Thêm quy định để quản lý vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến góp ý vào dự thảo Nghị định về quản lý người giữ chức danh, chức vụ và người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp. 

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC

Bộ Nội vụ cho biết việc đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, điều động, luân chuyển, từ chức, miễn nhiệm, khen thưởng, kỷ luật, nghỉ hưu đối với người giữ chức danh, chức vụ và Kiểm soát viên tại doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; đánh giá, cử, cử lại, cho thôi đại diện phần vốn nhà nước, khen thưởng, kỷ luật, nghỉ hưu đối với người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 159/2020/NĐ-CP quy định về quản lý người giữ chức danh, chức vụ và người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp (được sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định số 69/2023/NĐ-CP).

Tuy nhiên, hiện nay một số quy định mới của Đảng về thẩm quyền, quy trình, tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm, đánh giá, khen thưởng, kỷ luật,... chưa được đồng bộ, thống nhất với pháp luật của Nhà nước.

Do vậy, việc xây dựng dự thảo Nghị định về quản lý người giữ chức danh, chức vụ và người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp, nhằm quy định cụ thể, rõ ràng, thống nhất và minh bạch đối với việc quản lý người giữ chức danh, chức vụ tại doanh nghiệp nhà nước và người đại diện phần vốn nhà nước.

Nghị định sẽ làm căn cứ để các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp nhà nước thực hiện thống nhất trong bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỷ luật, thôi việc, nghỉ hưu đối với người giữ chức danh, chức vụ, Kiểm soát viên.

Đồng thời, góp phần nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp nhà nước, bảo đảm công khai, minh bạch, phòng chống tiêu cực và xung đột lợi ích trong hoạt động quản lý vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp.

QUY ĐỊNH CỤ THỂ CÁC TRƯỜNG HỢP KHÔNG GIẢI QUYẾT THÔI VIỆC

Tại dự thảo, Bộ Nội vụ đề xuất bổ sung quy định về thôi việc đối với người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước.

Cụ thể, người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước được thôi việc có một trong các trường hợp sau đây: Do sắp xếp tổ chức; theo nguyện vọng và được cấp có thẩm quyền đồng ý; người quản lý doanh nghiệp bị miễn nhiệm do xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ trong 2 năm liên tiếp.

Trường hợp người đại diện có 2 năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ, mà lý do không được chủ sở hữu chấp thuận, thì được chủ sở hữu bố trí công tác khác hoặc giải quyết thôi việc theo quy định của pháp luật.

Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước có nguyện vọng thôi việc, thì phải có đơn gửi cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Trong thời hạn 60 ngày, kể từ ngày nhận được đơn, cấp có thẩm quyền phải trả lời bằng văn bản, nếu không đồng ý cho thôi việc thì phải nêu rõ lý do.

Trường hợp chưa được cấp có thẩm quyền đồng ý, người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước tự ý bỏ việc thì không được hưởng chế độ thôi việc, và phải bồi thường chi phí bồi dưỡng kiến thức theo quy định của pháp luật.

Dự thảo Nghị định cũng đề xuất không giải quyết thôi việc trong các trường hợp sau: Đang trong thời gian thực hiện việc điều động, luân chuyển; đang bị xem xét, xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; Người quản lý doanh nghiệp nữ đang trong thời gian mang thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi, trừ trường hợp thôi việc theo nguyện vọng.

Chưa hoàn thành việc thanh toán các khoản tiền, tài sản thuộc trách nhiệm của cá nhân đối với doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, đơn vị; Do yêu cầu nhiệm vụ của doanh nghiệp hoặc chưa bố trí được người thay thế; Chưa hoàn thành việc thanh toán các khoản tiền, tài sản thuộc trách nhiệm của mình đối với cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước thôi việc được hưởng trợ cấp thôi việc theo quy định của pháp luật về lao động.

Bên cạnh đó, trên cơ sở Quy định số 377-QĐ/TW ngày 8/10/2025 của Bộ Chính trị, để đảm bảo đồng bộ, dự thảo Nghị định sửa đổi nội dung về quy hoạch đối với người quản lý doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, thực hiện theo hướng dẫn hằng năm của cấp có thẩm quyền đối với công tác quy hoạch, bảo đảm sự linh hoạt, phù hợp khi có sự thay đổi.

Đồng thời, sửa đổi về trình tự, thủ tục bổ nhiệm đối với nguồn nhân sự tại chỗ, nguồn nhân sự từ bên ngoài đối với người quản lý doanh nghiệp, Kiểm soát viên trong doanh nghiệp nhà nước; về từ chức, miễn nhiệm và cho thôi đại diện phần vốn nhà nước sửa đổi, bổ sung các trường hợp để phù hợp với quy định về quản lý cán bộ.

Ngoài ra, dự thảo Nghị định cũng bỏ nội dung quy định về đánh giá, khen thưởng, kỷ luật người đại diện chủ sở hữu trực tiếp, người đại diện phần vốn nhà nước, Kiểm soát viên.

Việc này để đồng bộ, thống nhất với quy định về giám sát, kiểm tra, đánh giá hiệu quả hoạt động đầu tư và quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp gắn với việc chấp hành chính sách, pháp luật của doanh nghiệp. Kết quả đánh giá hoạt động của doanh nghiệp đưa vào điều khoản tổ chức thực hiện.