Sáng 1/2/2024, S&P Global công bố báo cáo chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam tháng 1/2024. Trong đó có 3 điểm nhấn nổi bật, đó là sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tăng trở lại; giá bán hàng giảm mặc dù chi phí đầu vào tăng đáng kể; chậm trễ trong khâu vận chuyển làm cho thời gian giao hàng của nhà cung cấp bị kéo dài.

SỐ LƯỢNG ĐƠN HÀNG MỚI VÀ SẢN LƯỢNG TĂNG 

Các nhà sản xuất Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng trở lại vào đầu năm 2024, khi những dấu hiệu ban đầu cho thấy nhu cầu cải thiện giúp số lượng đơn đặt hàng mới và sản lượng tăng trở lại. Tuy nhiên, việc làm và hoạt động mua hàng giảm nhẹ, và niềm tin kinh doanh cũng đã giảm.

Các báo cáo cho thấy sự chậm trễ trong khâu vận chuyển gây kéo dài thời gian giao hàng của nhà cung cấp và từ đó làm tăng áp lực chi phí. Mặc dù giá cả đầu vào tăng, các công ty đã giảm giá đầu ra nhằm kích cầu.

Kết quả, PMI ngành sản xuất Việt Nam quay trở lại trên ngưỡng 50 điểm trong tháng đầu năm, khi tăng lên mức 50,3 điểm so với 48,9 điểm của tháng 12. Điều này cho thấy sức khỏe của ngành sản xuất cải thiện lần đầu tiên trong năm tháng, nhưng mức cải thiện lần này chỉ là nhỏ.

Báo cáo của S&P Global nêu rõ, sự cải thiện các điều kiện kinh doanh nói chung tập trung vào tình trạng tăng trở lại của số lượng đơn đặt hàng mới và sản lượng. Đây là lần tăng đầu tiên trong ba tháng của tổng số lượng đơn đặt hàng mới khi có những dấu hiệu cho thấy nhu cầu hồi phục ở cả thị trường trong nước và thị trường xuất khẩu (số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới cũng tăng lần đầu tiên kể từ tháng 10).

Nhờ vậy, các công ty đã tăng sản lượng, từ đó kết thúc thời kỳ giảm sản lượng kéo dài bốn tháng. Mức tăng chỉ là nhỏ nhưng cũng là đáng kể nhất kể từ tháng 9/2022. Mức tăng sản lượng tổng thể tập trung ở các nhà sản xuất hàng hoá trung gian.

Với mức tăng của cả sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đều là nhẹ, các công ty đã duy trì số lượng nhân viên và hoạt động mua hàng gần như không thay đổi vào tháng đầu năm 2024.

Tình trạng gần như không thay đổi của năng lực hoạt động trong bối cảnh số lượng đơn đặt hàng mới tăng trở lại đã khiến lượng công việc tồn đọng tăng tháng thứ hai liên tiếp trong tháng 1. Mặc dù chỉ ở mức nhẹ, tốc độ tăng là đáng kể nhất kể từ tháng 3/2022.

Một số công ty quyết định thực hiện các đơn hàng bằng chuyển thành phẩm trong kho đến cho khách hàng. Kết quả là, hàng tồn kho sau sản xuất đã giảm sau khi không thay đổi trong tháng cuối năm 2023.

Tồn kho hàng mua cũng giảm khi yêu cầu sản xuất tăng nhưng hoạt động mua hàng hầu như không thay đổi. Mức giảm lượng hàng tồn kho trước sản xuất là lớn và là mạnh nhất kể từ tháng 6 năm ngoái.

BƯỚC KHỞI ĐẦU ĐÁNG KHÍCH LỆ CHO NGÀNH SẢN XUẤT

Theo báo cáo của S&P Global, sự chậm trễ trong khâu chuyển hàng và những vấn đề của ngành vận tải góp phần làm kéo dài thời gian giao hàng của nhà cung cấp trong tháng 1, và đây là lần suy giảm hiệu suất hoạt động của người bán hàng đầu tiên trong hơn một năm. Tuy nhiên, mức độ kéo dài thời gian giao hàng chỉ là nhẹ.

Những vấn đề về vận tải gây chậm giao hàng cũng khiến chi phí chuyển hàng tăng vào đầu năm, từ đó làm giá cả đầu vào tiếp tục tăng đáng kể. Các công ty cũng báo cáo chi phí nhiên liệu và đường tăng.

Mặc dù chi phí đầu vào tiếp tục tăng với tốc độ đáng kể, mong muốn kích cầu khiến các nhà sản xuất Việt Nam hạ giá bán hàng. Việc giảm nhẹ giá đầu ra đã kết thúc thời kỳ tăng giá kéo dài năm tháng.

Niềm tin về triển vọng sản lượng trong một năm tới đã giảm về mức thấp của bảy tháng và thấp hơn mức trung bình của lịch sử chỉ số khi các công ty lo ngại về các điều kiện kinh tế. Tuy nhiên, các nhà sản xuất nhìn chung vẫn có tâm lý lạc quan khi hy vọng nhu cầu và số lượng khách hàng sẽ cải thiện, và nhờ các kế hoạch tung ra các sản phẩm mới.

Bình luận về kết quả khảo sát, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, cho biết đây là bước khởi đầu đáng khích lệ của năm 2024 cho ngành sản xuất của Việt Nam khi chứng kiến những bước cải thiện tích cực của số lượng đơn đặt hàng mới và sản lượng. Tuy nhiên, các mức tăng tương ứng chỉ là nhẹ và không đủ để thuyết phục các công ty tuyển thêm nhân viên hay gia tăng hoạt động mua hàng. Lượng công việc tồn đọng tiếp tục tăng do công suất hoạt động của ngành không tăng.

“Có một số báo cáo về những vấn đề của khâu vận tải và chuyển hàng trong tháng 1, từ đó dẫn đến thời gian giao hàng chậm và chi phí tăng. Tuy nhiên, các công ty đã giảm giá bán hàng, và điều này phản ánh tình trạng nhu cầu vẫn tương đối yếu”, ông Andrew Harker nhận định.