16:39 19/05/2023

Số phận hàng chục ha đất trong một dự án "ma"

Đỗ Mến

Sáng 19/5, TAND Hà Nội đã quyết định số phận hàng chục ha đất trong vụ án Lê Hồng Bàng (cựu giám đốc Công ty cổ phần Sàn bất động sản Việt Nam) chiếm đoạt hơn 347 tỷ đồng.

Bị cáo Lê Hồng Bàng tại phiên xét xử từ ngày 16-19/5.
Bị cáo Lê Hồng Bàng tại phiên xét xử từ ngày 16-19/5.

Theo nội dung Bản án phúc thẩm, từ tháng 2 đến tháng 7/2009, các bị cáo Lê Hồng Bàng, Hoàng Văn Cường và Hà Tuấn Linh đã sử dụng 3 pháp nhân là Công ty cổ phàn sàn bất động sản Việt Nam, Công ty Cường Thịnh, Công ty Hoàng Hà để ký các hợp đồng liên doanh, tạo dựng tên của các dự án nhà ở: Dự án 683, Dự án Lộc Hòa, Dự án Cửu Long, Dự án Phương Đông tại các địa điểm thuộc xã Minh Khai, huyện Từ Liêm, Hà Nội.

Cả 4 dự án chưa được chính quyền phê duyệt, song Bàng, Cường, Linh vẫn gian dối tạo dựng hồ sơ pháp lý; quảng bá giới thiệu bán dự án. Tổng cộng, Lê Hồng Bàng chiếm đoạt 347 tỷ đồng của gần 400 bị hại. Ông Bàng đã trả lại cho các bị hại hơn 62 tỷ đồng, còn chiếm đoạt 263 tỷ đồng

Về trách nhiệm hình sự, ông Bàng đang chấp hành án chung thân. Còn Cường đang chờ đưa ra xét xử, Linh hiện vẫn bỏ trốn. Về phần dân sự, tòa phúc thẩm yêu cầu TAND Hà Nội xét xử lại nhằm thu hồi tài sản, bồi thường cho các bị hại

Vì vậy, tại phiên tòa này, Tòa án đã xem xét đến phần dân sự liên quan đến các tài sản được mua bằng tiền của các bị hại bao gồm khu đất 8,1 ha tại phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội và 14 ha ở đảo Thẻ Vàng, huyện Vân Đồn, Quảng Ninh.

Theo hồ sơ, Lê Hồng Bàng đã dùng tiền chiếm đoạt thu mua 8,1ha đất Minh Khai của 34 cá nhân. Ông Bàng cũng đưa tiền cho nhân viên mua 14ha ở đảo Thẻ Vàng. Hiện thửa đất này đứng tên người bán là ông Lục Văn Thạch.

Quá trình tố tụng, đại diện Viện kiểm sát đề nghị hủy hợp đồng chuyển nhượng đất giữa ông Lục Văn Thạch với Lê Hồng Bàng, yêu cầu UBND huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh thu hồi đất theo pháp luật. Về khu đất 8,1 ha, viện kiểm sát kiến nghị giao cho UBND phường Minh Khai quản lý, sử dụng.

Trước đề nghị trên, ông Lê Hồng Bàng không chấp nhận thu hồi 2 khu đất trên. Ông Bàng đề nghị tòa án giao đất cho bị cáo để bị cáo chủ động bán lấy tiền trả cho các bị hại đồng thời làm căn cứ giảm hình phạt cho bị cáo. Cùng với đó, các bị hại cũng không chấp nhận thu hồi đất vì họ co rằng đây là vật chứng của vụ án.

Phía Tòa án thì lập luận, 14ha đất ở đảo Thẻ Vàng là đất nông nghiệp do ông Lục Văn Thạch đứng tên quyền sử dụng đất. Ông Thạch đã chuyển nhượng đất cho ông Nguyễn Đức Mạnh (nhân viên của Bàng) với giá hơn 2 tỷ đồng. Tuy nhiên, giữa các bên không làm thủ tục chuyển nhượng đất theo quy định. Hiện ông Thạch vẫn tiếp tục quản lý sử dụng khu đất trên. Điều này được Phòng Tài nguyên Môi trường, UBND huyện Vân Đồn xác nhận.

Tòa nhận định, việc giao dịch đất giữa các bên đã vi phạm khoản 2, Điều 44 Luật Đất đai nên tuyên hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng trên. Các bên trao trả cho nhau những gì đã nhận. Tòa án kiến nghị UBND huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh thu hồi khu đất trên. Do ông Mạnh và ông Thạch không có mặt tại tòa để giải quyết hợp đồng vô hiệu nên tòa giành quyền khởi kiện cho các cá nhân này khởi kiện trong vụ án dân sự khác, nếu có yêu cầu.

Ngoài ra, tòa án thấy rằng, 8,1ha đất ở Minh Khai là đất nông nghiệp và do UBND phường Minh Khai quản lý đất công ích. Trong đó có 1,4ha đất nông nghiệp trồng lúa và được giao cho người dân thời hạn 20 năm; còn 6,7 ha cho các cá nhân thuê đất. Các hộ dân đã tự ý chuyển nhượng khu đất trên cho ông Đoàn Văn Kim – trên cơ sở ông Kim nhận tiền từ Lê Hồng Bàng.

Tòa xác định các giao dịch dân sự trên là vô hiệu nên tuyên hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng trên. 28 hộ dân có trách nhiệm trả lại cho ông Kim 18 tỷ đồng. Ông Kim trả lại khoản tiền này cho Lê Hồng Bàng để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án. Do các bên không có tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng đất nên tòa án không giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu.

Quá trình tố tụng, các bị hại đề nghị xác minh diện tích 3,1 ha đất ở Đại Mỗ và khoản tiền 78 tỷ đồng Lê Hồng Bàng chuyển giao cho các đồng phạm. Các nội dung trên cơ quan điều tra đã tách rút để giải quyết trong vụ án khác. Mặt khác các yêu cầu nội dung này không nằm trong phạm vi bản án sơ thẩm nên tòa không có căn cứ xem xét.

Sau phiên tòa, phần lớn các bị hại đều không đồng tình với quyết định trên. Họ đã theo đuổi vụ án này nhiều năm nay với hy vọng đòi lại được khoản tiền do bị lừa đảo đã đóng cho Bàng và đồng bọn.