TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Chính thức đề xuất bỏ tội danh cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng
Đa số ý kiến trong Uỷ ban Tư pháp tán thành với dự thảo luật về việc bỏ điều 292
Trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sáng 3/10 dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã chính thức đề xuất bỏ tội danh cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông.
Tội danh này được quy định tại điều 292 Bộ luật Hình sự năm 2015 - một điều luật được nhắc đến nhiều nhất từ khi bộ luật này được ban hành. Đây cũng là điều duy nhất được đề xuất bãi bỏ khi sửa luật.
Chủ nhiệm cơ quan thẩm tra - Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội - Lê Thị Nga cho biết, đa số ý kiến ủy ban tán thành với dự thảo luật về việc bỏ điều này.
Nhưng, cũng có ý kiến đề nghị giữ lại và đưa vào các chương tương ứng quy định hành vi cấm kinh doanh vàng tài khoản (đã được quy định tại Nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ); kinh doanh đa cấp bất chính (được quy định tại Nghị định số 45/2014/NĐ-CP của Chính phủ)… trên mạng máy tính, mạng viễn thông vì phạm vi ảnh hưởng, tính chất và mức độ nguy hiểm cao cho xã hội , hậu quả lớn, rất khó khắc phục cần phải có quy định để đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đồng thời sửa đổi lại cấu thành: mức thu lợi bất chính, doanh thu… cho phù hợp.
Phải rà soát đầy đủ
Ngoài bãi bỏ một điều, phạm vi sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 lần này liên quan đến 141 điều của bộ luật, gồm 18 điều thuộc phần những quy định chung và 123 điều thuộc phần các tội phạm, trong đó có 43 điều sửa đổi về kỹ thuật, 97 điều sửa đổi về nội dung quy định trong điều luật.
Về tổng thể dự án luật, quan điểm của Chính phủ là sửa đổi, bổ sung ở mức tối đa những quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 có lỗi kỹ thuật đã được phát hiện và những nội dung rõ ràng là chưa hợp lý hoặc có thể khó áp dụng trên thực tế liên quan đến một số chính sách cụ thể được thể hiện trong một số điều luật của bộ luật.
Điều này nhằm bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán, logic trong các quy định của bộ luật hình sự, góp phần bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật cũng như bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Chính phủ cũng xác định việc sửa đổi không làm thay đổi những chính sách lớn của bộ luật đã và không đặt ra vấn đề mới dẫn đến việc phải sửa đổi, bổ sung các luật khác đang được lùi hiệu lực thi hành cùng Bộ luật Hình sự năm 2015.
Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 cần phải tiếp tục góp phần đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm, tờ trình của Chính phủ nêu rõ.
Tán thành với quan điểm của Chính phủ, tuy nhiên, Uỷ ban Tư pháp nhấn mạnh việc sửa đổi phải trên cơ sở rà soát đầy đủ các sai sót của Bộ luật Hình sự năm 2015. Đồng thời, trong một chừng mực nhất định, một số quy định của bộ luật vẫn phải có văn bản quy định chi tiết của Chính phủ hoặc văn bản hướng dẫn thi hành của các cơ quan tư pháp trung ương.
Phân hoá cách xử lý
Liên quan đến phần sửa đổi, bổ sung nội dung, Bộ trưởng Long cho biết một số vấn đề đáng chú ý.
Như, đã điều chỉnh mức định lượng tại các khoản của 64 điều trong đó có 49 điều liên quan đến mức định lượng về tỷ lệ thương tích, tổn hại cho sức khỏe và 15 điều luật liên quan đến các mức định lượng khác thuộc cấu thành một số tội phạm về kinh tế, môi trường, ma túy, xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng và một số tội khác.
Đặc biệt, dự thảo luật đã điều chỉnh mức định lượng về khối lượng, thể tích các chất ma túy tại các khoản của các điều luật để tránh trùng lặp và phù hợp với thực tiễn điều tra, truy tố, xét xử từ trước đến nay, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, Chính phủ nhấn mạnh.
Với mức hình phạt, lần sửa đổi này dự thảo luật đã điều chỉnh mức hình phạt trong các khung hình phạt của 12 điều luật liên quan đến tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, một số tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, xâm phạm an toàn giao thông và trật tự công cộng nhằm bảo đảm phân hóa chính sách xử lý đối với từng trường hợp phạm tội, nhất là giữa trường hợp phạm tội đã gây ra hậu quả với trường hợp phạm tội có khả năng gây ra hậu quả.
Chính phủ cũng đề nghị bổ sung các chất ma túy mới phát hiện (chất XLR-11 được tẩm ướp trong cỏ Mỹ và lá Khat có chứa chất ma túy Cathinone) vào cấu thành các tội phạm về ma túy.
Sau khi nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ thảo luận về dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015.
Tội danh này được quy định tại điều 292 Bộ luật Hình sự năm 2015 - một điều luật được nhắc đến nhiều nhất từ khi bộ luật này được ban hành. Đây cũng là điều duy nhất được đề xuất bãi bỏ khi sửa luật.
Chủ nhiệm cơ quan thẩm tra - Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội - Lê Thị Nga cho biết, đa số ý kiến ủy ban tán thành với dự thảo luật về việc bỏ điều này.
Nhưng, cũng có ý kiến đề nghị giữ lại và đưa vào các chương tương ứng quy định hành vi cấm kinh doanh vàng tài khoản (đã được quy định tại Nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ); kinh doanh đa cấp bất chính (được quy định tại Nghị định số 45/2014/NĐ-CP của Chính phủ)… trên mạng máy tính, mạng viễn thông vì phạm vi ảnh hưởng, tính chất và mức độ nguy hiểm cao cho xã hội , hậu quả lớn, rất khó khắc phục cần phải có quy định để đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đồng thời sửa đổi lại cấu thành: mức thu lợi bất chính, doanh thu… cho phù hợp.
Phải rà soát đầy đủ
Ngoài bãi bỏ một điều, phạm vi sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 lần này liên quan đến 141 điều của bộ luật, gồm 18 điều thuộc phần những quy định chung và 123 điều thuộc phần các tội phạm, trong đó có 43 điều sửa đổi về kỹ thuật, 97 điều sửa đổi về nội dung quy định trong điều luật.
Về tổng thể dự án luật, quan điểm của Chính phủ là sửa đổi, bổ sung ở mức tối đa những quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 có lỗi kỹ thuật đã được phát hiện và những nội dung rõ ràng là chưa hợp lý hoặc có thể khó áp dụng trên thực tế liên quan đến một số chính sách cụ thể được thể hiện trong một số điều luật của bộ luật.
Điều này nhằm bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán, logic trong các quy định của bộ luật hình sự, góp phần bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật cũng như bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Chính phủ cũng xác định việc sửa đổi không làm thay đổi những chính sách lớn của bộ luật đã và không đặt ra vấn đề mới dẫn đến việc phải sửa đổi, bổ sung các luật khác đang được lùi hiệu lực thi hành cùng Bộ luật Hình sự năm 2015.
Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 cần phải tiếp tục góp phần đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm, tờ trình của Chính phủ nêu rõ.
Tán thành với quan điểm của Chính phủ, tuy nhiên, Uỷ ban Tư pháp nhấn mạnh việc sửa đổi phải trên cơ sở rà soát đầy đủ các sai sót của Bộ luật Hình sự năm 2015. Đồng thời, trong một chừng mực nhất định, một số quy định của bộ luật vẫn phải có văn bản quy định chi tiết của Chính phủ hoặc văn bản hướng dẫn thi hành của các cơ quan tư pháp trung ương.
Phân hoá cách xử lý
Liên quan đến phần sửa đổi, bổ sung nội dung, Bộ trưởng Long cho biết một số vấn đề đáng chú ý.
Như, đã điều chỉnh mức định lượng tại các khoản của 64 điều trong đó có 49 điều liên quan đến mức định lượng về tỷ lệ thương tích, tổn hại cho sức khỏe và 15 điều luật liên quan đến các mức định lượng khác thuộc cấu thành một số tội phạm về kinh tế, môi trường, ma túy, xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng và một số tội khác.
Đặc biệt, dự thảo luật đã điều chỉnh mức định lượng về khối lượng, thể tích các chất ma túy tại các khoản của các điều luật để tránh trùng lặp và phù hợp với thực tiễn điều tra, truy tố, xét xử từ trước đến nay, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, Chính phủ nhấn mạnh.
Với mức hình phạt, lần sửa đổi này dự thảo luật đã điều chỉnh mức hình phạt trong các khung hình phạt của 12 điều luật liên quan đến tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, một số tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, xâm phạm an toàn giao thông và trật tự công cộng nhằm bảo đảm phân hóa chính sách xử lý đối với từng trường hợp phạm tội, nhất là giữa trường hợp phạm tội đã gây ra hậu quả với trường hợp phạm tội có khả năng gây ra hậu quả.
Chính phủ cũng đề nghị bổ sung các chất ma túy mới phát hiện (chất XLR-11 được tẩm ướp trong cỏ Mỹ và lá Khat có chứa chất ma túy Cathinone) vào cấu thành các tội phạm về ma túy.
Sau khi nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ thảo luận về dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015.
