Ông Trump: “Trừ phi Trung Quốc quay lại, tôi sẽ không quan tâm”
“Chúng tôi hoặc sẽ có một thỏa thuận tuyệt vời với Trung Quốc, hoặc sẽ chẳng có thỏa thuận nào cả”
Tổng thống Donald Trump ngày 11/6 tuyên bố đang trì hoãn việc đi đến một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc và sẽ không đồng ý với bất kỳ thỏa thuận nào trừ phi Bắc Kinh quay lại với những điều khoản mà hai bên đã đàm phán xong trước đây.
"Chính tôi hiện đang hoãn thỏa thuận", ông Trump phát biểu trước các nhà báo có mặt tại Nhà Trắng. "Và chúng tôi hoặc sẽ có một thỏa thuận tuyệt vời với Trung Quốc, hoặc sẽ chẳng có thỏa thuận nào cả".
Tháng trước, Mỹ tố Trung Quốc rút lại những điều khoản đã nhất trí trước đó trong một thỏa thuận thương mại dự kiến. Washington cáo buộc hành động này của Bắc Kinh khiến cuộc đàm phán lâm bế tắc.
"Lúc đó chúng tôi đã đạt thỏa thuận với Trung Quốc. Trừ phi họ quay lại thỏa thuận đó, tôi sẽ không quan tâm", ông Trump nói.
Những phát biểu trên được đưa ra một ngày sau khi ông Trump dọa áp thuế ngay lập tức lên thêm 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nếu Chủ tịch Tập Cận Bình không tới cuộc gặp với ông bên lề thượng đỉnh khối G20 ở Osaka, Nhật Bản vào cuối tháng này.
Trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh ngày thứ Ba, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang tiếp tục không xác nhận về cuộc gặp mà ông Trump đề cập.
"Chúng tôi đã lưu ý việc Mỹ nhiều lần công khai nói về việc họ mong muốn sắp xếp một cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc bên lề thượng đỉnhh G20. Nếu chúng tôi có thông tin về vấn đề này, chúng tôi sẽ công bố kịp thời", ông Geng nói.
Phát biểu ngày thứ Ba, ông Trump một lần nữa cho biết ông hy vọng sẽ gặp ông Tập bên lề thượng đỉnh G20.
Theo giới quan sát, thỏa thuận mà Mỹ đạt được với Mexico vào tuần trước là một nhân tố khuyến khích ông Trump có một lập trường cứng rắn hơn với Trung Quốc. Theo thỏa thuận, ông Trump rút lại kế hoạch áp thuế lên hàng hóa Mexico, và đổi lại Mexico phải siết dòng người di cư tìm cách vượt biên trái phép vào Mỹ.
Quyền chánh thư ký Nhà Trắng Mick Mulvaney cho biết nhiều khả năng cuộc gặp riêng giữa ông Trump và ông Tập bên lề G20 sẽ diễn ra, nhưng ông không kỳ vọng hai nhà lãnh đạo đạt một thỏa thuận cuối cùng trong cuộc gặp này.
"Tôi không cho rằng cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo sẽ là sự kiện chốt thỏa thuận", ông Mulvaney nói, và cho biết chỉ xem cuộc gặp là một cơ hội để hai bên nối lại đàm phán.
Theo một số nhận định, ông Tập có lý do để tránh một cuộc gặp với ông Trump. Trung Quốc vẫn luôn nói rằng nước này sẽ không thể bị "bắt nạt" hay ép buộc đàm phán, và ông Tập có thể bị xem là nhượng bộ ông Trump nếu gặp ông Trump sau tất cả những lời đe dọa và cảnh báo mà người đứng đầu Nhà Trắng đưa ra.
Kể từ khi đàm phán rơi vào bế tắc hồi đầu tháng 5, truyền thông nhà nước Trung Quốc liên tục có những bài viết mang màu sắc dân tộc chủ nghĩa, thể hiện lập trường cứng rắn với Mỹ. Trong một bài bình luận vào tháng trước, tờ Nhân dân Nhật báo nói Trung Quốc sẽ không bao giờ đưa ra những quyết định "từ bỏ sức mạnh và sỉ nhục đất nước".