VPPTA sẽ tạo ra sự bùng nổ về thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Pakistan

Nhân dịp Việt Nam - Pakistan khởi động đàm phán Thỏa thuận Thương mại ưu đãi Việt Nam - Pakistan (VPPTA), ông Phạm Anh Tuấn, Đại sứ Việt Nam tại Pakistan, đã có cuộc trao đổi với báo chí về cơ hội tạo đột phá trong hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam - Pakistan.

TÁI KÍCH HOẠT CÁC CƠ CHẾ HỢP TÁC QUAN TRỌNG

Thưa Đại sứ, sau 53 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, đâu là những dấu ấn nổi bật và hướng đi triển vọng cho quan hệ Việt Nam - Pakistan trong giai đoạn tới?

Pakistan là nước Hồi giáo đầu tiên tại châu Á thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, tình hữu nghị này đã được vun đắp qua nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước.

Những dấu ấn nổi bật trong thời gian qua mà tôi muốn nhấn mạnh bao gồm:

Thứ nhất, việc tái kích hoạt các cơ chế hợp tác quan trọng. Sau 8 năm gián đoạn, Ủy ban Thương mại Chung (JTC) đã được tổ chức trở lại tại Hà Nội vào tháng 7/2025.

Thứ hai, sự cam kết ở cấp cao nhất giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Shehbaz Sharif tại Hội nghị Sáng kiến Đầu tư tương lai (FII) lần thứ 8 tại Saudi Arabia vào tháng 10/2024.

Thứ ba, sự đa dạng hóa trong hợp tác. Ngoài thương mại hàng hóa truyền thống, hai nước đang mở rộng sang các lĩnh vực mới như công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo, hợp tác Halal, giáo dục, và du lịch văn hóa - tôn giáo.

Về hướng đi triển vọng, tôi tin rằng quan hệ Việt Nam - Pakistan đang bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội:

Một là, trong bối cảnh tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, cả Việt Nam và Pakistan đều đang được các nhà đầu tư quốc tế quan tâm như những điểm đến hấp dẫn. Việt Nam với vị thế là trung tâm sản xuất của khu vực và Pakistan với vai trò cửa ngõ tới Nam Á, Trung Á và Trung Đông có thể bổ trợ cho nhau trong việc mở rộng thị trường và chuỗi giá trị.

Hai là, cả hai nước đều đang theo đuổi chính sách mở cửa và hội nhập sâu rộng. Việt Nam là thành viên tích cực của ASEAN với 17 Hiệp định thương mại tự do, trong khi Pakistan đang tăng cường ngoại giao thương mại với Đông Nam Á. Việt Nam có thể đóng vai trò cầu nối giúp Pakistan tiếp cận thị trường ASEAN rộng lớn 650 triệu dân.

Ba là, trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược và bảo hộ mậu dịch gia tăng, việc đa dạng hóa đối tác thương mại trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đây là cơ hội để hai nước tăng cường hợp tác, giảm phụ thuộc vào một số thị trường nhất định, và xây dựng khả năng phục hồi kinh tế.

Theo Đại sứ, việc chính thức khởi động đàm phán Thỏa thuận Thương mại ưu đãi Việt Nam - Pakistan (VPPTA) sẽ mở ra những cơ hội mới nào cho doanh nghiệp hai nước?

Đây là kết quả đột phá và mang tính bước ngoặt trong quan hệ thương mại song phương. Thỏa thuận sẽ thiết lập khung pháp lý thuận lợi để tăng cường tiếp cận thị trường, đa dạng hóa rổ hàng thương mại và giảm bớt các rào cản thuế quan và phi thuế quan.

Về tiếp cận thị trường, VPPTA sẽ tạo thuận lợi cho dòng chảy thương mại lớn hơn giữa hai nước, đặc biệt trong các lĩnh vực thế mạnh như dệt may (từ bông và sợi của Pakistan đến sản xuất may mặc của Việt Nam), sản phẩm nông nghiệp và thủy sản, thực phẩm Halal, đồ gỗ, vật liệu xây dựng và dược phẩm.

Về lợi ích cho doanh nghiệp, VPPTA sẽ mang lại nhiều cơ hội cụ thể:

Thứ nhất, giảm chi phí xuất nhập khẩu thông qua ưu đãi thuế quan. Điều này sẽ giúp hàng hóa của hai nước có tính cạnh tranh cao hơn trên thị trường của nhau.

Thứ hai, tạo sự minh bạch và dự đoán được trong môi trường kinh doanh. Các doanh nghiệp sẽ có khung pháp lý rõ ràng để hoạch định chiến lược đầu tư và kinh doanh dài hạn.

Thứ ba, mở rộng cơ hội hợp tác đầu tư. VPPTA không chỉ tạo điều kiện cho thương mại hàng hóa mà còn khuyến khích các doanh nghiệp hai nước thành lập liên doanh, hợp tác sản xuất trong các Khu kinh tế đặc biệt. Pakistan với lực lượng lao động trẻ, dồi dào và chi phí cạnh tranh, cùng với Việt Nam với kinh nghiệm sản xuất và xuất khẩu, có thể tạo ra sức mạnh tổng hợp phục vụ thị trường khu vực và toàn cầu.

BẢY LĨNH VỰC HỢP TÁC THƯƠNG MẠI SONG PHƯƠNG

Pakistan được đánh giá là thị trường tiềm năng, xin ông chia sẻ thêm về những lĩnh vực và mặt hàng mà hai nước có thể tăng cường hợp tác?

Điều quan trọng là tính bổ trợ của hai nền kinh tế. Việt Nam xuất sắc trong điện tử, máy móc và chế biến, trong khi Pakistan chuyên về dệt may, nông nghiệp và dược phẩm. Đây chính là nền tảng vững chắc cho hợp tác sâu rộng trong các lĩnh vực:

Một là, về dệt may và da giày, đây là lĩnh vực có tiềm năng hợp tác lớn nhất. Hiện tại, Pakistan xuất khẩu sang Việt Nam chủ yếu là bông (65,64 triệu USD), vải cotton, sợi nhân tạo (20,63 triệu USD) và phụ kiện may mặc. Việt Nam có thể nhập khẩu nhiều hơn các nguyên liệu này để phục vụ ngành may mặc xuất khẩu của mình.

Ngược lại, Việt Nam xuất khẩu sang Pakistan các sản phẩm dệt may và giày dép thành phẩm. Với việc Pakistan đang hiện đại hóa ngành dệt may và mở rộng sang sản xuất giá trị gia tăng cao hơn, cả hai nước có thể thiết lập chuỗi giá trị dệt may tích hợp - từ nguyên liệu thô của Pakistan đến gia công và thành phẩm của Việt Nam, sau đó xuất khẩu ra thị trường thứ ba.

Việt Nam cũng có thể xuất khẩu da thuộc và sản phẩm da sang Pakistan, đây là mặt hàng có nhu cầu ngày càng tăng.

Hai là, về nông nghiệp và thực phẩm Halal, đây là lĩnh vực có tiềm năng bùng nổ. Pakistan là nước tiêu thụ chè lớn thứ ba thế giới, và Việt Nam là nhà cung cấp chè quan trọng với thị phần đang tăng lên. Ngoài chè, Việt Nam có thể xuất khẩu nhiều hơn các sản phẩm như: Cà phê, tiêu và gia vị; thủy sản; trái cây và thực phẩm chế biến được chứng nhận Halal...

Ngược lại, Pakistan có thể xuất khẩu sang Việt Nam Ngũ cốc; các sản phẩm thịt bò, thịt gia cầm; các sản phẩm nông nghiệp như hành tây, khoai tây và nhất là xoài và cam, quýt là những sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao của Pakistan.

Ba là, về thiết bị điện tử và điện máy, đây là mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam sang Pakistan với giá trị 186,67 triệu USD năm 2024. Pakistan là thị trường tiêu dùng điện tử đang phát triển nhanh với tầng lớp trung lưu ngày càng mở rộng, do đó nhu cầu về điện thoại di động, thiết bị gia dụng, máy tính và phụ kiện điện tử từ Việt Nam còn rất lớn.

Bốn là, về dược phẩm: Pakistan có ngành công nghiệp dược phẩm phát triển và cạnh tranh cao. Hiện Pakistan đã xuất khẩu 10,67 triệu USD triệu dược phẩm sang Việt Nam, đây là con số có thể tăng trưởng mạnh mẽ. Việt Nam có nhu cầu nhập khẩu thuốc chất lượng cao, thiết bị y tế và dược liệu.

Ngược lại, Việt Nam cũng có ngành dược phẩm đang phát triển và có thể hợp tác với Pakistan trong sản xuất, nghiên cứu và phát triển dược phẩm mới.

Năm là, về vật liệu xây dựng và công nghiệp: Pakistan đang trong giai đoạn phát triển hạ tầng mạnh mẽ, đặc biệt với Hành lang Kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC). Việt Nam có thể xuất khẩu xi măng, thép, gạch ốp lát, đồ gỗ nội thất và vật liệu xây dựng khác.

Việt Nam cũng xuất khẩu cao su tự nhiên và sản phẩm cao su, đây là mặt hàng có nhu cầu tại Pakistan.

Sáu là, công nghệ thông tin và đổi mới sáng tạo: Pakistan có nhu cầu lớn về các giải pháp công nghệ cho nông nghiệp, giáo dục, y tế và chính quyền điện tử. Hai nước có thể hợp tác trong lĩnh vực phát triển phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin; thương mại điện tử và thanh toán số; công nghệ nông nghiệp (AgriTech) và công nghệ sinh học.

Bảy là, năng lượng và công nghệ xanh. Cả hai nước đều cam kết với phát triển bền vững và năng lượng tái tạo.

Với việc VPPTA được đàm phán và ký kết, tất cả những tiềm năng này sẽ được khai phá một cách có hệ thống và hiệu quả hơn. Tôi tin tưởng rằng trong vài năm tới, chúng ta sẽ chứng kiến sự bùng nổ trong thương mại và đầu tư giữa hai nước.