Trạng thái tích lũy - đầu tư có sự thay đổi

TS. Đỗ Văn Huân

28/07/2024, 12:09

Thông tin nửa đầu năm 2024 của Tổng cục Thống kê cho thấy có sự chuyển dịch trạng thái giữa tích lũy tài sản và đầu tư phát triển toàn xã hội so với trước đây? Nguyên nhân là gì và dẫn tới kết quả ra sao?...

VnEconomy

Theo Tổng cục Thống kê, xét sử dụng GDP, nửa đầu năm 2024 tích lũy tài sản tăng 6,72%, cao hơn tốc độ tăng GDP (6,42%). Trạng thái này khác với trạng thái tăng thấp hơn của năm 2023 (tích lũy tài sản tăng 4,09%, GDP tăng 5,15%), của năm 2022 (tích lũy tài sản tăng 5,40%, GDP tăng 8,12%).

CHUYỂN DỊCH TRẠNG THÁI

Tích lũy tài sản là tiền đề của đầu tư phát triển toàn xã hội. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, tỷ lệ so với GDP của vốn đầu tư phát triển toàn xã hội thường cao hơn của tích lũy tài sản (Hình 1).

VnEconomy

Do đầu tư cao hơn tích lũy, nên phải tăng nợ công, nợ Chính phủ, nợ quốc gia. Trong khi đó, thu, chi ngân sách nhà nước trong nhiều năm thường bội chi, tác động tiêu cực đến an toàn tài chính của đất nước. Kết quả của nửa đầu năm 2024, tích lũy tài sản tăng cao hơn GDP, trong khi tốc độ tăng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội tính theo giá thực tế chỉ tăng 6,8%, nếu loại trừ yếu tố giá thì chỉ còn tăng chưa đến 3%, thấp khá xa so với tốc độ tăng GDP.

Tỷ lệ vốn đầu tư phát triển toàn xã hội/GDP trong nửa đầu năm 2024 chỉ đạt 27,67%, thấp khá xa so với các năm trước và khả năng cả năm sẽ thấp hơn tỷ lệ tích lũy tài sản/GDP. Sự chuyển trạng thái này vừa có tính tích cực, vừa có tính tiêu cực. Tính tích cực là giảm áp lực đối với gánh nặng nợ công, nợ chính phủ, nợ quốc gia; tính tiêu cực là giảm lượng vốn đầu tư phát triển, mà vốn đầu tư là yếu tố vật chất trực tiếp quyết định tốc độ tăng trưởng GDP.

GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC TÁC ĐỘNG TIÊU CỰC 

Để khắc phục tính tiêu cực này, cần phải nâng cao hiệu quả đầu tư, bằng cách giảm hệ số ICOR (hệ số phản ánh để tăng 1 đồng GDP tăng thêm phải đầu tư bao nhiêu đồng vốn đầu tư - đều tính theo giá so sánh). Do kỳ nửa năm ngành Thống kê chưa tính hệ số ICOR, nhưng người viết dựa vào “suất đầu tư tăng trưởng” (tính bằng cách chia tỷ lệ vốn đầu tư phát triển/GDP cho tốc độ tăng trưởng GDP) thì ở mức thấp (27,67 : 6,42 = 4,3). Đây là tín hiệu khả quan để cả năm 2024 sẽ có hiệu quả đầu tư cao hơn các năm trước (Hình 2).

VnEconomy

Cùng với nâng cao hiệu quả đầu tư, cần phải đạt thặng dư trong thu, chi ngân sách nhà nước. Trong nửa đầu năm 2024, Việt Nam đã cố gắng đạt bội thu ngân sách (tổng thu 1020,6 nghìn tỷ đồng, chi 803,6 nghìn tỷ đồng, tạm tính bội thu 217 nghìn tỷ đồng, trong khi theo dự toán cả năm bội chi 419 nghìn tỷ đồng). Khả năng cả năm 2024 sẽ không đạt được mức bội thu cao, thậm chí có thể bội chi do tăng lương từ ngày 1/7/2024.

Một giải pháp quan trọng là nâng cao tỷ suất lợi nhuận trước thuế của khu vực doanh nghiệp, trong khi tỷ suất bình quân này của Việt Nam còn thấp hơn cả lãi suất vay của ngân hàng; của nhiều doanh nghiệp còn thấp hơn cả lãi suất gửi ngân hàng; thậm chí nhiều doanh nghiệp còn bị lỗ, chưa kể nhiều doanh nghiệp còn chưa đạt được các điều kiện vay của ngân hàng...

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 31-2024 phát hành ngày 29/7/2024. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-kinh-te-viet-nam

VnEconomy

Đọc thêm

Dòng sự kiện

Bài viết mới nhất

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".

Bài viết mới nhất

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Khởi xướng từ năm 2003, chương trình THƯƠNG HIỆU MẠNH VIỆT NAM đã trở thành sự kiện thường niên lớn nhất do Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times tổ chức, dành cho cộng đồng các Doanh nghiệp Việt Nam.

Bài viết mới nhất

VnEconomy Interactive

VnEconomy Interactive

Interactive là một sản phẩm báo chí mới của VnEconomy vừa được ra mắt bạn đọc từ đầu tháng 3/2023 đã gây ấn tượng mạnh với độc giả bởi sự mới lạ, độc đáo. Đây cũng là sản phẩm độc quyền chỉ có trên VnEconomy.

Bài viết mới nhất

Trợ lý thông tin kinh tế Askonomy - Asko Platform

Trợ lý thông tin kinh tế Askonomy - Asko Platform

Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là generative AI, phát triển mạnh mẽ, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đã tiên phong ứng dụng công nghê để mang đến trải nghiệm thông tin đột phá với chatbot AI Askonomy...

Bài viết mới nhất

Y tế thông minh trong thời đại AI

Y tế thông minh trong thời đại AI

KOCHAM thúc đẩy hợp tác đầu tư Việt – Hàn trong giai đoạn mới

KOCHAM thúc đẩy hợp tác đầu tư Việt – Hàn trong giai đoạn mới

Lý do các “ông lớn” chưa xây trung tâm dữ liệu tại Việt Nam

Lý do các “ông lớn” chưa xây trung tâm dữ liệu tại Việt Nam

Asko AI Platform

Askonomy AI

...

icon

Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?

Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính:

VnEconomy