Vì sao công nghệ kỹ thuật số là "chìa khóa" để châu Á phục hồi kinh tế?

Theo Báo cáo Hội nhập kinh tế Châu Á 2021 vừa công bố của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), các nền tảng số hóa và công cụ dựa trên công nghệ khác đang mang đến những cơ hội tăng trưởng mới cho doanh nghiệp ở mọi quy mô và ngành nghề tại châu Á - Thái Bình Dương. Đây là xu hướng có thể góp phần đáng kể vào quá trình phục hồi bền vững của khu vực này sau đại dịch Covid-19. 

Ông Yasuyuki Sawada, chuyên gia kinh tế trưởng của ADB, cho rằng các quốc gia ở châu Á - Thái Bình Dương đã tận dụng tiến bộ nhanh chóng về công nghệ và kỹ thuật số để phục hồi và tái kết nối với nền kinh tế toàn cầu trong đại dịch.

"Công nghệ đang giúp tạo dựng những mối liên kết toàn cầu mới, mang đến những cơ hội kinh tế vô cùng to lớn, song cũng tạo ra những thách thức và nguy cơ mới. Cần phải triển khai các chính sách và quy định để quản lý sự gián đoạn và tối ưu hóa lợi ích từ nền kinh tế số đang bùng nổ, và duy trì những thành quả này thông qua tăng cường hợp tác khu vực", ông Yasuyuki Sawada nhận định.

Trong năm 2019, doanh thu thương mại điện tử từ doanh nghiệp tới khách hàng của các nền tảng kỹ thuật số đã đạt 3.800 tỷ USD trên toàn cầu, trong đó châu Á - Thái Bình Dương chiếm khoảng 48%, tương đương 1.800 tỷ USD. Con số này bằng 6% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của khu vực. 

Những con số trên được kỳ vọng gia tăng đáng kể trong năm 2020 khi ngày càng nhiều giao dịch kinh doanh—dịch vụ gọi xe, giao đồ ăn, và thương mại điện tử—chuyển sang không gian số trong bối cảnh những hạn chế được áp đặt để giảm sự lây lan của Covid-19. Việc tăng cường chuyển đổi số có khả năng thúc đẩy sản lượng toàn cầu, thương mại và việc làm. 

Theo báo cáo này, mức tăng 20% quy mô của lĩnh vực số hóa toàn cầu có thể giúp tăng sản lượng toàn cầu trung bình 4.300 tỷ USD mỗi năm từ năm 2021 tới 2025. Tương tự, châu Á - Thái Bình Dương sẽ thu được lợi nhuận kinh tế tới hơn 1.700 tỷ USD mỗi năm, hoặc hơn 8.600 tỷ USD trong giai đoạn 5 năm 2021-2025. 

Sẽ có khoảng 65 triệu việc làm mới được tạo ra hằng năm ở khu vực châu Á - Thái Bình cho tới năm 2025 nhờ gia tăng sử dụng các công nghệ số hóa, với thương mại của khu vực cũng được kỳ vọng đạt mức tăng 1.000 tỷ USD mỗi năm trong 5 năm tới.

Báo cáo nhận định các chính phủ trong khu vực có thể tận dụng và thu được lợi ích từ nền kinh tế số đang nổi lên thông qua những chính sách và cải cách để cải thiện cơ sở hạ tầng và kết nối kỹ thuật số, cũng như khả năng tiếp cận chúng. 

Các bước đi này bao gồm thúc đẩy cạnh tranh công bằng và cải thiện quy trình tạo thuận lợi cho kinh doanh, cũng như tăng cường các biện pháp an toàn lao động và bảo vệ xã hội để phù hợp với việc làm kỹ thuật số. 

Báo cáo nhấn mạnh sự cần thiết phải tập trung vào an ninh và bảo mật dữ liệu, thuế, quan hệ đối tác giữa các thể chế nhà nước và tư nhân, và hợp tác khu vực.

Báo cáo cũng lưu ý rằng kết quả hoạt động thương mại của khu vực, dù gặp khó khăn trong nửa đầu năm 2020, được kỳ vọng sẽ hồi phục nhanh hơn dự kiến. Trong tháng 5, tăng trưởng kim ngạch thương mại của châu Á sụt giảm kỷ lục ở mức âm (-)10,1% so với cùng kỳ năm ngoái, song đã dần hồi phục và đạt mức dương kể từ tháng 9/2020. 

Các dòng vốn đầu tư toàn cầu và đầu tư vào khu vực được dự báo giảm sâu hơn trong năm 2020, sau mức sụt giảm 7,7% vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào châu Á trong năm 2019, tương đương 510,5 tỷ USD. Tuy nhiên, hoạt động sáp nhập và mua bán các công ty gần đây trong khu vực cho thấy những dấu hiệu hồi phục, khi các quốc gia đã bắt đầu mở cửa và giảm nhẹ một số hạn chế liên quan tới đại dịch.