tiêu cực.
Chỉ số BSI của Hàn Quốc trong tháng 2/2011 chỉ đạt 98 điểm, ngưỡng dưới 100 điểm lần đầu tiên trong 17 tháng qua, trước khi tăng lên 113,5 điểm trong tháng Ba. Theo FKI, bất ổn ngày càng gia tăng về các điều kiện kinh tế trong tương lai do tình hình ở Trung Đông, Bắc Phi và Nhật Bản gây ra là những yếu tố chính dẫn đến biến động của BSI thời gian qua.
Nhu cầu tài trợ để tái thiết của các công ty Nhật Bản đã tăng mạnh trong 2 tuần qua. 3 ngân hàng lớn của Nhật đã thông báo về tình trạng gia tăng đột biến trong nhu cầu cho vay của các công ty. Cụ thể, 3 ngân hàng Sumitomo Mitsui, Mizuho Corporate và Tokyo-Mitsubishi đã nhận được yêu cầu vay mới với tổng giá trị là 2.600 tỷ Yên (32 tỷ USD) chỉ trong 2 tuần qua.
Trong số đó, số tiền mà Công ty điện lực Tokyo yêu cầu tài trợ lên tới 1.400 tỷ Yên. Số tiền mà các công ty khác yêu cầu cũng cao gấp 4 lần so với bình thường. 3 ngân hàng này cùng với các nhà băng khác đã đàm phán để cung cấp cho Công ty điện lực Tokyo khoản vay khẩn cấp lên tới 2.000 tỷ Yên trong tuần trước.
Cũng liên quan tới Nhật Bản, ông Ikkou Nakatsuka, Phó chủ tịch ủy ban thuế của nước này cho rằng, nợ công quá cao cùng thảm họa động đất đã đẩy Nhật vào tình thế nguy hiểm về tài chính và tăng thuế là biện pháp bắt buộc. “Chúng ta không thể tránh khỏi việc tăng thuế, bởi các trận động đất lớn có thể làm trầm trọng thêm tình hình tài chính vốn đã rất nguy hiểm”, ông nói.
Trong khi đó, một số nhà lãnh đạo khác và phe đối lập lại đang xem xét một đề nghị cắt giảm thuế doanh nghiệp khi họ thảo luận về cách để tài trợ xây dựng lại vùng Tohoku. Họ phản đối tăng thuế và cho rằng, nó sẽ làm thiệt hại tới nhu cầu cá nhân vốn đã suy giảm nặng nề sau hậu quả của thiên tai.
