Thanh tra Chính phủ vừa thông báo Kết luận thanh tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình trong việc thực hiện pháp luật về đất đai, theo đó chỉ ra nhiều sai phạm trong thời kỳ từ năm 2006-2016.

Dự án của BID Group, HUD2 bị điểm tên

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, tại dự án xây dựng, chỉnh trang khu tập thể 4-5 tầng (phường Lê Hồng Phong, Thái Bình) do Công ty cổ phần Xây dựng và Phát triển hạ tầng đô thị BID Việt Nam làm chủ đầu tư; quá trình lập hồ sơ còn một số thiếu sót, vi phạm trình tự thủ tục.

Cụ thể, UBND tỉnh chấp thuận chủ trương điều chỉnh quy hoạch xây dựng khu vực thực hiện dự án với nội dung chuyển đổi chức năng sử dụng đất từ công trình công cộng sang đất ở khi chưa thực hiện đầy đủ các bước để được điều chỉnh là chưa phù hợp với quy định Luật Quy hoạch đô thị.

Chủ đầu tư BID Group chưa lập để trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch theo chỉ đạo của UBND tỉnh đã làm ảnh hưởng tới quyền, lợi ích hợp pháp của 34 hộ dân, tiềm ẩn phát sinh khiếu kiện. 

UBND tỉnh duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi của nhà đầu tư trong khi nhà đầu tư chưa lập quy hoạch điều chỉnh quy hoạch tổng mặt bằng, duyệt hồ sơ đề xuất thực hiện dự án khi chưa có chấp thuận chủ trương đầu tư của HĐND tỉnh...

Tại dự án Khu đô thị Tây Quốc lộ 10 (huyện Đông Hưng), theo các hợp đồng vay vốn và thanh toán cho nhà thầu thi công thì UBND huyện Đông Hưng đã huy động số tiền 50,33 tỷ đồng, tương ứng với diện tích 40.762 m2 đất phải bàn giao cho các công ty đã ứng vốn.

"Việc giao đất không thông qua đấu giá là vi phạm Điều 62 Nghị định 181/2004 của Chính phủ và Điều 58 Luật Đất đai 2003. Cơ quan thanh tra đề nghị tiếp tục kiểm tra, làm rõ việc quản lý, sử dụng số tiền 50,33 tỉ đồng của huyện Đông Hưng nhận từ các công ty góp vốn và nhà thầu thi công liên quan quá trình thực hiện dự án án"- Thanh tra Chính phủ nêu rõ trong thông báo kết luận thanh tra.

Đối với phần diện tích 12,789 ha đất còn lại của dự án, UBND tỉnh Thái Bình chưa giao cho chủ đầu tư là liên danh Công ty Phú Hưng-Lam Sơn để hoàn chỉnh hạ tầng, dẫn đến chậm tiến độ đầu tư của dự án.

Tại dự án nhà ở xã hội do Công ty TNHH Phát triển đô thị và xây dựng 379 làm chủ đầu tư, Thanh tra Chính phủ cho biết, việc UBND tỉnh Thái Bình đưa cả diện tích bãi đỗ xe và diện tích đất ở thương mại để tính 20% diện tích đất thương mại được miễn tiền sử dụng đất là không đúng quy định của pháp luật.

Tại dự án này, chủ đầu tư được giao đất từ năm 2009, nhưng cho đến năm 2017, cơ quan chức năng tỉnh Thái Bình mới xác định tiền sử dụng đất của dự án phải nộp. Thanh tra Chính phủ khẳng định việc này là vi phạm Thông tư 76/2014 của Bộ Tài chính.

Tỉnh Thái Bình đã giao đất cho chủ đầu tư là Công ty cổ phần Phát triển đầu tư Hà Nội tại dự án xây dựng cụm dân cư và Trung tâm thương mại (Tổ 34, phường Trần Lãm, thành phố Thái Bình) từ năm 2005 nhưng không thực hiện các nghĩa vụ tài chính với nhà nước tại năm 2005. 

Đến năm 2010, UBND tỉnh Thái Bình cho phép đơn vị thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai với giá tiền sử dụng đất đã xác định từ năm 2005 là vi phạm Luật Đất đai 2003. Trong khi đó từ thời điểm 2005, chủ đầu từ đã ký hợp đồng bán nhà cho khách hàng.

Dự án đầu tư xây dựng nhà ở Thái Bình (HUD2) tại thành phố Thái Bình cũng được điểm danh. Theo quy hoạch chi tiết 1/500 của UBND tỉnh, diện tích đất xây dựng nhà ở xã hội là 1.561m2, nhưng cho miễn tiền sử dụng đất với diện tích đất là 879m2 là không đúng quy định. Trách nhiệm thuộc Hội đồng định giá đất của tỉnh, Sở Tài chính, Cục Thuế; chủ đầu tư và UBND tỉnh.

Nhiều vi phạm tại các dự án đầu tư hạ tầng

Tại dự án đầu tư xây dựng công trình đường Thái Bình, Hà Nam nối với đường cao tốc Cầu Giẽ, Ninh Bình do Công ty Phương Anh làm chủ đầu tư trên tổng diện tích hơn 266.256m2 đất, thi công từ năm 2010 đến năm 2017 nhưng đến nay chư có quyết định giao đất của UBND tỉnh là vi phạm các quy định pháp luật về đất đai, đầu tư và xây dựng.

Đối với dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng chợ Kỳ Bá (thành phố Thái Bình) Thanh tra Chính phủ phát hiện chưa thực hiện các thủ tục về đất đai, chưa thực hiện các nghĩa vụ tài chính về đất đai, chưa thực hiện các thủ tục về đầu tư, xây dựng, chưa có giấy phép xây dựng, nhưng thực tế đã thi công xong phần hạ tầng kỹ thuật, xây thô xong phần shophouse và các ki-ốt.

Theo cơ quan thanh tra, trách nhiệm chung để xảy ra các tồn tại, vi phạm nêu trên thuộc UBND tỉnh Thái Bình. "Trách nhiệm thuộc các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Công Thương, Cục Thuế và UBND Tp. Thái Bình, các đơn vị liên quan và chủ đầu tư dự án"- kết luận thanh tra nêu rõ.

Tại dự án nâng bãi ổn định Đê biển số 8 từ Km 26+700 đến Km 31+700 huyện Thái Thuỵ, kết hợp tạo mặt bằng để phát triển công nghiệp và dịch vụ và Dự án nắn tuyến đê biển số 8 từ Km26+700 đến Km 31+700 kết hợp giao thông huyện Thái Thuỵ, UBND tỉnh Thái Bình đã giao triển khai thực hiện các dự án, ứng vốn cho các nhà thầu thi công, trong khi chưa thực hiện đầy đủ thủ tục về đất đai theo quy định.

Cụ thể, dự án chưa được Thủ tướng Chính phủ cho phép chuyển đổi trên 149 ha rừng phòng hộ, chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất thực hiện dự án, chưa phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, chưa phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ đối với đất nuôi trồng thuỷ sản của các hộ dân, diện tích trên 170 ha.

Thanh tra Chính phủ cho biết dự án này UBND tỉnh Thái Bình đã chủ động khắc phục trước thời điểm thanh tra. Trách nhiệm thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính và UBND huyện Thái Thuỵ.

Ngoài ra, tại các huyện thuộc Thái Bình vẫn còn việc chuyển mục đích sử dụng đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép như: Tự ý chuyển mục đích sử dụng đất lúa sang đất khác, đất nông nghiệp sang đất khác; xây dựng trái phép nhà, công trình trên đất nông nghiệp và xây nhà kiên cố… Những sai phạm này tập trung ở các huyện: Thái Thuỵ, Đông Hưng, Quỳnh Phụ, Vũ Thư, Tiền Hải, Hưng Hà và thành phố Thái Bình.

Vẫn còn xảy ra việc lấn chiếm, xây dựng nhà ở trái phép trên đất nông nghiệp, vi phạm hành lang an toàn, vi phạm quy hoạch xây dựng tại các huyện: Đông Hưng, Vũ Thư, Kiến Xương, Tiền Hải, Hưng Hà.

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra còn có việc giao đất trái thẩm quyền tại một số huyện xảy ra trước năm 2006 nhưng chưa được xử lý; trường hợp khi xây dựng các công trình công cộng nhưng không có quyết định giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan có thẩm quyền vi phạm Luật Đất đai...