Với đa số tán thành, chiều 9/11 Quốc hội đã thông qua dự toán ngân sách nhà nước năm 2019.

Theo đó, tổng số thu là 1.411.300 tỷ đồng, chi 1.633.300 tỷ đồng. Mức bội chi ngân sách nhà nước là 222.000 tỷ đồng.

Quốc hội cũng quyết tổng mức vay của ngân sách nhà nước là 425.252 tỷ đồng.

Nghị quyết nêu rõ, thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,39 triệu đồng/tháng lên 1,49 triệu đồng/tháng, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng theo quy định (đối tượng do ngân sách nhà nước bảo đảm) và trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng tăng bằng mức tăng lương cơ sở, thời điểm thực hiện từ ngày 1/7/2019.

Giảm vay nợ nước ngoài

Báo cáo tiếp thu, giải trình trước khi đại biểu bấm nút, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho biết, một số ý kiến cho rằng năm 2018 nợ công, nợ Chính phủ dự kiến đạt so với mục tiêu đề ra nhưng tốc độ tăng của nợ công, nợ Chính phủ lớn hơn so với mức tăng trưởng GDP (6,7%). Đại biểu đề nghị cần xem xét, phân tích làm rõ vấn đề này.

Báo cáo tiếp thu nêu, với tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2017 là 6,81%, đánh giá tốc độ tăng trưởng GDP năm 2018 trên 6,7%, thì tốc độ tăng GDP danh nghĩa (bao gồm tăng trưởng kinh tế và lạm phát) đang xoay quanh mức 11%/năm. Như vậy, nếu tốc độ tăng nợ công ở mức khoảng 10% của giai đoạn 2016-2018 thì vẫn thấp hơn tốc độ tăng GDP danh nghĩa. Vì vậy, quy mô nợ công tính theo quy mô GDP danh nghĩa đã có xu hướng giảm.

Theo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn khó khăn, nhu cầu vốn cho đầu tư phát triển lớn, còn bội chi ngân sách hàng năm, thì việc vay nợ công là cần thiết, góp phần tạo nguồn cho đầu tư phát triển. Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến các vị đại biểu, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ cần tiếp tục quản lý chặt chẽ, không để nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia vượt giới hạn theo nghị quyết của Quốc hội, đồng thời, từng bước cơ cấu lại nợ theo hướng giảm vay nợ nước nước ngoài, tăng vay nợ trong nước, góp phần bảo đảm an ninh tài chính quốc gia.

Với dự toán năm 2019, có ý kiến đề nghị Chính phủ rà soát lại mức dư nợ vay trên cơ sở nhu cầu về nguồn lực đầu tư phát triển của địa phương.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, mức dư nợ vay của chính quyền địa phương đã được quy định cụ thể tại khoản 6 điều 7 của Luật Ngân sách nhà nước. Mức dư nợ vay gắn với bội chi ngân sách địa phương hàng năm được Quốc hội quyết định. Chính phủ đã báo cáo Quốc hội phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2019, trong đó phương án phân bổ hạn mức vay của ngân sách địa phương bảo đảm ưu tiên cho các địa phương được phép vay toàn bộ vốn Chính phủ vay nước ngoài về cho địa phương vay lại, phần còn lại phân bổ theo tỷ lệ vốn đầu tư của các địa phương.

Tổng mức phát hành trái phiếu Chính phủ năm 2019 không quá 40.000 tỷ đồng để đầu tư cho các chương trình, dự án đủ thủ tục đầu tư theo quy định.

Do đó, sẽ có một số địa phương có nhu cầu vay lớn, có khả năng trả nợ và còn hạn mức vay nhưng chỉ được phép bội chi ở mức thấp so với nhu cầu như  Hà Nội, Tp.HCM, Hải Phòng,... để bảo đảm mức nợ công trong giới hạn Quốc hội cho phép. Vì vậy, Uỷ ban Thường vụ xin Quốc hội cho phép được giữ như phương án Chính phủ trình.

Tại nghị quyết, Quốc hội yêu cầu kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách nhà nước, bội chi ngân sách địa phương và mức vay nợ của ngân sách địa phương; có biện pháp tích cực để giảm bội chi. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc vay, sử dụng vốn vay và trả nợ, nhất là đối với các hiệp định vay mới, vay nước ngoài, vay có bảo lãnh của Chính phủ nhằm bảo đảm không vượt quá giới hạn về trần nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia theo Nghị quyết số 25/2016/QH14 của Quốc hội.

Đẩy mạnh khoán xe công

Tại nghị quyết, Quốc hội cho phép sử dụng 10.380 tỷ đồng kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2017 để xử lý cho các nhiệm vụ: bù giảm thu cân đối ngân sách trung ương là 5.894 tỷ đồng; hỗ trợ bù giảm thu cân đối ngân sách địa phương là 2.815 tỷ đồng; hỗ trợ một số địa phương thiếu nguồn thực hiện chính sách tiền lương là 1.671 tỷ đồng. Số kinh phí này quyết toán vào chi ngân sách nhà nước năm 2017.

Nghị quyết cũng giao Chính phủ thực hiện một số biện pháp điều hành nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2019. Trong đó có yêu cầu tiết kiệm triệt để các khoản chi thường xuyên; giảm mạnh kinh phí tổ chức hội nghị, hội thảo, khánh tiết, đi nghiên cứu, khảo sát nước ngoài; bố trí kinh phí mua sắm trang thiết bị chặt chẽ, đúng quy định; đẩy mạnh việc thực hiện khoán sử dụng xe công.

Yêu cầu của Quốc hội còn là không bố trí dự toán chi cho các chính sách chưa ban hành, chỉ ban hành chính sách làm tăng chi ngân sách nhà nước khi thật sự cần thiết và có nguồn bảo đảm. 

Chỉnh phủ được giao tiếp tục chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương, địa phương thực hiện nghiêm túc chủ trương tinh giản biên chế, sắp xếp, tổ chức bộ máy hành chính tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính, tổ chức lại hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập. Trên cơ sở đó, thực hiện cơ cấu lại ngân sách trong từng lĩnh vực, giảm hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách cho các đơn vị sự nghiệp công lập, ưu tiên dành nguồn cải cách tiền lương. 

Nhiệm vụ của Chính phủ còn là khẩn trương nghiên cứu, sớm trình Quốc hội xem xét ban hành nghị quyết về quản lý và sử dụng nguồn thu từ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp.