Trung Quốc lần đầu lọt top 10 nước đổi mới sáng tạo nhất thế giới, Đức tụt hạng

Trong xếp hạng thường niên về quốc gia đổi mới sáng tạo nhất thế giới vừa được Liên hợp quốc (UN) công bố, Trung Quốc lần đầu tiên có mặt trong top 10, thay thế cho Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu.

Kết quả này có được nhờ hoạt động đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển của Trung Quốc trong thời gian qua.

Đứng đầu bảng xếp hạng năm nay vẫn là Thụy Sỹ, quốc gia giữ vị trí này từ năm 2011. Theo sau là Thụy Điển và Mỹ. Trung Quốc đứng thứ 10.

Xếp hạng được đưa ra dựa trên khảo sát Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của UN với 139 nền kinh tế trên thế giới và 78 chỉ số đánh giá gồm chi tiêu cho nghiên cứu phát triển, các thương vụ đầu tư mạo hiểm, xuất khẩu công nghệ cao, đăng ký quyền sở hữu trí tuệ...

Theo GII, Trung Quốc đang trên đà trở thành quốc gia có đầu tư cho nghiên cứu phát triển lớn nhất thế giới. Nước này chiếm khoảng 25% số lượng đăng ký bằng sáng chế quốc tế năm 2024 và tiếp tục là nước có lượng đăng ký nhiều nhất. Trong khi đó, dù Mỹ, Nhật Bản và Đức chiếm tổng cộng 40%, tất cả đều đang ghi nhận xu hướng giảm về lượng đăng ký bằng sáng chế.

Quyền sở hữu bằng sáng chế được xem là một tín hiệu quan trọng phản ánh sức mạnh kinh tế và năng lực công nghiệp của một quốc gia. Theo khảo sát, triển vọng đổi mới sáng tạo toàn cầu đang có xu hướng ảm đạm do tăng trưởng đầu tư giảm tốc.

Tăng trưởng đầu tư cho nghiên cứu và phát triển được dự báo sẽ giảm xuống mức 2,3% năm nay, từ 2,9% năm ngoái. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 2010 - thời điểm sau khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Theo ông Wang Peng, nhà nghiên cứu tại Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Bắc Kinh, sự thăng hạng của Trung Quốc là bằng chứng cho thấy sự hiệu quả của chiến lược kinh tế của Bắc Kinh nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ưu tiên tự lực trong các công nghệ cốt lõi cũng như tích hợp sâu trong các lĩnh vực khác nhau.

“Trung Quốc đang có vị thế tốt để tiếp tục là động lực chính cho sự đổi mới sáng tạo toàn cầu. Với các chính sách hỗ trợ của chính phủ và ứng dụng thực tiễn ngày càng phổ biến, Trung Quốc sẽ tạo ra thêm cú huých về đổi mới sáng tạo hơn nữa trong những năm tới", ông Peng nhận xét.

Với Đức, một số chuyên gia cho rằng việc tụt hạng về đổi mới sáng tạo không phải vấn đề quá lớn.

“Về lâu dài, Đức không cần lo lắng khi nước này tụt xuống vị trí thứ 11 bởi bảng xếp hạng mới chưa phản ánh tác động từ chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump”, ông Sacha Wunsch-Vincent, đồng biên tập GII, nhận xét với hãng tin CNN.

Tuy nhiên, theo ông Daren Tang, Tổng giám đốc Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO) của Liên hợp quốc (UN), cũng là đơn vị công bố GII, thách thức của nền kinh tế số 1 châu Âu là làm thế nào để duy trì vị thế vững chắc là một động lực đổi mới công nghiệp và trở thành một cường quốc về đổi mới kỹ thuật số.

Các nền kinh tế khác trong top 10, theo thứ tự lần lượt từ trên xuống dưới là Hàn Quốc, Singapore, Anh, Phần Lan, Hà Lan và Đan Mạch.

Xếp hạng năm nay cho thấy nhóm các nền kinh tế thu nhập trung bình và trung bình thấp, dẫn đầu là Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, tiếp tục thăng hạng. Trong số các nền kinh tế thu nhập trung bình và trung bình thấp, 17 nước gồm Ấn Độ và Việt Nam được đánh giá là vượt kỳ vọng về tốc độ đổi mới sáng tạo.

Việt Nam đứng thứ 44 trong bảng xếp hạng toàn cầu năm nay, duy trì vị trí của năm ngoái và đứng thứ hai trong số các nền kinh tế thu nhập trung bình thấp.