Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Mỹ
Donald Trump tới Anh tuần này, hai nước đã nhất trí về một thỏa thuận công nghệ
được gọi là "Thỏa thuận thịnh vượng công nghệ” nhằm tăng cường hợp tác
trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán lượng tử và năng lượng hạt nhân
dân sự.
Trong chuyến thăm, các doanh nghiệp Mỹ công bố cam kết đầu
tư trị giá tổng cộng 150 tỷ bảng Anh (tương đương 203 tỷ USD) vào lĩnh vực công
nghệ, tài chính và năng lượng của Anh.
Với Thủ tướng Anh Keir Starmer, việc thu hút được các khoản
đầu tư kỷ lục này là minh chứng cho những nỗ lực nhằm củng cố mối quan hệ tốt đẹp
với chính quyền ông Trump trong thời gian qua.
Theo hãng tin Reuters, dư luận Anh từng có ý kiến trái chiều
về việc liệu ông Starmer có đang đi đúng hướng khi duy trì quan hệ thân thiết với
Tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, các thỏa thuận và khoản đầu tư khổng lồ được công bố
trong chuyến thăm của ông Trump nhận được sự hoan nghênh từ công chúng và được
dự báo sẽ tạo động lực cần thiết cho chính quyền của ông sau khi vừa trải qua những
tháng khó khăn nhất của nhiệm kỳ.
Trước đây, các chuyến thăm cấp nhà nước của lãnh đạo nước
ngoài do hoàng gia Anh chủ trì thường là sự kiện để công bố các thỏa thuận
thương mại hoặc thúc đẩy quan hệ đối tác văn hóa. Nhưng trong chuyến thăm lần
này tới Anh, ông Trump đã tới cùng các tỷ phú và lãnh đạo doanh nghiệp.
Theo đó, hai chính phủ đã công bố một loạt khoản đầu tư của
doanh nghiệp Mỹ vào Anh, trong đó tập đoàn đầu tư Blackstone cam kết rót 100 tỷ
bảng Anh trong vòng 10 năm, còn Microsoft cam kết đầu tư 22 tỷ bảng Anh.
Trong chuyến thăm, ông Trump cho biết ông muốn Mỹ giành thắng
lợi trong cuộc đua AI toàn cầu và với đối thủ lớn duy nhất là Trung Quốc trong
lĩnh vực này, Anh đã chọn liên kết với đồng minh thân cận của mình để phát triển
các trung tâm dữ liệu và siêu máy tính.
Ông Trump và một số CEO công nghệ Mỹ như ông Satya Nadella của
Microsoft, cũng tỏ rõ quan điểm của mình khi khẳng định rằng điều quan trọng
nhất là Anh phải dựa vào Mỹ.
“Chúng tôi cam kết đảm bảo rằng Vương quốc Anh sẽ được cung
cấp công nghệ AI, phần cứng và phần mềm tốt nhất thế giới một cách an toàn và
đáng tin cậy. Chúng tôi sẽ cung cấp những thứ đó”, ông Trump phát biểu tại cuộc
họp báo sau các hoạt động chính của chuyến thăm.
Theo các nhà phân tích, các khoản đầu tư của Mỹ nhằm kết hợp
sức mạnh của nước này trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng AI, năng lực và nguồn vốn
dồi dào với sự đổi mới sáng tạo đến từ các trường đại học, startup và doanh
nghiệp lớn của Anh.
Không giống như một số nhà lãnh đạo
thế giới khác, ông Starmer đã chứng minh khả năng xử lý tốt quan hệ với ông
Trump.
“Việc ông Trump đưa các quan chức cấp cao trong chính phủ và
chủ doanh nghiệp hàng đầu tới Anh đã mang lại nhiều cơ hội to lớn cho Anh. Với
phương thức ngoại giao âm thầm và thận trọng, chính quyền của ông Starmer đã nhận
được sự ưu ái từ phía Washington”, ông David Dunn, giáo sư về chính trị
quốc tế tại Đại học Birmingham, nhận xét.
Anh là quốc gia đầu tiên đạt được ông Trump giảm thuế đối ứng
với một thỏa thuận thương mại vào tháng 5. Được giảm thuế quan khi xuất khẩu vào
Mỹ đặc biệt quan trọng với các nhà sản xuất ô tô và phụ tùng máy bay của Anh.
Ông Starmer vẫn chưa thuyết phục được ông Trump giảm
thuế quan 25% với thép của Anh. Nhưng con số này cũng đủ mang lại lợi thế của
Anh khi thép từ các quốc gia khác vào Mỹ hiện chịu thuế quan 50%.
Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ các thương vụ hợp tác được công bố trong chuyến thăm của ông Trump. Một số nhà phân tích và luật sư cho rằng việc hợp tác như vậy có thể biến Anh trở thành một “tiền đồn” của Thung lũng Silicon.
“Nếu nền tảng AI của Anh được xây dựng dựa trên cơ sở hạ tầng,
phần mềm và các trung tâm dữ liệu của Mỹ, thì rõ ràng đòn bẩy về mặt chính trị
của chúng ta sẽ bị ảnh hưởng”, ông Alex Kirkhope, luật sư tại công ty
Shoosmiths, nhận xét với hãng tin Reuters.
Ông cũng cho rằng việc xích lại quá gần Mỹ cũng có rủi ro
làm hạn chế khả năng xuất khẩu của Anh sang Liên minh châu Âu (EU) - đối tác
thương mại lớn nhất của nước này.
"Anh dường như đã vượt được bối cảnh khó khăn nhưng kết
quả thực tế thế nào còn phụ thuộc vào ý muốn của ông Trump chứ không phải vào
chiến lược hay chiến thuật của London”, ông Peter Holmes, nhà nghiên cứu tại tổ
chức UK Trade Policy Observatory, nhận xét.