Xuất khẩu của Nhật Bản tăng trưởng vượt dự báo nhờ đồng yên yếu

Xuất khẩu tháng 10 của Nhật Bản tăng trưởng tháng thứ hai liên tiếp, với mức tăng mạnh hơn dự báo, nhờ kim ngạch sang thị trường Mỹ giảm chậm lại, nhu cầu lớn tại các thị trường chủ chốt khác, và đồng yên yếu.

Số liệu chính thức được Chính phủ Nhật công bố sáng 21/11 cho thấy tổng giá trị xuất khẩu tháng 10 của nước này tăng 3,6% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn mức dự báo tăng 1,1% mà các nhà phân tích đưa ra trong một cuộc khảo sát của hãng tin Reuters, nhưng thấp hơn so với mức tăng 4,2% ghi nhận trong tháng 9.

“Triển vọng của xuất khẩu sang thị trường Mỹ vẫn còn bấp bênh, nhưng có thể nói rằng ảnh hưởng của thuế quan Mỹ chỉ ở mức độ hạn chế”, nhà kinh tế trưởng Takeshi Minami của công ty Norinchukin Research nhận định với Reuters.

Xuất khẩu của Nhật sang Mỹ trong tháng 10 giảm 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái, một sự cải thiện lớn sau khi ghi nhận mức giảm 2 con số trong suốt 5 tháng liên tiếp. Xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc tăng 2,1%, sang phần còn lại của châu Á tăng 4,2%. Đặc biệt, kim ngạch sang thị trường Liên minh châu Âu (EU) tăng 9,2%.

Dữ liệu khác do Chính phủ Nhật công bố sáng 21/11 cho thấy chỉ số tiêu dùng (CPI) lõi của nước này tăng 3% trong tháng 10 so với cùng kỳ năm ngoái, tiếp tục cao hơn mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ).

Dữ liệu này - phù hợp với dự báo và cao hơn mức tăng 2,9% của tháng 9 - củng cố khả năng BOJ tăng lãi suất trong thời gian tới. Ông Minami cho rằng BOJ có thể nâng lãi suất trong cuộc họp tháng 12 hoặc tháng 1.

Trước đó, số liệu công bố trong tuần này cho thấy nền kinh tế Nhật Bản suy giảm trong quý 3 năm nay, đánh dấu quý giảm đầu tiên trong vòng 6 quý do ảnh hưởng tiêu cực từ thuế quan của Mỹ.

Sau khi loại bỏ các yếu tố mùa vụ để phản ánh sự biến động theo kỳ 1 năm, tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Nhật giảm 1,8% trong quý 3, sau khi tăng 2,3% trong quý 2, nhưng nông hơn mức dự báo giảm 2,5% mà các nhà kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của Reuters. Nếu so với quý trước, GDP của Nhật giảm 0,4%, so với con số dự báo là giảm 0,6%.

Trong khi xuất khẩu giảm sút vì thuế quan Mỹ là nguồn áp lực suy giảm tăng trưởng GDP lớn nhất của Nhật trong quý 3, nhu cầu trong nước tương đối vững vàng là một điểm sáng của bức tranh kinh tế. Nhu cầu nội địa duy trì vững nhờ tăng trưởng trong đầu tư cơ bản và tiêu dùng của người dân.

Giới phân tích cho rằng sự sụt giảm GDP quý 3 của Nhật chỉ là tạm thời thay vì báo hiệu một cuộc suy thoái. Bước sang quý 4, sự khởi sắc của xuất khẩu trong tháng 10 là một dấu hiệu cho thấy nền kinh tế nước này có thể đang trở lại với trạng thái tăng trưởng.

Đặc biệt, sự suy yếu của đồng yên thời gian gần đây có thể sẽ tiếp tục hỗ trợ các nhà xuất khẩu Nhật. Trong phiên ngày 20/11, tỷ giá yên Nhật so với USD có lúc giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 1/2025.

Xuất khẩu của Nhật sang Mỹ giảm chậm lại sau khi hai nước hoàn tất thỏa thuận thương mại vào tháng 9, theo đó Mỹ giảm thuế quan đối ứng về mức 15% cho hầu như tất cả hàng hóa từ Nhật Bản, từ mức 27,5% trước đó đối với ô tô và 25% đối với các hàng hóa khác.

Thuế quan Mỹ giảm đã giải tỏa bớt áp lực đối với các nhà sản xuất Nhật Bản, nhất là các hãng xe. Xuất khẩu ô tô Nhật sang Mỹ giảm ở mức độ hạn chế, với mức giảm 0,9% về số lượng và 7,5% về giá trị.

Tuy nhiên, ông Minami cho rằng tác động bất lợi của thuế quan đối với kinh tế Nhật Bản có thể sẽ được phản ánh đầy đủ hơn trong những tháng tới.

“Trong 6 tháng qua, các công ty đã hấp thụ chi phí thuế quan. Một khi họ bắt đầu đẩy chi phí đó về phía người tiêu dùng, có khả năng người tiêu dùng và các nhà sản xuất ở Mỹ sẽ chứng kiến sự giảm tốc kinh tế”, và Nhật Bản sẽ chịu ảnh hưởng theo - ông Minami nhận định.

Nhập khẩu tháng 10 của Nhật tăng 0,7% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi dự báo là giảm 0,7%. Nước này có thâm hụt thương mại trong tháng 10, với mức thâm hụt là 231,8 tỷ yên, tương đương 1,47 tỷ USD, so với dự báo là thâm hụt 280,1 tỷ yên.