Trào lưu “nuôi” robot thú cưng ngày càng sôi động
Tuy không thể thay thế thú cưng thật, nhưng trong một thế giới già hóa dân số, những con robot biết thở, biết tương tác, biết “làm nũng” này đang đóng vai trò không nhỏ trong việc lấp đầy những khoảng trống cảm xúc…

Một robot thú cưng mang tên Moflin do Casio Computer Co. phát triển, đang thu hút sự chú ý tại Nhật Bản. Moflin được tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và có khả năng biểu hiện hơn 4 triệu đặc điểm tính cách khác nhau. Robot nhận diện chủ qua những tương tác thường xuyên nhất, đồng thời ghi nhớ và thích nghi với những hành vi chăm sóc như vuốt ve hay trò chuyện, từ đó dần dần học được sở thích của họ.
Tờ The Guardian đã mô tả trải nghiệm của một phóng viên sống cùng Moflin trong vòng một tuần. Ban đầu, robot chỉ phát âm thanh đơn giản, ít phản ứng. Nhưng sau vài ngày được vuốt ve, trò chuyện, nó bắt đầu kêu lên khi chủ đến gần, cựa mình khi được chạm nhẹ, và tỏ vẻ buồn nếu bị bỏ rơi.
Sau 7 ngày, robot dần trở nên thân thiện hơn phản ứng cụ thể với từng tình huống. The Guardian nhận định rằng chính khả năng trưởng thành cảm xúc đã khiến người dùng hình thành sự gắn bó với Moflin tương tự như với thú cưng thật.

Theo bà Erina Ichikawa, Trưởng nhóm phát triển Moflin, sản phẩm ban đầu được thiết kế để hướng đến phụ nữ - những người thường có nhu cầu tìm kiếm sự đồng hành về mặt cảm xúc. Ý tưởng phát triển Moflin bắt đầu khi một kỹ sư Casio trình bày nguyên mẫu robot với mục tiêu tái hiện sự dễ thương của động vật nhỏ.
Robot đã chính thức được ra mắt vào tháng 11 năm ngoái và nhanh chóng được đón nhận, với hơn 7.000 chiếc được bán ra tính đến tháng 3 năm nay - một thành công vượt xa kỳ vọng ban đầu.
Bà Ichikawa nói: "Người dùng cảm thấy mỗi Moflin là một cá thể duy nhất, như động vật thật, bởi chúng có cảm xúc, tính cách riêng và cả chu kỳ giấc ngủ khác nhau". Hiện Moflin được bán với giá 59.400 Yên (400 USD), đi kèm các dịch vụ như tắm rửa, làm sạch và sấy khô robot.
Ngoài Moflin, một sản phẩm khác là Lovot của công ty Groove X cũng đang được người Nhật ưa chuộng. Lovot cao khoảng 40cm, thân hình tròn, dễ ôm, với đôi mắt lớn có thể giao tiếp bằng ánh nhìn. Robot này sở hữu hơn 50 cảm biến, camera 360 độ và tính năng tự sạc điện bằng cách quay về nơi ở khi pin yếu.
Theo đó, Lovot được thiết kế đặc biệt để phục vụ những người sống một mình, người lớn tuổi hoặc mắc chứng suy giảm trí nhớ như Alzheimer. Khả năng tạo cảm xúc tích cực của robot này đã khiến nhiều viện dưỡng lão, trung tâm chăm sóc tại Nhật Bản đưa Lovot vào sử dụng như một công cụ hỗ trợ tâm lý.

Tại Trung Quốc, dòng thú cưng AI có tên Ropet, được phát triển bởi Cute World Technologies, đang thu hút giới trẻ. Dù không di chuyển như động vật sống, Ropet có thể phát hiện người, thức ăn và đồ vật nhờ camera tích hợp và phản hồi bằng mắt, âm thanh hay cử chỉ. Trang bị 8 chế độ tính cách, nó thay đổi theo tương tác của người dùng. "Đối xử khắc nghiệt thì nó sẽ cáu kỉnh, đối xử nhẹ nhàng thì nó sẽ rất ngọt ngào", nhà sản xuất giải thích.
Sức hấp dẫn của Ropet không chỉ nằm ở sự nhạy bén về cảm xúc mà còn ở tính đơn giản. Nó không cần được cho ăn, dẫn đi dạo hay dọn rác, chỉ cần sạc. Dữ liệu người dùng được lưu trữ cục bộ, đảm bảo quyền riêng tư.
Hướng đến đối tượng là phụ nữ 25 - 40 tuổi, Ropet thậm chí đã chính thức ra mắt trên các nền tảng gây quỹ cộng đồng ở nước ngoài vào tháng 1 năm nay, với 1.400 con được bán ra tại châu Âu và Bắc Mỹ, 8.000 con được bán ra tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Hong Kong, Đài Loan.
Một thú cưng AI khác, BooBoo, do công ty Hangzhou Genmoor Technology phát triển, có hình dạng giống chuột lang với bộ lông mềm mại. Từ tháng 5/2024 đến tháng 1/2025, công ty đã bán khoảng 1.000 con với giá bán lẻ 190 USD và nhận nhiều phản hồi tích cực từ người mua.

Đắt hơn một chút, chú chó AI của công ty công nghệ Weilan ở thành phố Nam Kinh mang tên BabyAlpha, được xây dựng trên mô hình AI đa phương thức độc quyền. Nó có thể trò chuyện song ngữ trôi chảy, phản ứng bằng những động tác chân thực khi được chạm vào hoặc chụp ảnh. BabyAlpha có giá 1.090 - 3.500 USD, tương đương một chiếc smartphone, và bán rất chạy trên các nền tảng thương mại điện tử.
Từ thú cưng để bàn giúp giảm cô đơn đến chó robot hỗ trợ người suy giảm thị lực, ngành thú cưng AI của Trung Quốc đang phát triển nhanh chóng. "Là sự mở rộng của vật nuôi truyền thống, bạn đồng hành AI mang đến sự gắn bó và tính bền vững. Tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm đã vượt 8% trong những năm gần đây và dự kiến có thể đạt 10% trong 5 năm tới", Wei Xiang, giáo sư tại Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho biết.
Tại CES 2025 diễn ra đầu năm nay, Loona là một robot thú cưng, được tích hợp trí tuệ nhân tạo, do công ty robot KEYi Tech phát triển. Loona có kiểu dáng của một robot hiện đại, với 2 cánh tay có bánh xe để di chuyển, phần đầu có 2 tai chuyển động được và gương mặt là màn hình để biểu thị cảm xúc, phía dưới gương mặt là camera và cảm biến để ghi nhận môi trường xung quanh.
Cách Loona di chuyển và hành động khá giống với loài chó. Robot này còn có thể thực hiện theo các yêu cầu bằng giọng nói của người dùng, khả năng nhận diện người quen qua gương mặt, theo dõi nhà khi chủ nhân đi vắng… Robot cũng có thể giao tiếp và trả lời câu hỏi của người dùng bằng giọng nói. Loona có giá bán lẻ 499 USD trên trang web chính thức của KEYi Tech.

Tương tự, công ty khởi nghiệp Yukai Engineering mang đến CES 2025 một robot có tên gọi Mirumi. Mirumi được thiết kế như một thú nhồi bông nhỏ, có thể gắn lên dây đeo ba lô hoặc túi xách. Robot được tích hợp các cảm biến để có thể quan sát môi trường xung quanh và sẽ quay mặt đi, thể hiện sự ngại ngùng khi nó phát hiện có ai đó đang nhìn mình hoặc có người lạ chạm vào.
Robot luôn thể hiện thái độ ngây thơ và ngại ngùng như một đứa trẻ, khiến nhiều người thích thú. Người dùng có thể sử dụng Mirumi như một vật trang trí cho túi xách của mình hoặc như một vật nuôi robot. Sản phẩm dự kiến sẽ bán ra trong năm nay với mức giá 70 USD.
Theo dự báo từ công ty nghiên cứu thị trường IMARC Group (Mỹ) được tờ ABC dẫn lại, thị trường robot xã hội toàn cầu sẽ đạt khoảng 57 tỉ USD vào năm 2032, từ mức 7 tỉ USD vào năm 2023. Nhật Bản được xem là quốc gia tiên phong và dẫn dắt xu hướng này nhờ nền công nghệ robot phát triển sớm, cùng nhu cầu thực tế trong xã hội.