Ngày 31/01/2023, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến có buổi làm việc với một số doanh nghiệp sản xuất vaccine dịch tả lợn châu Phi và các doanh nghiệp có trang trại chăn nuôi quy mô lớn đang tiến hành sử dụng các vaccine này để tiêm khảo nghiệm trên đàn lợn.

TỶ LỆ MIỄN DỊCH ĐẠT GẦN 94%, GIÁ THÀNH RẺ

Ông Nguyễn Văn Điệp, Giám đốc Công ty cổ phần AVAC Việt Nam, cho biết vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi  AVAC ASF LIVE do Công ty cổ phần AVAC Việt Nam nghiên cứu, sản xuất đã được cấp phép lưu hành vào ngày 08/7/2022 và đưa vào sử dụng có giám sát tại các trang trại chăn nuôi lợn.

Đến nay, Công ty đã triển khai sản xuất 10 lô vaccine AVAC ASF LIVE, trong đó có 4 lô đã đạt kết quả kiểm nghiệm của Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc Thú y Trung ương 1, đạt yêu cầu chất lượng, đảm bảo các chỉ tiêu an toàn, hiệu quả và hiệu lực.

Được sự đồng ý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Thú y, AVAC phối hợp tiêm từ số thuốc này theo hai diện: 1.819 liều cho 13 trang trại chăn nuôi nông hộ ở Hòa Bình, Bắc Giang, Hà Nội, Đồng Tháp, An Giang và 600.544 liều cho 545 trang trại nội bộ của Công ty Cổ phần chăn nuôi C.P Việt Nam.

"Nhờ sản xuất trên công nghệ tế bào dòng DMAC do Công ty AVAC tự phát triển, chi phí sản xuất vaccine AVAC ASF LIVE được dự báo có thể rẻ hơn và sản lên trên quy mô lớn (khoảng vài triệu liều mỗi tháng)", ông Điệp khẳng định.

Ông Đoàn Anh Tuấn, Trung tâm Chẩn đoán kiểm nghiệm, Công ty cổ phần chăn nuôi C.P Việt Nam, cho biết được sự cho phép của Cục Thú y, Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam đã sử dụng  vaccineAVAC ASF LIVE tiêm ở quy mô lớn. Trước khi tiêm ở quy mô lớn, Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam đã tiến hành đánh giá ở quy mô nhỏ ở trại thí nghiệm 650 con lợn thịt ở một số cơ sở chăn nuôi gia công.

Đến nay Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam đã tiêm cho 600.544 con lợn tại 545 trang trại gia công cho công ty. Đơn vị đã lấy 5.958 mẫu kiểm tra, kết quả cho thấy 93,34% mẫu đáp ứng khả năng miễn dịch. Kết quả cho thấy, lợn không có phản ứng phụ sau tiêm phòng vacccine, tất cả lợn đều có sức khỏe bình thường.

Công ty C.P Việt Nam đề nghị nhà sản xuất vaccine cần có thêm các nghiên cứu, đánh giá như việc phân biệt chủng virus vaccine và thực địa phức tạp nên cần có phương pháp đơn giản và độ chính xác cao. Cần đánh giá có sự xuất hiện của các biến chủng của virus vaccine sau khi tiêm hay không? Ảnh hưởng của virus vaccine cho lợn nái, lợn thịt không tiêm vaccine nếu nhiễm chủng virus vaccine như thế nào?

CHUẨN BỊ BÁO CÁO KỸ THUẬT TRƯỚC KHI CÔNG BỐ THƯƠNG MẠI TRÊN TOÀN QUỐC

Đại diện cơ quan quản lý chuyên ngành, ông Nguyễn Văn Long - Cục trưởng Cục Thú y nhận định: Trong điều kiện lý tưởng, vaccine khảo nghiệm cho thấy đạt hiệu quả tốt. Tuy nhiên, hiện sản phẩm của AVAC còn nguy cơ rủi ro do mới kiểm nghiệm được 4/10 lô vaccine sản xuất từ tháng 6 - 11/2022. Cục Thú y sẽ tiếp tục kiểm nghiệm, giám sát chất lượng và sử dụng vacxin AVAC ASF LIVE.

Ông Long đề nghị Công ty cổ phần AVAC Việt Nam và Công ty cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam cần tăng tỷ lệ lấy mẫu kiểm tra để có những đánh giá chính xác hơn, cần có những đánh giá kỹ hơn về dịch tễ, lịch sử cơ sở chăn nuôi, nguy cơ mầm bệnh…  Bởi đây sẽ là điều kiện quan trọng để tiêm phòng thành công khi triển khai trên diện rộng.

Cục Thú y đề nghị AVAC có thêm báo cáo về độ ổn định của sản phẩm. Đồng thời, công ty có thể sử dụng mẫu gộp khi sử dụng kit test, để giảm chi phí xét nghiệm và tăng tần suất lấy mẫu.

"Vaccine AVAC ASF LIVE do Công ty AVAC sản xuất là vaccine nhược độc đông khô. Virus vaccine được nhược độc hóa bằng phương pháp cắt bỏ gen độc và nuôi trên môi trường trên tế bào dòng DMAC. Loại vaccine này được khuyến cáo sử dụng cho lợn thịt từ 8 - 10 tuần tuổi trở lên, và không sử dụng cho lợn sinh sản (hậu bị, nái và đực giống). Từ ngày thứ 14, lợn được tiêm vaccine sẽ xuất hiện kháng thể. Thời gian bảo hộ kéo dài khoảng 4 tháng", ông Long thông tin.

Sau khi nghe các đại biểu báo cáo, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng sau gần 4 tháng lợn được tiêm vaccine khảo nghiệm trên diện hẹp vẫn đáp ứng miễn dịch và chưa xảy ra sự cố nào. Đây là cơ sở để công bố vacine, đồng thời hướng đến việc tiêm phòng trên diện rộng cho đàn vật nuôi trong thời gian tới.

Việc Công ty AVAC thông tin sản xuất vaccine trên công nghệ tế bào dòng DMAC giúp chi phí sản xuất vaccine đạt giá thành rẻ hơn và sản lên trên quy mô lớn được Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đặc biệt quan tâm bởi tại Việt Nam, nông hộ chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ lệ lớn. Nếu giá thành vaccine không phù hợp, hoặc không thuận tiện sử dụng, người dân sẽ khó tiếp cận.

Đánh giá cao sự nỗ lực, phối hợp giữa AVAC và C.P, Thứ trưởng lưu ý thêm rằng mô hình chăn nuôi của C.P khó đạt được trong thực tế nông hộ. Vì vậy, cần có thêm kết quả phân tích về yếu tố dịch tễ của từng trại. Ngoài việc đưa vaccine vào tiêm cho những hệ thống chăn nuôi lớn như C.P, đề nghị AVAC cần có chính sách tăng cường khảo nghiệm tại những trang trại gia công, nhỏ lẻ trên cả nước.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chỉ đạo các đơn vị gấp rút hoàn thành những công đoạn cuối để công bố vaccine Dịch tả lợn châu Phi do Công ty TNHH AVAC Việt Nam sản xuất, trong tháng 2/2023.

Để chuẩn bị, Thứ trưởng yêu cầu Cục Thú y phối hợp đơn vị sản xuất giám sát chặt chẽ 4 nhóm vấn đề: Các biến chủng của virus Dịch tả lợn châu Phi; nguồn giống sản xuất vaccine; môi trường nuôi virus vaccine trên tế bào DMAC do AVAC phát triển; quy trình, dây chuyền, thiết bị sản xuất vaccine. Đây là cơ sở để tạo ra loại vaccine ổn định, đáp ứng miễn dịch và vô trùng.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng yêu cầu cả 2 công ty Navetco và AVAC có những báo cáo kỹ thuật chi tiết về quá trình triển khai tiêm vaccine 600.000 liều vaccine AVAC ASF LIVE để Bộ có những đánh giá chính xác về loại vaccine này trước khi công bố được sử dụng trên diện rộng.

Vượt qua hơn 4.000 công trình nghiên cứu khoa học liên quan đến bệnh dịch tả lợn châu Phi và phát triển vaccine, với sự phối hợp của các nhà khoa học Hoa Kỳ, năm 2022, Việt Nam là nước đầu tiên đã nghiên cứu, sản xuất thành công hai sản phẩm vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi.

Vào tháng 6/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công bố kết quả nghiên cứu, sản xuất thành công vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi (tên thương mại là NAVET-ASFVAC) do Công ty Cổ phần Thuốc Thú y Trung ương (Navetco) sản xuất.

Từ ngày 3/6/2022 đã triển khai tiêm khảo nghiệm cho chăn nuôi nông hộ trên diện hẹp tại một số tỉnh, với 600.000 liều. Nay có thêm vaccine AVAC ASF LIVE của Công ty cổ phần AVAC Việt Nam cũng đang được khảo nghiệm trong chăn nuôi lợn, đã mở ra triển vọng mới cho ngành sản xuất vaccine thú y của Việt Nam, đưa chăn nuôi phát triển bền vững.