Ngày 8/1, sau quá trình thẩm vấn, đại diện Viện kiểm sát phát biểu quan điểm luận tội đối với 38 bị cáo trong vụ đại án Việt Á.

Theo Viện kiểm sát, vụ án này là điển hình cho lợi ích nhóm, hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, làm một bộ phận cán bộ bị suy thoái đạo đức.

Đại diện Viện kiểm sát nhấn mạnh trong khi nhà nước đang phải gồng mình chống chọi với dịch bệnh thì một bộ phận doanh nghiệp đã câu kết với cán bộ nhà nước thông đồng, thu lợi bất chính.

Trong vụ án này, bị cáo Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á, đóng vai trò chủ mưu, đã xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan tổ chức. Bị cáo có tình tiết tăng nặng là phạm tội 2 lần trở lên. Tuy nhiên, tại phiên tòa, bị cáo đã khai báo thành khẩn, nộp 200 triệu đồng và có đơn đề nghị được dùng tài sản bị phong tỏa để khắc phục hậu quả. Vì vậy, Viện kiểm sát đề nghị tòa án xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Các bị cáo Nguyễn Thanh Long, Phạm Xuân Thăng, Chu Ngọc Anh... được Viện kiểm sát ghi nhận thành khẩn khai báo, đã nộp lại số tiền nhận hối lộ, được cảm ơn từ Việt Á, đồng thời bản thân có nhiều Huân chương, Bằng khen, giấy khen.

MỨC ÁN CỤ THỂ

Theo đó, Viện kiểm sát đề nghị tòa án tuyên phạt cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, Nguyễn Thanh Long 19-20 năm tù về tội "Nhận hối lộ";

Cùng tội danh trên, đề nghị phạt bị cáo Nguyễn Huỳnh - cựu Thư ký của ông Long mức án 9-10 năm; Trịnh Thanh Hùng - cựu Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành Kinh tế kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN) 14-15 năm; Phạm Duy Tuyến - cựu Giám đốc CDC Hải Dương 13-14 năm. Hai bị cáo còn lại mức án từ 8-9 năm.

Ở tội danh: "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ, Chu Ngọc Anh; Phạm Công Tạc - cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ bị đề nghị cùng mức 3-4 năm.

Bị cáo Phạm Xuân Thăng bị đề nghị 5-6 năm; Nguyễn Văn Trịnh - cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ 7-8 năm về tội: Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ…

Bị cáo Phan Quốc Việt - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á bị đề nghị tổng cộng 30 năm và Vũ Đình Hiệp - Phó Tổng Giám đốc Việt Á bị đề nghị tổng hợp 16-18 năm với tội Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Hai nhân viên khác của Phan Quốc Việt bị đề nghị mức án cùng 4-5 năm tội "Đưa hối lộ".

Nguyễn Thị Thanh Thuỷ và Nguyễn Bạch Thuỳ Linh bị đề nghị lần lượt mức án 3-4 năm và 30-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo tội "Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi".

Các bị cáo còn lại bị đề nghị từ 24 tháng tù treo đến 7 năm tù giam.

CHI HỐI LỘ 106 TỶ ĐỒNG

Theo Viện kiểm sát, khi dịch Covid-19 bùng phát, Chính phủ cùng Bộ Khoa học Công nghệ giao các đơn vị khoa học chủ động nghiên cứu chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Với mục đích để Công ty Việt Á được tham gia thực hiện đề tài nghiên cứu kit test, sau đó chiếm đoạt, biến kit test thành sản phẩm của công ty để sản xuất, tiêu thụ, Phan Quốc Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng để Việt Á được Bộ KHCN phê duyệt tham gia, phối hợp với Học viện Quân y thực hiện đề tài.

Sau đó, Phan Quốc Việt đề nghị Nguyễn Văn Trịnh, Nguyễn Thanh Long... can thiệp, tác động, chỉ đạo để Công ty Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, đăng ký lưu hành chính thức kit test Covid-19.

Khi Công ty Việt Á sản xuất thương mại, bán 200.000 kit test cho Bộ Y tế, Việt đã nâng khống cơ cấu đơn giá nhưng vẫn được Bộ Y tế hiệp thương, xác định giá 470.000 đồng/kit test không có căn cứ.

Theo cáo buộc, Công ty Việt Á sản xuất hơn 8,7 triệu kit test, nâng khống giá nguyên liệu đầu vào rồi bán, tặng, ứng trước hơn 8,3 triệu kit test cho các đơn vị, cơ sở y tế trên khắp cả nước; được thanh toán hơn 4,5 triệu kit test với tổng giá trị hơn 2.257 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra xác định, từ việc nâng khống giá bán kit xét nghiệm, Công ty Việt Á thu lời bất chính 1.235 tỷ đồng.

Để tiêu thụ test xét nghiệm tại các địa phương với số lượng lớn và được thanh toán theo giá đã nâng khống, Phan Quốc Việt và các nhân viên Công ty Việt Á đã thông đồng, câu kết với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật về đấu thầu, ứng hàng sử dụng trước, hợp thức thủ tục, hồ sơ thanh toán sau theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra.

Quá trình tiêu thụ test xét nghiệm, Phan Quốc Việt chỉ đạo các nhân viên tính toán và chi tiền phần trăm ngoài hợp đồng; trực tiếp hoặc chỉ đạo Vũ Đình Hiệp, Phan Tôn Noel Thảo, Hồ Thị Thanh Thảo đưa hối lộ tổng cộng 34 tỷ đồng cho các lãnh đạo, nhân viên tại các cơ sở y tế công lập trên phạm vi cả nước.

Cơ quan điều tra xác định tổng số tiền Việt đưa hối lộ là 106 tỷ đồng; gây thiệt hại số tiền 1.235 tỷ đồng, trong đó thiệt hại cho ngân sách nhà nước 402 tỷ đồng.