Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Nam Phi dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam – Nam Phi

Chiều 24/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Nam Phi Matamela Cyril Ramaphosa cùng dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam – Nam Phi. Dự diễn đàn còn có các Bộ trưởng, lãnh đạo bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ và 200 đại biểu doanh nghiệp 2 nước.

Sau hơn 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ “Đối tác vì hợp tác và phát triển” Việt Nam - Nam Phi ngày càng phát triển. Trong đó, hợp tác kinh tế - thương mại là trụ cột quan trọng. Tổng kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt 1,72 tỷ USD. Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sang Nam Phi mặt hàng điện tử, điện thoại và linh kiện, dệt may, giày dép, hàng nông sản và nhập khẩu từ Nam Phi các loại trái cây, gỗ, khoáng sản, hóa chất.

Tính đến tháng 7/2025, Nam Phi có 20 dự án đầu tư vào Việt Nam còn hiệu lực, với số vốn đầu tư 0,88 triệu USD, đứng thứ 109 trong số 151 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Trong khi đó, Việt Nam có 4 dự án đầu tư sang Nam Phi với tổng số vốn 8,86 triệu USD, đứng thứ 45 trong số 84 quốc gia và vùng lãnh thổ mà Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

Tại diễn đàn, trao đổi về tiềm năng, thế mạnh, nhu cầu hợp tác, doanh nghiệp hai bên nhận thấy hợp tác kinh tế - thương mại Việt Nam – Nam Phi còn nhiều dư địa phát triển. Trong đó có tiềm năng thúc đẩy hợp tác về lĩnh vực năng lượng mới, năng lượng xanh, tài chính, khí hậu; thương mại điện tử, tài chính ngân hàng; khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, du lịch...

Hai bên đề nghị phối hợp triển khai hiệu quả cơ chế Diễn đàn Đối tác liên Chính phủ, Ủy ban Thương mại hỗn hợp Việt Nam-Nam Phi; tích cực trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương thông qua trao đổi các mặt hàng xuất khẩu tiềm năng, cùng phối hợp giải quyết vấn đề tiếp cận thị trường, thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực thế mạnh, như: năng lượng, khai khoáng, sử dụng bền vững nguồn tài nguyên, phát triển cơ sở hạ tầng, chống biến đổi khí hậu, các ngành công nghiệp phụ trợ, dịch vụ dầu khí, thủy sản…

LẤY Ý THỨC BẢO VỆ TỰ DO DÂN TỘC, ĐẤU TRANH CHO TIẾN BỘ XÃ HỘI LÀM NỀN TẢNG CHO HỢP TÁC KINH TẾ ĐẦU TƯ 

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính chào mừng Tổng Thống Matamela Cyril Ramaphosa và các đại biểu, doanh nghiệp Nam Phi thăm Việt Nam. Thủ tướng cho biết, trong cuộc hội kiến với Tổng Thống Nam Phi, hai bên đã đưa ra các phương hướng, chương trình, mục tiêu hợp tác; xác định người dân, doanh nghiệp chính là chủ thể hiện thực hóa phương hướng, chương trình, mục tiêu hợp tác giữa hai nước.

Mặc dù năm 1993, Việt Nam – Nam Phi mới chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao nhưng quan hệ hai nước đã có từ những năm 1960, bắt nguồn từ ý thức hệ bảo vệ độc lập, tự do của mỗi dân tộc; chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc; đấu tranh cho công bằng, tiến bộ xã hội. Đây cũng là trên nền tảng quan trọng để hai bên thúc đẩy quan hệ kinh tế, đầu tư.

Thông tin về tình hình Việt Nam sau 80 năm giành độc lập dân tộc, 40 năm sau kháng chiến và hơn 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đường lối đối ngoại, chính sách quốc phòng của Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, từ một nước nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá, hiện nay Việt Nam đã vươn lên thuộc nhóm 32 nền kinh tế lớn nhất thế giới với quy mô GDP năm 2025 khoảng 510 tỷ USD.

Thu nhập bình quân đầu người khoảng 5.000 USD, vào nhóm thu nhập trung bình cao; thuộc nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại, với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 dự kiến đạt trên 900 tỷ USD. Việt Nam xác định mục tiêu đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, thực hiện thắng lợi hai mục tiêu 100 năm: trở thành nước công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Để tạo đà, tạo thế, tạo lực hiện thực hóa các mục tiêu phát triển, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo; xác định nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng, đột phá; tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược là thể chế, hạ tầng, nguồn nhân lực.

Với quan điểm “nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, tầm nhìn bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân, doanh nghiệp” và “coi trọng thời gian, coi trọng trí tuệ”, Việt Nam đang thực hiện đổi mới hệ thống chính trị từ quản lý sang kiến tạo, phục vụ nhân dân.

Việt Nam phát triển đất nước dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ; hội nhập quốc tế để từ chỗ đi theo, làm theo, sang tham gia và dẫn dắt.

Việt Nam xác định kinh tế nhà nước là chủ đạo, kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất và kinh tế đầu tư nước ngoài là bộ phận quan trọng không thể thiếu. Việt Nam thúc đẩy phát triển để vươn xa ra biển lớn, tiến sâu vào lòng đất, bay cao vào vũ trụ.

Với quan điểm “Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công – tư đồng hành”, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, Chính phủ hai nước phải thúc đẩy hoàn thiện thể chế, thúc đẩy ký kết các hiệp định thương mại tự do, bảo hộ đầu tư, có chính sách visa, hợp đồng lao động cởi mở, xây dựng hệ thống hạ tầng thông suốt... Trong khi đó, các doanh nghiệp hai bên phải tiên phong thúc đẩy hợp tác kinh tế, đầu tư, bằng những dự án cụ thể.

Thủ tướng nhấn mạnh, Việt Nam cam kết đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của doanh nghiệp; đảm bảo ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; có chính sách pháp luật ổn định, thông thoáng; để mọi người, bạn bè, doanh nghiệp đến Việt Nam với môi trường hoà bình, sáng tạo, yêu thương, trên tinh thần “lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ”, “cùng làm, cùng hưởng, cùng thắng, cùng phát triển”.

KHAI PHÁ TIỀM NĂNG HỢP TÁC KINH TẾ VIỆT NAM - NAM PHI

Trên nền tảng quan hệ hai nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị và mong muốn doanh nghiệp 2 nước thực hiện sứ mệnh lịch sử kết nối các doanh nghiệp, kết nối 2 nền kinh tế, kết nối 2 nền văn hóa để biến tiềm năng hợp tác thành những dự án cụ thể, góp phần mang lại sự thịnh vượng, ấm no, hạnh phúc cho mỗi nước và vì hoà bình, hợp tác, phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Tổng thống Nam Phi Matamela Cyril Ramaphosa bày tỏ vui mừng thăm Việt Nam để trao đổi với các nhà lãnh đạo Việt Nam thúc đẩy hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có kinh tế, thương mại, đầu tư; thắt chặt mối quan hệ giữa 2 quốc gia, hướng tới nâng quan hệ 2 nước lên tầm cao mới; chia sẻ các vấn đề mang tính toàn cầu, thể hiện cam kết ủng hộ chủ nghĩa đa phương, tăng cường đoàn kết quốc tế, vì hòa bình và phát triển bền vững.

Tổng thống cho rằng, Việt Nam và Nam Phi là 2 đối tác có quan hệ xuất phát từ nhu cầu rất tự nhiên, được minh chứng qua thời gian, với nhiều điểm tương đồng từ lịch sử, văn hoá và ý thức hệ; hướng tới tình bạn hữu nghị và hợp tác lâu dài.

Chia sẻ về những thách thức mang tính toàn cầu tác động đến mỗi nước, cũng như đối với Nam Phi, Tổng thống Matamela Cyril Ramaphosa nêu rõ, Nam Phi và Việt Nam có vị trí chiến lược trong khu vực. Nếu như Nam Phi là cửa ngõ vào châu Phi thì Việt Nam là cửa ngõ vào Đông Nam Á. Do đó, hai nước sẽ là cửa ngõ để bên kia tiếp cận thị trường khu vực.

Việt Nam có các tiềm năng, thế mạnh như sản xuất xe điện, sản xuất pin, năng lượng tái tạo, chuyển đổi số, điện tử, dệt may, gạo, cà phê, hải sản… Nam Phi có điều kiện tự nhiên, thế mạnh trái cây, rượu vang, chăn nuôi, thuỷ sản, khai khoáng, sản xuất ô tô, hạ tầng…

Bày tỏ ngưỡng mộ và chúc mừng thành tựu phát triển của Việt Nam, Tổng thống cho rằng 2 bên còn nhiều tiềm năng to lớn vẫn chưa được khai phá. Do đó, 2 bên, cụ thể là doanh nghiệp 2 nước cần thúc đẩy hợp tác, chuyển giao công nghệ, cùng xây dựng chuỗi cung ứng trong các lĩnh vực mà mỗi bên có thế mạnh, mở rộng sang các lĩnh vực mới như chuyển đổi năng lượng sạch, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số… Đặc biệt, 2 nước đều là những đất nước xinh đẹp, có nền văn hoá đặc sắc do đó có tiềm năng thúc đẩy du lịch, giao lưu văn hoá…

Tổng thống Matamela Cyril Ramaphosa cho biết, Nam Phi cam kết, giảm thiểu rào cản thương mại; hoàn thiện khung pháp lý bảo vệ đầu tư cho các doanh nghiệp. Tổng thống kêu gọi các doanh nghiệp Việt Nam tận dụng cơ hội, khai thác các tiềm năng, thiết lập quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp Nam Phi bằng những hợp đồng, dự án, chương trình cụ thể..