Trump rút khỏi TPP, Nhật muốn đàm phán song phương với Mỹ

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 26/1 phát tín hiệu để mở khả năng về một thỏa thuận thương mại song phương với Washington sau khi tân Tổng thống Donald Trump cách đây ít hôm chính thức rút Mỹ khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Hãng tin Bloomberg dẫn lời ông Abe phát biểu trước các nghị sỹ Nhật Bản tại Tokyo rằng đàm phán về một thỏa thuận thương mại song phương với Mỹ “không hoàn toàn không thể”. Ông Abe cũng cho biết thêm ông đang hoàn tất thảo luận về một cuộc gặp thượng đỉnh với ông Trump.

Tờ báo Nhật Yomiuri ngày 26/1 đưa tin nói rằng hai nhà lãnh đạo sẽ có một cuộc điện đàm trong một vài ngày tới trước khi có cuộc gặp ở Washington vào ngày 10/2.

Ông Abe, một người đi đầu trong việc thúc đẩy TPP, đang tìm cách tăng cường quan hệ kinh tế với Mỹ, quốc gia giữ vai trò là đồng minh quân sự duy nhất của Nhật Bản. Về phần mình, ông Trump vẫn tuyên bố ông hứng thú hơn với các thỏa thuận thương mại song phương và cảnh báo có thể rút lính Mỹ khỏi Hàn Quốc và Nhật Bản nếu các đồng minh này không trả thêm tiền để có được sự bảo vệ của Mỹ.

Khi được các nghị sỹ hỏi về số phận của ngành nông nghiệp Nhật, một lĩnh vực vốn nhạy cảm ở nước này, nếu diễn ra đàm phán thương mại song phương Nhật-Mỹ, ông Abe tuyên bố sẽ “bảo vệ những gì cần phải bảo vệ”.

Thủ tướng Nhật nói ông muốn cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông và ông Trump sẽ minh chứng rằng mối quan hệ liên minh giữa hai nước là “không thể lay chuyển”. Ông Abe cũng dự kiến sẽ thảo luận với nhà lãnh đạo Mỹ vấn đề biển Hoa Đông và biển Đông trong cuộc gặp này.

Nhật Bản vốn dựa vào “chiếc ô hạt nhân” của Mỹ để chống lại với những nguy cơ trong khu vực, bao gồm chương trình hạt nhân của Triều Tiên và sự nổi lên của Trung Quốc.

Khi được hỏi liệu có nên tăng cường năng lực phòng thủ của riêng Nhật Bản nhằm đưa quân đội nước này đạt khả năng tiến hành các cuộc tấn công phủ đầu từ các căn cứ tên lửa, ông Abe nói việc này về pháp lý là có thể, nhưng Chính phủ Nhật không có thể hoạch nào như vậy.

“Tôi muốn tăng cường năng lực phòng thủ của toàn bộ liên minh Mỹ-Nhật”, ông Abe nói. “Chúng ta cần nghĩ về năng lực phòng thủ của riêng mình trong bối cảnh chính sách chỉ phòng thủ của chúng ta và trong khuôn khổ của liên minh”.

Vào ngày 3/2, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ James Mattis sẽ có chuyến thăm Nhật, đánh dấu lần đầu tiên một quan chức chính quyền Trump tới thăm nước này.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nhật Bản Tomomi Inada phát biểu trước Quốc hội rằng bà xem chuyến thăm của ông Mattis như một dấu hiệu về sự quan tâm của Mỹ đối châu Á.