Đây là một trong những kết quả chung của Hội nghị Bộ trưởng Nông Lâm nghiệp ASEAN lần thứ 43 (AMAF 43), tổ chức theo hình thức trực tuyến ngày 27/10/2021 dưới sự chủ trì của ông Syahrul Yasin Limpo - Bộ trưởng Nông nghiệp Indonesia. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh đã đại diện cho Việt Nam tham dự hội nghị.

NÔNG NGHIỆP ĐANG BỊ ẢNH HƯỞNG NGHIÊM TRỌNG

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhận định, đại dịch Covid-19 đã và đang tiếp tục ảnh hưởng đến kinh tế - xã hội toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Chuỗi cung ứng và lưu thông thương mại bị gián đoạn; các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, nhất là các ngành xuất, nhập khẩu, hàng không, du lịch, lao động, việc làm… bị đình trệ.

Đề cập về quá trình thích ứng dịch bệnh Covid-19 của ngành nông nghiệp Việt Nam, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho biết, Việt Nam đã có những giải pháp để phục hồi và các ưu tiên đối với sản xuất nông nghiệp trong và hậu Covid-19.

Để ứng phó với việc gián đoạn chuỗi cung ứng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã thành lập 2 Tổ công tác đặc biệt ở miền Bắc và miền Nam để chỉ đạo sản xuất, kết nối cung ứng tiêu thụ nông sản tại các tỉnh, thành phố trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 và lên sẵn kịch bản cho chu kỳ sản xuất mới sau giãn cách.

Từ kết quả đạt được của các Tổ công tác, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ra mắt Diễn đàn kết nối cung - cầu cho thị trường nông sản với sự tham gia trực tuyến của 63 tỉnh, thành phố và gần 200 doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng và các hợp tác xã, cơ sở sản xuất trong cả nước. Qua đó, tạo mối liên kết hợp tác chặt chẽ, đa chiều giữa cơ quan quản lý với doanh nghiệp và bà con nông dân.

Ngoài ra, Việt Nam cũng ban hành một số chính sách thúc đẩy sản xuất, lưu thông, tiêu thụ, xuất khẩu nông sản trong bối cảnh phòng, chống Covid-19 và thúc đẩy phục hồi sau Covid-19. Trong đó, có rất nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, địa phương và người dân.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đã đưa ra 5 định hướng để có thể phục hồi và tăng trưởng nông nghiệp bền vững trong trạng thái bình thường mới đối với các nước trong khu vực ASEAN.

Thứ nhất, cần tăng cường hợp tác nội khối ASEAN và hợp tác ASEAN với các đối tác để kết nối các chuỗi cung ứng lương thực thực phẩm, nông, lâm, thủy sản; hỗ trợ nông hộ nhỏ; doanh nghiệp vừa, nhỏ, siêu nhỏ vượt qua các tác động tiêu cực của Covid-19.

Thứ hai, thúc đẩy đổi mới sáng tạo cho tăng trưởng nông nghiệp xanh và bảo tồn tài nguyên. Hợp tác xây dựng các chuỗi giá trị nông nghiệp minh bạch, trách nhiệm, bền vững.

Thứ ba, thúc đẩy hợp tác chuyển đổi số trong nông nghiệp dựa trên nền tảng dữ liệu, bao gồm cả chuyển đổi số trong công tác quản lý, ban hành chính sách và giải pháp phát triển nông nghiệp, như: dự báo, cảnh báo thị trường, quản lý quy hoạch.

Thứ tư, khuyến khích sự hưởng ứng và tham gia của tất cả các chủ thể trong xã hội, nhất là doanh nghiệp và người dân, thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa vai trò của đối tác/hợp tác công - tư (PPP) trong phục hồi và tăng trưởng xanh.

Thứ năm, nâng cao năng lực chủ động thích ứng của các đối tượng dễ chịu tổn thương trước các cú sốc, đồng thời hỗ trợ các đối tượng này trong việc khai thác hiệu quả các nguồn lực, hoàn thiện mô hình kinh doanh để tham gia vào quá trình chuyển đổi nền nông nghiệp theo hướng xanh, bền vững.

PHỤC HỒI HỆ THỐNG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP

Tại hội nghị, lãnh đạo ngành nông nghiệp của các quốc gia trong khối Đông Nam Á đã đi đến thống nhất các giải pháp nhằm tăng cường khả năng phục hồi của Hệ thống lương thực thực phẩm để chống lại tác động của đại dịch là vô cùng cấp thiết.

Đối với Chiến lược ASEAN về Năng lượng sinh khối cho các Cộng đồng nông nghiệp và Phát triển nông thôn khu vực giai đoạn 2020-2030, Hội nghị khuyến khích tất cả các đối tác ASEAN và các bên liên quan phối hợp với ASEAN để thực hiện các Kế hoạch hành động liên quan nhằm đóng góp vào việc cung cấp năng lượng và an ninh năng lượng cho các cộng đồng nông thôn bằng cách tạo ra năng lượng sinh khối hiện đại thông qua quản lý chất thải hữu cơ phụ phẩm nông nghiệp và rừng trồng lấy gỗ làm nhiên liệu.

Các đại biểu cũng nhắc lại tầm quan trọng của Hướng dẫn ASEAN về Thúc đẩy đầu tư vào lương thực thực phẩm, nông lâm nghiệp (ASEAN-RAI), đồng thời khuyến khích các đối tác hỗ trợ thực hiện Hướng dẫn ở cấp quốc gia và khu vực để thúc đẩy đầu tư trong lương thực thực phẩm, nông lâm nghiệp ở ASEAN.

Những nỗ lực trong việc tăng cường hợp tác giữa các ngành về nông nghiệp bảo tồn, nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu và các sáng kiến quản lý đất bền vững nhằm đảm bảo tính bền vững của hệ thống nông nghiệp sinh thái trong khu vực cũng được ghi nhận.

Đồng thời, các nước cần tăng cường kiểm soát bệnh động vật và bệnh truyền nhiễm từ động vật bằng cách ứng dụng kiến thức chuyên môn của các thành viên trong Trung tâm Điều phối ASEAN về Thú y và Bệnh động vật (ACCAHZ).

Bên cạnh đó, hội nghị đã thông qua các khuyến nghị đối với Nghiên cứu khả thi về Chính sách thủy sản chung của ASEAN tập trung nỗ lực vào việc thực hiện đầy đủ 12 Khung chính sách nghề cá khu vực bao gồm cả rác thải biển.

Hội nghị đã thông qua Hướng dẫn của ASEAN để thúc đẩy sử dụng công nghệ số cho ngành lương thực thực phẩm và nông nghiệp ASEAN, nhằm trang bị những khuyến nghị và xem xét thực hiện các quyết định định hình chuyển đổi số trong nông nghiệp tại khu vực.

Hướng dẫn cũng phác thảo điều kiện và hành động cần thiết để sử dụng công nghệ số để cải thiện Hệ thống lương thực thực phẩm và nông nghiệp, bao gồm các can thiệp để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp nhận công nghệ số trong lĩnh vực nông nghiệp và lương thực thực phẩm.