Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) vừa có kiến nghị gửi tới Chính phủ, Bộ
Công Thương, Bộ Tài chính đề nghị sớm quyết định áp thuế tự vệ thương
mại tạm thời đối với các sản phẩm tôn mạ màu nhập khẩu từ nước ngoài vào
Việt Nam.
Trước đó, tháng 3/2016, Bộ Công Thương đã áp dụng
biện pháp tự vệ tạm thời đối với mặt hàng phôi thép và thép dài nhập
khẩu vào Việt Nam, trong đó các loại thép thanh và thép cuộn với mức
thuế tự vệ tạm thời là 14,3%.
Ngày 18/7, Bộ Công Thương đã quyết
định áp dụng biện pháp tự vệ chính thức đối với mặt hàng trên với thuế
suấ 15,4% có hiệu lực từ ngày 2/8/2016 -21/3/2017 và giảm dần trong 3
năm tiếp theo.
Theo VSA, việc áp dụng thuế tự vệ đã có tác động
tích cực đối với tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp
trong nước. Tính đến hết tháng 9, tăng trưởng sản xuất và bán hàng của
các doanh nghiệp thành viên thuộc VSA tăng lần lượt 22,4 và 24% so với
cùng kỳ.
Tuy nhiên, qua theo dõi, VSA nhận được phản ánh có hiện
tượng lẩn tránh thuế tự vệ băng cách khai chuyển mã HS. Cụ thể, lượng
thép cuộn nhập khẩu trong 9 tháng năm nay giảm rõ rệt, chỉ bằng 29% so
với cùng kỳ và bằng 25% so với cả năm 2015.
Tuy nhiên, các loại
thép cuộn nhập khẩu theo các mã HS 7213.91.90 (không thuộc danh mục áp
thuế) có xu hướng tăng mạnh, đặc biệt sau khi có quyết định áp thuế tự
vệ của Bộ Công Thương.
VSA cho biết, lượng thép cuộn mã trên đã
tăng gấp nhiều lần, riêng trong tháng 9 nhập khẩu lên tới 120.640 tấn.
Tổng lượng nhập khẩu mặt hàng này trong 9 tháng đã đạt gần 290.000 tấn,
gấp 14 lần so với cùng kỳ. Dự kiến nhập khẩu sẽ tiếp tục tăng.
Cùng
với sự gia tăng về lượng nhập khẩu là sự xuất hiện của các doanh nghiệp
mới. Năm 2015, chỉ có khoảng 30 doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng thép
cuộn mã HS 7213.91.90 nhưng đến tháng 9/2016 đã tăng lên gần 70 doanh
nghiệp và các doanh nghiệp mới này đều là các công ty thương mại.
Đây cũng chính là các doanh nghiệp nhập lượng lớn các mã thép đã bị áp thuế tự vệ.
Về
mặt hoá học, VSA cho biết thép cuộn mã 7213.91.90 có thể đáp ứng giống
như thép cuộn đang bị áp thuế tự vệ của Bộ Công Thương.
Do đó,
việc chuyển mã nhập khẩu mới này sẽ giúp các doanh nghiệp được hưởng
thuế suất chỉ 3% so với mức thuế suất 15,4% mà Bộ Công Thương áp dụng.
"Hành
vi lẩn tránh thuế tự vệ thương mại từ các mã bị áp thuế sang các mã
không bị áp thuế với sự chênh lệch thuế nhập khẩu rất lớn”, VSA cho
biết, một số mã thép khác cũng được các doanh nghiệp tận dụng nhập khẩu
để lẩn tránh thuế tự vệ thương mại do đều là các dạng thép cán nóng dạng
cuộn cuốn, tròn trơn chỉ khác nhau ở đường kính.
Trước tình
trạng lẩn tránh thuế, VSA kiến nghị Cục Quản lý Cạnh tranh, Bộ Công
Thương xem xét hành vi lẩn tránh thuế tự vệ thương mại theo hướng mở
rộng phạm vi áp dụng thuế tự vệ thương mại đối với các mặt hàng thép
cuộn mới nêu trên.
Đồng thời, quản lý chặt chẽ làm ngăn chặn lẩn
tránh thuế vì các mã thép cuộn này không mô tả cụ thể, có thuế suất rất
thấp nên có khả năng doanh nghiệp lợi dụng.