Thứ Tư, 17/09/2025
Anh Quân
24/09/2010, 11:39
Dường như, các nguyên nhân tác động đến chỉ số giá tiêu dùng đều chọn tháng 9 làm “điểm đột phá”
Dường như, các nguyên nhân tác động đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đều chọn tháng 9 làm điểm đột phá.
Theo số liệu vừa được Tổng cục Thống kê công bố, sau 5 tháng liên tiếp chỉ dao động với biên độ tăng dưới 0,3%, CPI tháng 9 tăng tới 1,31% so với tháng 8, cho thấy sự đột biến của giá cả thị trường, đồng thời cũng khiến nỗ lực kiềm chế lạm phát các tháng cuối năm trở nên khó khăn hơn.
Trước đó, thông tin
dự báo CPI tháng 9 có thể tăng trên mức 1%
đã được VnEconomy đưa trong một bản tin cách đây 3 ngày.
So với tháng 12/2009, CPI tháng 9 đã tăng 6,46%, chỉ để lại một khoảng hẹp cho 3 tháng còn lại để phấn đấu đưa chỉ số giá về mục tiêu 7-8% của năm nay.
Nhìn trên biểu đồ, CPI tháng 9 tạo thành với tháng 8 một đoạn gập khúc, dốc ngược lên. Xét về cao độ, hai tháng đầu năm vẫn duy trì ở “chiếu trên”. Tuy nhiên, mức biến động tăng hơn 1% so với chỉ số của tháng 8 thì chưa có tháng nào "làm" được, kể từ đầu năm đến nay.
Mặc dù mức tăng 1,31% là nằm ngoài dự tính của nhiều người, song các nguyên nhân tăng chỉ số giá tháng 9 đều đã xuất hiện từ tháng trước. Điểm lại, giá xăng dầu, tỷ giá VND/USD, giá sàn xuất khẩu gạo đều đã được điều chỉnh trong tháng 8.
Bộ ba nguyên nhân này được nhìn nhận như là những yếu tố chính ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Việc tăng giá sữa ở nhiều chủng loại mặt hàng thời gian gần đây, trong khi tồn kho của nhóm sản phẩm này tại thời điểm 1/8 so với cùng kỳ năm trước ở mức khá cao và giá sữa thế giới giảm trong tháng 8, cho thấy có hiện tượng tăng giá tâm lý và “tát nước theo mưa”.
CPI 9 tháng đầu năm 2010
Tiếp cận theo các nguyên nhân vĩ mô, tiêu dùng tăng trong dịp Quốc khánh 2/9, Tết Trung thu và ngày khai trường năm học 2010-2011 tạo thành lực cầu mạnh, tác động đến chỉ số giá các nhóm giáo dục; văn hóa, du lịch, giải trí; giao thông vận tải…
Trong khi đó, việc điều chỉnh giá xăng dầu từ ngày 9/8 và tỷ giá 2,09% vào ngày 18/8 tiếp tục tăng sức ảnh hưởng, hợp với lãi suất ngân hàng duy trì ở mức cao cho thấy chi phí đẩy tiếp tục tăng lên.
Ngoài ra, việc "nhập khẩu" lạm phát xuất hiện ở việc điều chỉnh giá nhập khẩu các mặt hàng thép, gas, đường… Đồng thời, nhu cầu nhập khẩu gạo tăng tại châu Phi cũng đẩy giá gạo trong nước tăng cao ở các tỉnh phía Nam…
Trở lại với các chỉ số vừa được công bố, ghi nhận đột biến lớn nhất thuộc về nhóm giáo dục, với mức tăng vượt trội 12,02% so với tháng trước.
Ngoài tác động từ tăng giá đồ dùng, thiết bị học tập trong dịp khai giảng năm học mới, việc các địa phương đồng loạt cho phép tăng học phí lên rất cao, có nơi gấp 3 lần, là những nguyên nhân chính cho sự khác biệt của chỉ số giá tiêu dùng tháng 9.
Với quyền số chỉ 5,72%, nhóm giáo dục chiếm không lớn trong rổ hàng hóa tính CPI chung, nhưng đã đóng góp mức tăng khoảng 0,7%, chiếm quá nửa mức tăng chỉ số giá tiêu dùng tháng này.
Tiếp đến là chỉ số CPI nhóm nhà ở, điện, nước và vật liệu xây dựng tháng này tăng 1,08%, chủ yếu do tác động từ tăng giá thép xây dựng, dầu hỏa, gas… Ước tính, với quyền số khoảng 10%, nhóm này góp phần làm tăng chỉ số chung khoảng 0,1%.
Các nhóm hàng hóa, dịch vụ tăng dưới 1% đáng chú ý có CPI giao thông tăng khá cao, ở mức 0,91%, nhưng do quyền số chỉ gần 9% nên tác động đến chỉ số chung dưới 0,1%. Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tuy tăng thấp hơn (0,79%) nhưng quyền số gần 40% nên mức đóng góp lại lớn hơn, khoảng 0,31%....
Chỉ số giá vàng tháng 9 tăng 3,58%; chỉ số giá USD tăng 1,61% so với tháng 8.
Đến lúc này, câu hỏi CPI tháng 9 tăng mạnh có báo hiệu chỉ số này sẽ tăng cao trong các tháng còn lại của năm trở nên không dễ trả lời, bất chấp việc trong hai tháng liên tiếp vừa qua, chỉ số giá tiêu dùng đều tăng cao hơn tháng trước đó.
Theo Phó vụ trưởng Vụ Thương mại, Dịch vụ, Giá cả (Tổng cục Thống kê) Nguyễn Đức Thắng, việc tăng học phí chỉ mang tính thời điểm và sẽ không tác động đến chỉ số giá các tháng tới. Như vậy, khả năng CPI tháng 10 hạ nhiệt có thể hiện thực.
Tuy nhiên, lộ trình tăng học phí bậc cao đẳng và đại học từ 20-25% của Bộ Giáo dục và Đào tạo là nguyên nhân mang tính “đến hẹn lại lên”, có thể sẽ lại tác động đến chỉ số giá vào thời điểm này năm tới. Đồng thời, theo những diễn biến mới nhất trên thị trường thế giới, giá các mặt hàng lương thực vẫn còn là ẩn số khó xác định.
Theo số liệu mới nhất từ Cục Hải quan, tháng 8/2025, xuất khẩu cá tra của Việt Nam đạt 200 triệu USD, tăng 5% so với tháng 8/2024. Lũy kế 8 tháng, kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt hơn 1,4 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Những con số này khẳng định ngành cá tra đang duy trì đà phục hồi vững chắc, dù từng thị trường có sự phân hóa rõ rệt…
Theo diễn biến của thị trường thế giới, giá xăng dầu trong nước kỳ điều hành ngày 11/9 đã được điều chỉnh tăng giảm tùy từng loại mặt hàng. Cụ thể, xăng E5RON92 giảm 95 đồng/lít, xăng RON95-III giảm 39 đồng/lít. Ngược lại, các loại dầu có mức tăng từ 54 đồng/lít - 170 đồng/lít, riêng dầu madút 180CST 3.5S giảm 286 đồng/kg so với giá cơ sở hiện hành…
Kết nối, hợp tác giữa doanh nghiệp Việt Nam với các tập đoàn quốc tế; chuyển đổi công nghệ, ứng dụng xu hướng tiên tiến; gắn kết hệ sinh thái điện tử Việt Nam với mạng lưới toàn cầu sẽ đưa ngành điện tử Việt Nam vươn xa hơn trên bản đồ toàn cầu…
Cuộc thi Sáng tạo UAV sẽ hướng tới nhiều ứng dụng hơn nữa trong các ngành công nghiệp khác nhau như vận chuyển tiếp năng lượng, vận chuyển đến các nơi khai thác khí, lấy mẫu thăm dò; ứng dụng UAV trong kinh tế tầm thấp như vận chuyển hàng hóa, giám sát môi trường, y tế, cứu hộ cứu nạn trong các vùng xa…
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính:
