Tăng cường hợp tác địa phương Việt – Nhật, kiến tạo tương lai phát triển bền vững

Sáng 25/11 tại Quảng Ninh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại Diễn đàn hợp tác địa phương Việt - Nhật với sự tham dự của lãnh đạo gần 50 địa phương hai nước, các bộ, ngành, tổ chức, hiệp hội và doanh nghiệp Việt Nam – Nhật Bản. Thủ tướng Nhật Bản gửi Thông điệp chúc mừng; Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam cùng lãnh đạo 18 địa phương Nhật Bản trực tiếp tham dự.

ĐƯA HỢP TÁC VIỆT – NHẬT VÀO CHIỀU SÂU VỚI CƠ CHẾ KẾT NỐI THƯỜNG KỲ

Đây là diễn đàn quy mô lớn nhất về hợp tác địa phương giữa Việt Nam và Nhật Bản từ trước đến nay. Sau hơn 50 năm thiết lập quan hệ, đặc biệt từ khi nâng cấp lên Đối tác Chiến lược toàn diện năm 2023, hợp tác hai nước đạt bước phát triển sâu rộng, hiệu quả. Tới nay, đã có hơn 110 thỏa thuận hợp tác giữa các địa phương hai bên, tạo nền tảng kết nối ngày càng thực chất.

Diễn đàn nhằm cụ thể hóa các nội dung đã được lãnh đạo cấp cao thống nhất; thiết lập cơ chế đối thoại thường kỳ, thúc đẩy chia sẻ kinh nghiệm, kết nối chính sách và tăng cường hợp tác thực chất giữa các địa phương. Trong khuôn khổ sự kiện, hơn 100 hoạt động kết nối, làm việc trực tiếp được tổ chức; Triển lãm địa phương Việt – Nhật trưng bày trên 40 gian hàng với sản phẩm đặc trưng và không gian giao lưu văn hóa hai nước.

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung nhấn mạnh mong muốn các địa phương hai nước chủ động triển khai các cam kết cấp cao, biến thỏa thuận thành dự án cụ thể, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. Bộ Ngoại giao cùng ba cơ quan đại diện Việt Nam tại Nhật Bản cam kết đồng hành, hỗ trợ tối đa để thúc đẩy kết nối, hợp tác toàn diện giữa các địa phương và doanh nghiệp hai nước.

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính chuyển lời chúc mừng của Tổng Bí thư Tô Lâm, hoan nghênh sự tham dự đông đảo của các địa phương và doanh nghiệp. Thủ tướng đánh giá Diễn đàn mang ý nghĩa chiến lược, thể hiện tinh thần “đoàn kết để có sức mạnh - hợp tác để có lợi ích - đối thoại để có lòng tin”, góp phần củng cố hợp tác vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng của hai quốc gia.

Theo Thủ tướng, với nền tảng giao lưu nhân dân hơn 1.300 năm và hơn nửa thế kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam – Nhật Bản đã xây dựng mối quan hệ tin cậy, toàn diện, thực chất, hiệu quả. Nhật Bản hiện là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam: đứng thứ nhất về ODA và hợp tác lao động, thứ ba về đầu tư và thứ tư về thương mại, du lịch.

Sau hai năm nâng cấp quan hệ, hợp tác song phương tăng trưởng mạnh mẽ: thiết lập thêm cơ chế đối thoại mới; mở rộng liên kết trong hạ tầng, giáo dục, y tế, công nghiệp, công nghệ và đào tạo nhân lực; thúc đẩy các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo; xác lập khoa học - công nghệ là trụ cột mới của hợp tác.

Kim ngạch thương mại hai chiều tăng 20%; đầu tư Nhật Bản vào Việt Nam tăng hơn 8 tỷ USD; người Việt Nam tại Nhật tăng trên 20%. Hơn 10 cặp địa phương ký kết văn kiện hợp tác mới. Ngày càng có nhiều doanh nghiệp và địa phương Việt Nam mở rộng hoạt động tại Nhật Bản, nhất là trong thương mại, du lịch, y tế và chuyển đổi số.

MỞ RỘNG KHÔNG GIAN HỢP TÁC MỚI, THÚC ĐẨY ĐỔI MỚI SÁNG TẠO VÀ CHUYỂN ĐỔI XANH

Thủ tướng đánh giá cao đóng góp của các địa phương và doanh nghiệp Nhật Bản trong phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Hợp tác địa phương và doanh nghiệp là kênh kết nối đặc sắc, góp phần cụ thể hóa các thỏa thuận cấp cao và tạo hiệu quả thiết thực.

Thông tin về tình hình phát triển của Việt Nam, Thủ tướng cho biết sau 80 năm xây dựng và 40 năm đổi mới, Việt Nam đã vươn lên nhóm 35 nền kinh tế hàng đầu thế giới và nhóm 20 quốc gia có quy mô thương mại lớn nhất; tham gia 17 FTA với 60 đối tác; thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia. GDP đầu người tăng gần 50 lần; kinh tế vĩ mô ổn định; quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội được bảo đảm.

Bước vào giai đoạn phát triển mới, Việt Nam tập trung tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, nhân lực và hạ tầng; đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số từ năm 2026, phấn đấu trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Chính phủ đang triển khai nhiều nhóm giải pháp theo tinh thần “3 thông”: thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh. Trong đó, đột phá thể chế nhằm biến thách thức thành lợi thế cạnh tranh quốc gia; thúc đẩy phát triển hạ tầng đồng bộ, hiện đại; đổi mới quản trị theo hướng vừa quản lý chặt chẽ vừa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Thủ tướng khẳng định dư địa hợp tác Việt – Nhật còn rất lớn. Để khai thác hiệu quả hơn, Thủ tướng đề nghị các địa phương hai nước chủ động, sáng tạo, phát huy các yếu tố bổ trợ theo nguyên tắc “bên này cần – bên kia có”. Việt Nam có nhu cầu về vốn, công nghệ, công nghiệp phụ trợ; trong khi nhiều địa phương Nhật Bản đối mặt với thiếu hụt lao động và thách thức dân số già.

Xác định doanh nghiệp và người dân là trung tâm của hợp tác, Thủ tướng đề nghị các địa phương hai nước lắng nghe doanh nghiệp, xây dựng chính sách ưu đãi, tạo môi trường kết nối thuận lợi; bảo đảm người dân là đối tượng hưởng lợi thông qua việc làm tốt hơn, thu nhập cao hơn, kỹ năng tốt hơn.

Thủ tướng nhấn mạnh giao lưu văn hóa và hiểu biết lẫn nhau là nền tảng hợp tác lâu dài. Hai bên cần thúc đẩy các sáng kiến về văn hóa, du lịch, giao lưu nhân dân, qua đó tăng cường sự gắn kết giữa các địa phương.

Đối với hợp tác đổi mới sáng tạo, Thủ tướng đề nghị nghiên cứu triển khai các mô hình hợp tác về công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, đô thị thông minh, vườn ươm khởi nghiệp và trung tâm R&D. Việt Nam mong muốn Nhật Bản chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực quản trị trong các lĩnh vực ưu tiên như AI, hạ tầng số và bán dẫn.

Về chuyển đổi xanh, hai bên cần tăng cường chia sẻ kinh nghiệm, thúc đẩy dự án hợp tác về hạ tầng xanh, chống ngập đô thị, xử lý rác – nước thải, nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu và năng lượng tái tạo. Đây là lĩnh vực nhiều tiềm năng và phù hợp với chiến lược phát triển bền vững của cả hai quốc gia.

Thủ tướng nhắc lại tinh thần hành động của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi: “Làm việc! Làm việc! Làm việc và Làm việc!” – và khẳng định Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục làm việc với tinh thần “3 cùng”: cùng lắng nghe, cùng chia sẻ, cùng hành động vì hợp tác phát triển nhanh và bền vững; cùng thắng, cùng hưởng và cùng tự hào.

Kêu gọi các địa phương và doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục tin tưởng và đồng hành với Việt Nam, Thủ tướng bày tỏ tin tưởng Diễn đàn hợp tác địa phương Việt – Nhật lần thứ nhất sẽ trở thành dấu mốc quan trọng, tạo “cú hích” mới trong hợp tác sáng tạo, thực chất giữa hai nước. Qua đó, quan hệ Việt Nam – Nhật Bản tiếp tục phát triển theo tinh thần “chân thành - tình cảm - tin cậy - thực chất - hiệu quả - cùng có lợi”, đáp ứng mong muốn và lợi ích của nhân dân hai nước.