09:21 03/04/2008

Cách gì ngăn chặn tin đồn xấu?

Hoàng Lộc

Cần xử lý kịp thời trước khi tin đồn được truyền miệng nhanh như vết dầu loang và được đưa lên phương tiện truyền thông

Tin đồn có tác động lớn đến tâm lý nhà đầu tư.
Tin đồn có tác động lớn đến tâm lý nhà đầu tư.
Trong tuần từ 19 đến 25/3, trong khi thị trường chứng khoán đang rớt thê thảm, VN-Index chọc thủng đáy 500 điểm và HASTC-Index chuẩn bị rơi xuống đáy 150 điểm thì hàng loạt tin đồn xấu rộ lên, càng làm cho thị trường rối tung.

Vậy có cách gì ngăn chặn những tin đồn thất thiệt, có thể gây náo loạn thị trường?

Tin đồn độc địa nhất là ông Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn bị bắt, tiếp đến là tin bà Phạm Minh Hương, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Chứng khoán VNDirect bị cơ quan cảnh sát điều tra bắt giữ và quản thúc.

Ngày 31/3, Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM phải phát đi thông báo khẳng định thông tin cho rằng một quan chức thuộc Sở bị thẩm vấn về việc thiếu trách nhiệm và buông lỏng quản lý là hoàn toàn sai sự thật.

Mới đây nhất, ngày 1/4, Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM đã công bố thông tin tức thời của Công ty Cổ phần Bóng đèn Điện Quang với 2 tin đồn rất xấu gây bất lợi đối với Điện Quang cũng như các cổ đông của Điện Quang.

Cụ thể, Điện Quang bị đổ vỡ trong việc thực hiện hợp đồng xuất khẩu sang Cuba và việc thua lỗ do chênh lệch tỷ giá của Điện Quang hiện nay là rất lớn. Trước tin đồn này, Công ty Điện Quang đã lập tức giải trình để cho nhà đầu tư rõ và an tâm.

Về việc thực hiện hợp đồng xuất khẩu sang Cuba, tổng giá trị hợp đồng xuất khẩu đèn tiết kiệm điện (đèn compact) sang thị trường Cuba được ký kết có tổng giá trị là trên 108 triệu USD, trong đó năm 2006 đã thực hiện 18,76 triệu USD, năm 2007 đã thực hiện 58,787 triệu USD và còn lại là trên 30 triệu USD.

Phương thức thanh toán theo từng lô hàng với thời điểm thanh toán là trong vòng 1 năm kể từ khi giao hàng. Do vậy, đến thời điểm hiện tại những lô hàng xuất của năm 2006 đã được thanh toán. Việc thanh toán các đơn hàng còn lại của năm 2007 vẫn được tiến hành theo đúng tiến độ mà khách hàng đã cam kết.

Đối với đơn hàng của năm 2008 sẽ được giao cho khách hàng vào thời điểm quý 2/2008. Đến thời điểm hiện tại, việc thực hiện các nội dung hợp đồng của hai bên đều rất tốt và hoàn toàn không có chuyện phía Cuba đề nghị trả hàng lại cho Điện Quang cũng như không thanh toán các đơn hàng đã thực hiện cho Điện Quang. Mặt khác, hợp đồng xuất khẩu này cũng đã được bảo lãnh thanh toán của Bộ tài chính và Vật giá Cuba, do vậy rất an toàn trong việc thanh toán.

Về chênh lệch tỷ giá, với việc tỷ giá VND/USD liên tục bị giảm trong những tháng đầu năm 2008 đã ảnh hưởng đáng kể đến các doanh nghiệp xuất khẩu thu về ngoại tệ bằng USD. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng bởi chênh lệch tỷ giá VND/USD tại Điện Quang là không đáng kể vì mặc dù các hợp đồng trả chậm của công ty được ký bằng USD nhưng khi thanh toán được thực hiện bằng EUR nên đã giảm đáng kể rủi ro này cho công ty.

Tỷ giá bình quân từ đầu năm 2008 đến nay đối với những đơn hàng đã được thanh toán bằng EUR khi quy đổi sang tỷ giá VND/USD có mức khá cao là hơn 16.000 đồng nên mức chênh lệch so với ghi nhận trên sổ sách kế toán là không đáng kể.

Cách thức giải trình công khai, minh bạch, chi tiết, có căn cứ của Điện Quang trước tin đồn xấu gây hoang mang cho các nhà đầu tư và cổ đông rất đáng để các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán tham khảo và học tập.

Tuy nhiên, để có thể biết nhanh chóng và sớm nhất những tin đồn bậy bạ và lập tức đưa ra những thông tin kịp thời, các doanh nghiệp nên tổ chức mối quan hệ gắn bó, thân thiết với các nhà đầu tư, cổ đông và giới truyền thông (người bạn thân thiết).

Khi tin đồn lần đầu tiên xuất hiện, có thể doanh nghiệp sẽ nhận được điện thoại của những người bạn thân thiết báo cho biết. Cần xử lý kịp thời trước khi tin đồn được truyền miệng nhanh như vết dầu loang và được đưa lên phương tiện thông tin đại chúng. Tốt nhất là doanh nghiệp nên có đường dây nóng và cử một giám đốc (hoặc trưởng phòng) phụ trách bộ phận quan hệ với nhà đầu tư và giới truyền thông.

Về mặt quản lý Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán cũng cần thiết ban hành quy định về những tin đồn nào bị cấm đăng báo, tin đồn nào đăng báo doanh nghiệp có thể kiện ra tòa và cơ chế xử lý nhanh những tin đồn xấu. Đối với Bộ Công an, cũng nên có một bộ phận nghiệp vụ chuyên theo dõi và điều tra (có thể đóng vai các nhà đầu tư buôn bán cổ phiếu) những tin đồn bậy bạ và đưa ra xử lý hình sự một số trường hợp để răn đe.

Thiết nghĩ, tin đồn bậy bạ có làm đổ vỡ cả hệ thống ngân hàng nếu nó lan truyền nhanh, tác động dây chuyền và không được xử lý kịp thời. Bài học về tin đồn Chủ tịch Ngân hàng ACB bỏ trốn cách đây vài năm dẫn đến làn sóng rút tiền ào ạt là một ví dụ rất đáng suy nghĩ.