Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì họp thúc đẩy các dự án đường sắt

Sáng 23/10, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt (Ban Chỉ đạo), chủ trì phiên họp thứ 4 của Ban Chỉ đạo; trực tuyến với 18 tỉnh, thành phố có các dự án đường sắt đi qua.

Cùng dự Hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo; các Bộ trưởng, lãnh đạo các bộ, ngành, thành viên Ban Chỉ đạo; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố có các dự án đường sắt đi qua.

Tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết phát triển đường sắt là một trong những nội dung được xác định tại Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Bộ Chính trị đã ban hành kết luận 49-KL/TW về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua các Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam; thí điểm cơ chế đặc thù cho đường sắt đô thị tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Chính phủ đã ban hành các Nghị quyết để triển khai thực hiện các Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội.

Thủ tướng yêu cầu tại phiên họp, Ban Chỉ đạo tập trung rà soát, kiểm điểm việc thực hiện các nhiệm vụ, nhất là các nhiệm vụ được Ban Chỉ đạo đề ra tại phiên họp thứ 3; những kết quả đạt được, khó khăn, hạn chế, vướng mắc cần giải quyết, tháo gỡ, đặc biệt là vướng mắc về thể chế để sớm trình Quốc hội xem xét, bổ sung; giải pháp thúc đẩy triển khai dự án đường sắt tiêu chuẩn Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng để khởi công đúng kế hoạch vào ngày 19/12 tới.

Ban Chỉ đạo rà soát, kiểm điểm công tác giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam tại các địa phương, đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp triển khai công trình, dự án ở lĩnh vực đường sắt trong những tháng còn lại của năm 2025 và thời gian tới.

Theo Bộ Xây dựng, từ sau phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo vào ngày 9/7 đến nay, Thủ tướng và các Phó Thủ tướng đã chủ trì nhiều cuộc họp; ban hành gần 20 văn bản chỉ đạo các vấn đề liên quan các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt. Trong đó, các bộ, ngành và địa phương được giao 39 nhiệm vụ, tập trung vào tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án.

Đến nay, các cơ quan đã hoàn thành 16 nhiệm vụ đáp ứng yêu cầu, trong đó có một số nhiệm vụ quan trọng. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp, trong đó có nội dung về hướng dẫn việc tạm sử dụng rừng và hoàn trả rừng để thi công công trình.

Bộ Xây dựng đã trình Chính phủ ban hành Nghị quyết của Chính phủ triển khai Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội về cơ chế đặc thù phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh; trình Thủ tướng phê duyệt Đề án đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đường sắt Việt Nam; báo cáo Thủ tướng về tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư, hình thức đầu tư và xây dựng, ban hành bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn chung đối với dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam; báo cáo Thường trực Chính phủ về việc xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù có liên quan Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.

Bộ Khoa học và Công nghệ đã trình Chính phủ Nghị định hướng dẫn thực hiện công tác phát triển khoa học, công nghệ đường sắt. Bộ Công Thương đã trình Thủ tướng Đề án phát triển công nghiệp đường sắt.

Bộ Tài chính đã hướng dẫn địa phương về việc phân chia nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam thành các dự án thành phần; hướng dẫn thủ tục ứng vốn giải phóng mặt bằng dự án. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã báo cáo Thủ tướng về kế hoạch di dời đường điện 110kV trở lên. Các địa phương tuyến có dự án đi qua đã khởi công, khởi động khu tái định cư dự án vào ngày 19/8 đáp ứng chỉ đạo của Thủ tướng.

Ngoài ra, các cơ quan đang tích cực, tập trung triển khai 10 nhiệm vụ là công việc chỉ đạo, điều hành thường xuyên; 8 nhiệm vụ chưa đáp ứng tiến độ nhưng thực tế cần thời gian vì liên quan đến các đối tác nước ngoài hoặc cần thời gian để thực hiện; 5 nhiệm vụ chưa đến hạn.