Thủ tướng Canada nêu ý tưởng "đầu tư 1 nghìn tỷ USD vào Mỹ"

Tại cuộc gặp, Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ sự lạc quan về triển vọng thương mại với quốc gia láng giềng nhưng không đưa rất kỳ cam kết hay nhượng bộ chắc chắn nào.

Cuộc gặp tại Nhà Trắng nhằm giải quyết các bất đồng trong mối quan hệ giữa Mỹ và Canada, đặc biệt là cứu vãn quan hệ thương mại song phương trị giá 1,3 nghìn tỷ USD đang bị đe dọa bởi chính sách thuế quan mới của Washington.

Trong bầu không khí lạc quan, ông Trump khen ông Carney là “một thủ tướng tuyệt vời” và là “một nhà lãnh đạo rất quyết liệt”. Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng không cung cấp thông tin gì về cách thức giải quyết bất đồng.

Kể từ khi lên nhậm chức đầu năm nay, ông Trump áp đặt một loạt thuế quan riêng với Canada cũng như thuế quan theo từng ngành như thép, nhôm và gỗ - vốn là những mặt hàng quan trọng trong thương mại giữa hai nước. Ngoài ra, ông cũng tăng thuế quan với ô tô - mặt hàng xuất khẩu lớn của Canada vào thị trường Mỹ.

Những thay đổi thuế quan của đối tác thương mại lớn nhất khiến nền kinh tế Canada chịu ảnh hưởng nặng nề khi suy giảm mạnh hơn dự báo trong quý 2/2025. Theo dữ liệu từ Cơ quan Thống kê Canada (StatCan), xuất khẩu của nước này trong quý 2/2025 giảm 7,5% so với quý đầu năm do thuế quan Mỹ.

Ông Trump nhận xét rằng mâu thuẫn giữa Mỹ và Canada là “xung đột tự nhiên và phức tạp” giữa hai nước đồng minh láng giềng.

“Tôi muốn điều tốt đẹp cho Canada nhưng có những thời điểm hai bên muốn cùng một thứ”, vị Tổng thống chỉ ra và nhấn mạnh cạnh tranh xuyên biên giới giữa hai nước khiến Mỹ bị tổn hại bởi ngành nông nghiệp, công nghiệp và thép của Canada.

Về phần mình, ông Carney nói rằng Ottawa sẵn sàng đầu tư “1 nghìn tỷ USD vào Mỹ trong 5 năm tới” và khẳng định hai nước có thể “mạnh lên cùng nhau”.

“Chúng tôi sẽ đạt được một thỏa thuận phù hợp”, Thủ tướng Canada khẳng định.

Một ngày trước cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo, ông Trump thông báo rằng thuế quan 25% với xe tải hạng nặng và hạng trung nhập khẩu vào Mỹ sẽ có hiệu lực từ ngày 1/11. Điều này sẽ tác động lớn tới các nhà sản xuất ô tô Canada.

Tháng trước, chính quyền ông Trump cũng chính thức bắt đầu rà soát lại hiệp định thương mại tự do USMCA giữa Mỹ, Canada và Mexico - hiệp định vốn tạo điều kiện thuận lợi hàng trăm tỷ USD hàng hóa lưu thông giữa ba quốc gia.

Trong cuộc gặp ngày 7/10, ông Trump cho biết có khả năng mỗi quốc gia sẽ đàm phán lại thỏa thuận riêng với nhau nhưng không cung cấp chi tiết về việc này.

“Tôi không quan tâm lắm. Tôi muốn có thỏa thuận tốt nhất cho nước Mỹ và cũng rất quan tâm tới Canada”, ông Trump cho biết.

Sau cuộc gặp trên, ông Dominic LeBlanc, bộ trưởng chịu trách nhiệm về vấn đề thương mại với Mỹ của Chính phủ Canada, cho biết hai nhà lãnh đạo đã chỉ đạo cơ quan chức năng “nhanh chóng chốt thỏa thuận”.

“Chúng tôi muốn tìm các phương án khả thi, bắt đầu với ngành thép và nhôm, để xây dựng một thỏa thuận có lợi về kinh tế và an ninh với cả hai quốc gia”, ông LeBlance phát biểu với báo chí.

Trong chuyến làm việc lần trước của ông Carney tới Washington vào tháng 5/2025, ông khẳng định với ông Trump rằng “Canada không phải để đem ra mua bán” sau khi Tổng thống Mỹ nhiều lần nói về ý tưởng sáp nhập và đưa Canada trở thành bang thứ 51 của Mỹ.

Trong cuộc gặp ngày 7/10, Thủ tướng Canada khen ngợi ông Trump và gọi ông là “một nhà lãnh đạo có thể tạo ra thay đổi đột phá”. Nhưng dù hai bên duy trì mối quan hệ thân thiện, ông Carney vẫn chưa thể thuyết phục Washington dỡ bỏ hoặc giảm thuế quan.

Ông Trump mô tả ông Carney là “một người tốt bụng nhưng có thể khá cứng rắn”.

“Ông ấy là một nhà lãnh đạo đẳng cấp thế giới. Ông ấy là một người tuyệt vời, làm rất tốt nhiệm vụ của mình và cũng là một nhà đàm phán cứng rắn”, Tổng thống Mỹ nhận xét về nhà lãnh đạo Canada.

Khi được hỏi tại sao hai bên vẫn chưa đạt thỏa thuận thương mại, ông Trump nói rằng: “Bởi vì tôi cũng muốn trở thành một người tuyệt vời”.

Phát biểu trước giới truyền thông tại Phòng Bầu dục sau cuộc gặp, ông Trump nói rằng ông hy vọng nhà lãnh đạo Canada “ra về với sự hài lòng”.