Quy mô thương mại quốc tế có thể mở rộng hơn trong tháng 10, cả về kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu so với tháng 9, trong khi cán cân thương mại gia tăng thâm hụt.

Đó là những điểm chính được thể hiện trong bản báo cáo mới được Tổng cục Thống kê cập nhật.

Có thể, con số ước thực hiện từ cơ quan thống kê chịu ảnh hưởng của tính chu kỳ trong hoạt động ngoại thương, vào giai đoạn cuối năm kim ngạch xuất và nhập khẩu thường có xu hướng tăng cao hơn để hoàn thành kế hoạch và giao hàng theo hợp đồng. Thêm vào đó, việc đẩy nhanh đầu tư vào giai đoạn cuối năm cũng có thể dẫn đến dự báo khả năng nhập siêu sẽ lớn hơn trong tháng này.

Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu tháng 10 ước tính đạt 6,25 tỷ USD, tăng 2,5% so với tháng 9 trước đó nhưng tăng 23,2% so với tháng 10/2009. Kim ngạch nhập khẩu tháng 10 ước đạt 7,35 tỷ USD, tăng tương ứng 5,4% và 8,7%. Như vậy, nhập siêu tháng 10 khoảng 1,1 tỷ USD, tăng 25,7% so với nhập siêu tháng 9.

Nhìn vào các mặt hàng chính, tổng kim ngạch xuất khẩu tháng 10 được hình thành từ xu hướng tăng giá trị của nhiều mặt hàng xuất khẩu mà không chịu tác động quá lớn của biến động giá và các nhân tố bất thường, như xuất khẩu vàng chẳng hạn. Phía nhập khẩu là sự gia tăng khá đồng đều về kim ngạch của nhiều mặt hàng trọng yếu.

Sự xuống sức của hàng xuất khẩu chủ lực dường như chỉ thể hiện trong tháng 9, đến tháng 10, nhóm nông sản lại xuất hiện sự tăng trưởng kim ngạch của hầu hết các mặt hàng, từ thủy sản, cà phê, chè, tiêu, điều, đến gạo, cao su, sản phẩm gỗ…

Nhóm mặt hàng năng lượng vẫn còn sự sụt giảm về kim ngạch của xuất khẩu than đá, nhưng lại tăng ở các mặt hàng khác, đặc biệt là dầu thô và xăng dầu.

Về phía sản phẩm chế biến, nhóm hàng công nghệ cũng tiếp tục tăng về kim ngạch so với tháng 9 ở hầy hết mặt hàng như điện tử máy tính; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; dây và cáp điện; phương tiện vận tải… Lĩnh vực công nghiệp nhẹ cũng tăng kim ngạch ở các mặt hàng dệt may, giày dép, túi xách, ví, ô dù…

Riêng xuất khẩu nhóm hàng kim loại là giảm, tiêu biểu là đá quý, kim loại quý và sản phẩm chỉ còn xuất được khoảng 35 triệu USD trong tháng 10, hơn chút ít so với “số lẻ” của tháng 9, ở mức 431 triệu USD. Tương tự, sắt thép cũng giảm từ 77 triệu USD xuống 69 triệu USD.

Những diễn biến này tác động khác nhau đến kim ngạch xuất khẩu các thành phần kinh tế. Khối doanh nghiệp FDI tăng từ xấp xỉ 3,3 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong tháng 9 lên mức gần 3,5 tỷ USD trong tháng này (kể cả dầu thô), trong khi khu vực kinh tế trong nước giảm nhẹ từ khoảng 2,8 tỷ USD xuống mức trên 2,75 tỷ USD.

Về nhập khẩu, các mặt hàng nguyên liệu sản xuất như hóa chất, gỗ và sản phẩm, giấy, bông, sợi dệt, vải, nguyên phụ liệu dệt may giày dép… đều tăng hơn tháng trước, củng cố thêm nhận định khả năng chu kỳ sản xuất tăng vào cuối năm thúc đẩy nhập khẩu tăng theo.

Tương tự là sắt thép, kim loại thường cũng tăng khá về kim ngạch. Nhập khẩu ô tô, xe máy chững lại hoặc giảm, trong khi nhập khẩu phương tiện vận tải khác lại tăng…

Với những diễn biến mới được cập nhật trong tháng 10, tổng kim ngạch xuất khẩu 10 tháng năm 2010 ước tính đạt 57,776 tỷ USD, tăng 23,3% so với cùng kỳ 2009. Kim ngạch nhập khẩu cùng thời kỳ ước đạt 67,278 tỷ USD, tăng tương ứng 20,7%. Theo đó, nhập siêu 10 tháng năm 2010 ước đạt 9,5 tỷ USD, bằng 16,4% tổng kim ngạch xuất khẩu cùng thời kỳ.