Ngày 15/9/2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có thư gửi Bộ
trưởng Thương mại Hoa Kỳ (DOC) Howard Lutnick về việc Cục Quản lý Đại
dương và Khí quyển (NOAA) thuộc Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) thông báo về
việc từ chối công nhận tương đương 12 nghề khai thác hải sản của Việt
Nam theo Đạo luật Bảo vệ thú biển (MMPA) của Hoa Kỳ.
QUYẾT ĐỊNH TỪ NOAA TÁC ĐỘNG LỚN
ĐẾN XUẤT KHẨU THỦY, HẢI SẢN VIỆT NAM
Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt
Nam (VASEP), ngày 10/9/2025, VASEP đã có Công văn số 156/CV-VASEP gửi
Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Ngoại giao, Bộ Công Thương, Hội đồng Tư vấn Cải
cách thủ tục hành chính và Cục Thuỷ sản và Kiểm ngư về việc Cục Quản lý Đại
dương và Khí quyển (NOAA) thuộc Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) thông báo gửi Bộ
Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam về việc từ chối công nhận tương đương 12
nghề khai thác hải sản của Việt Nam theo Đạo luật Bảo vệ thú biển (MMPA) của
Hoa Kỳ.
Theo đó, các loài hải sản khai thác theo các nghề cá này sẽ
bị dừng nhập khẩu vào Hoa Kỳ kể từ ngày 01/01/2026. Đây là biện pháp
tương đương với cấm nhập khẩu, ảnh hưởng rất lớn đến xuất khẩu nhiều loài hải sản
chủ lực của Việt Nam sang Hoa Kỳ như cá ngừ, cá
kiếm, cá mú, cá thu, cá đối, ghẹ, mực, cá nục…
Theo VASEP, trong thời gian qua ngành hải sản Việt
Nam, cùng với Chính phủ và chính quyền địa phương đã nỗ lực mạnh mẽ và liên tục
để hiện đại hóa, nâng cao trách nhiệm và tăng cường công tác quản lý nghề cá.
Điều này bao gồm việc Quốc hội ban hành Luật Thủy sản năm 2017, tăng cường phân
bổ nguồn lực cho công tác quản lý địa phương, cũng như duy trì các nỗ lực tuân
thủ các chương trình IUU, SIMP và FIP đối với ghẹ và cá ngừ, đồng thời thực hiện
chứng nhận “An toàn cá heo” cho chuỗi cung ứng xuất khẩu cá ngừ, cùng với nhiều
khuôn khổ pháp lý và chương trình bảo vệ động vật biển có vú khác…
Để bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp khai
thác, nuôi trồng thủy sản trong nước trước quyết định của NOAA, VASEP kiến nghị cần có các biện
pháp phối hợp khẩn cấp trước mắt và dài hạn từ Chính phủ và các Bộ ngành liên
quan, hỗ trợ và đồng hành cùng với ngành hải sản khai thác khắc phục, tháo gỡ
và khơi thông thị trường Hoa Kỳ cho sản phẩm hải sản khai thác, để hạn chế tối
thiểu tác động hoặc tránh nguy cơ bị dừng xuất khẩu từ ngày 01/01/2026.
VIỆT NAM KÊU GỌI HỢP TÁC CÔNG BẰNG
Ngày 15/9/2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên
đã có thư gửi Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ (DOC) Howard Lutnick, đề nghị DOC và
NOAA cân nhắc lại quyết định này nhằm tránh những gián đoạn nghiêm trọng đối với
thương mại song phương và bảo vệ sinh kế của hàng trăm nghìn ngư dân và người
lao động Việt Nam.
Trong thư gửi Bộ
trưởng Thương mại Hoa Kỳ, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị Bộ trưởng Howard Lutnick quan tâm,
xem xét khách quan để đảm bảo kết quả hợp lý đối với các doanh nghiệp xuất khẩu
tôm Việt Nam, vốn là những đối tác đáng tin cậy, kinh doanh công bằng tại thị
trường Hoa Kỳ trong vụ việc rà soát hành chính lần thứ 19 thuế chống bán phá giá tôm
nhập khẩu từ Việt Nam đang diễn ra.
Đồng thời nhấn mạnh, các quyết định trên
không chỉ có ý nghĩa đối với các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu, người nông
dân, ngư dân Việt Nam mà còn đem lại lợi ích cho cả các nhà nhập khẩu, người
lao động và người tiêu dùng Hoa Kỳ.
"Hoa Kỳ và Việt Nam đang duy trì quan hệ Đối
tác chiến lược toàn diện, được xây dựng trên cơ sở tin cậy và cùng có lợi. Việt
Nam coi Hoa Kỳ là đối tác thương mại quan trọng, đồng thời cũng tạo điều kiện
thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư Hoa Kỳ", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh; đồng thời khẳng định: "Việt Nam cam kết tiếp tục hợp tác chặt
chẽ với Hoa Kỳ để giải quyết các vấn đề còn tồn tại theo tinh thần xây dựng và
hướng tới tương lai".
Tổng kim ngạch thủy sản Việt Nam năm 2024 đạt xấp xỉ 10 tỷ USD,
tăng 12% so với 2023; trong đó xuất khẩu sang Hoa Kỳ đạt gần 1,8 tỷ USD, chiếm gần
18–20%.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ đạt
905 triệu USD, tăng 17,5% so với cùng kỳ. Cơ cấu mặt hàng: Tôm, cá tra và cá ngừ chiếm khoảng
77% kim ngạch thủy sản xuất khẩu sang Hoa Kỳ
Theo tính toán của VASEP, giá trị xuất khẩu bị ảnh hưởng trực tiếp do quyết định từ NOAA xấp xỉ 511,5 triệu USD/năm, tương đương 28–30% kim ngạch sang Hoa Kỳ.