Với 100% thành viên tham dự đồng ý, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội chiều 20/9 đã thông qua nghị quyết về biểu thuế bảo vệ môi trường.

Đây là nội dung đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét từ phiên họp tháng 7/2018 nhưng chưa quyết định vì còn quá nhiều băn khoăn.

Sau khi tiếp thu ý kiến ở phiên họp này thì thuế môi trường với mặt hàng dầu hoả đã giảm, từ 300 đồng lên 1.000 đồng, thay vì lên 2.000 đồng như đề xuất cũ.

Nhưng, thuế môi trường với xăng vẫn sẽ tăng lên kịch khung 4.000 đồng, tăng 1.000 đồng mỗi lít so với hiện nay.

Dầu diesel tăng từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 500 đồng/lít.

Dầu mazut, dầu nhờn tăng từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 1.100 đồng/lít.

Mỡ nhờn tăng từ 900 đồng/kg lên mức trần 2.000 đồng/kg, tăng 1.100 đồng/kg.

Thời hạn có hiệu lực của nghị quyết cũng được lùi đến ngày 1/1/2019 để giảm tác động tăng giá các mặt hàng này tới chỉ số giá tiêu dùng năm nay. Theo Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển thì như thế là Chính phủ cũng đã có bước lùi.

Trước khi biểu quyết, Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu cho biết vẫn băn khoăn vì số thu không lớn nhưng việc tăng thuế với các mặt hàng đầu vào thiết yếu như xăng, dầu sẽ tác động tới giá cả đồng loạt trên thị trường.

Cho biết Chính phủ đã có đánh giá tác động, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nói, nếu điều chỉnh như đề xuất thì mỗi năm ngân sách sẽ có thêm hơn 15.700 tỷ đồng, là số tiền rất lớn để đầu tư, xử lý vấn đề môi trường.

Phó chủ tịch đề nghị dự toán ngân sách năm 2019, khoản thu từ thuế môi trường sẽ được dùng chi cho bảo vệ môi trường.

Cũng lưu ý không thu chỗ này chi tiêu chỗ khác, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói tiền thuế thu môi trường phải đưa vào ngân sách và phải chi lại cho bảo vệ môi trường. Như thế người dân mới thấy đúng và sòng phẳng.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính ngân sách, cơ quan thẩm tra nội dung Chính phủ trình, ông Nguyễn Đức Hải cho biết, Chính phủ đã có báo cáo tác động đánh giá bổ sung đầy đủ về tác động của việc tăng thuế đến chỉ số giá tiêu dùng.

Báo cáo thẩm tra nêu rõ, việc Chính phủ đề nghị chuyển thời điểm hiệu lực của nghị quyết từ 1/1/2019 sẽ không tác động làm tăng CPI năm 2018, đảm bảo dư địa cho Chính phủ điều chỉnh lạm phát năm 2019, từ đó hạn chế tối thiểu tác động tới đời sống người dân, hoạt động nền kinh tế.

Cơ quan thẩm tra cũng đánh giá, giá xăng dầu chỉ tác động 0,07 - 0,09% CPI năm 2019 do xăng dầu chỉ là 1 trong 11 nhóm mặt hàng được đưa vào rổ tính CPI và quyền số chỉ chiếm 4% mặt hàng giá. 

Mặt khác, giá bán lẻ xăng Việt Nam ngày 10/9 ở mức thấp so với các nước có chung đường biên giới, trong ASEAN và châu Á, như thấp hơn Lào 5.318 đồng một lít, Campuchia 1.773 đồng một lít, Trung Quốc 1.499 đồng một lít...

Với phương án tăng thuế môi trường với xăng lên 4.000 đồng một lít thì tỷ lệ thuế trên giá cơ sở xăng của Việt Nam khoảng 39%, vẫn thấp hơn tỷ lệ thuế trên giá xăng các nước trong khu vực, như Campuchia 49%, Lào 56,5%, Trung Quốc 52%, Singapore khoảng 67%... ông Hải nói.

Chủ nhiệm cơ quan thẩm tra cũng báo cáo, việc điều chỉnh tăng thuế môi trường với xăng, dầu chỉ khiến giá cước vận tải tăng khoảng 0,83% trong 3 tháng sau khi tăng giá các mặt hàng. Còn đối với sản xuất điện, sản xuất kính, gốm... cơ bản không tác động.