TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Euro 2008 và chứng khoán
Hầu như trong thời gian sáu giải bóng đá lớn diễn ra trong giai đoạn từ 2002-2007, chúng ta đều thấy thị trường chứng khoán... đi xuống
Bài viết của tác giả Hồ Quốc Tuấn, Thạc sĩ Tài chính - Đại học Melbourne.
Không khí Euro 2008 đang bắt đầu sôi sục với những trận đấu đầu tiên trong khi thị trường chứng khoán thì vẫn trầm lắng. Người ta tự hỏi liệu Euro 2008 có tác động gì đến thị trường chứng khoán?
Bóng đá, cá cược và dự đoán
Trong các dịp diễn ra các cuộc đối đầu lớn trong lĩnh vực bóng đá của hành tinh, có thể nói, thị trường dự đoán, cá cược phát triển mạnh và có thể trở thành một kênh thu hút tạm thời mối quan tâm của nhà đầu tư dẫn đến sự sao nhãng các vấn đề trên thị trường chứng khoán.
Thị trường dự đoán và cá cược có một sức hút nhất định đối với những người dân châu Á. Ở Việt Nam, thị trường này sẽ đặc biệt sôi động khi diễn ra các đợt tranh tài bóng đá, bất kể là Sea Games hay World Cup, Euro.
Sự hâm mộ cuồng nhiệt của người Việt Nam đối với bóng đá là không thể chối cãi và vì thế, mối quan tâm của nhà đầu tư đến thị trường chứng khoán hoàn toàn có thể bị phân tán trong sự kiện này. Ở nước ngoài, các thị trường dự đoán chia đều sức hấp dẫn ở các lĩnh vực dự đoán về kết quả bầu cử, kết quả giải thưởng (như Oscar chẳng hạn), dự đoán thể thao (có nhiều loại hình), thậm chí như chuyện Harry Potter có chết trong tập cuối hay là Mỹ có rút quân khỏi Iraq không.
Nhưng ở Việt Nam, hình như chuyện cá cược bóng đá tỏ ra lấn át hơn cả, và vì vậy, sức hấp dẫn của thị trường dự đoán này không bị phân tán mà mang tính tập trung hơn, sức cạnh tranh thu hút khách hàng cũng mạnh hơn. Như vậy, nhà đầu tư Việt Nam hoàn toàn có thể bị chia sẻ mối quan tâm sang chuyện bóng đá và dự đoán (hay cá cược) trong mùa Euro lần này.
Người viết đã làm một thống kê về biểu hiện của chỉ số VN-Index trong quá trình diễn ra các giải bóng đá được nhiều người Việt Nam quan tâm trong giai đoạn từ 2002-2007. Trong thời điểm sáu năm này, có ba giải bóng đá đáng quan tâm diễn ra trong mùa hè là Euro 2004, World Cup 2002 và World Cup 2006, và ba giải diễn ra vào cuối năm là Sea Games 22, 23 và 24. Kết quả được thể hiện trong bảng dưới đây.
Một điểm đáng chú ý là theo những gì thể hiện trong bảng, thì hầu như trong thời gian sáu giải bóng đá lớn diễn ra trong giai đoạn từ 2002-2007, chúng ta đều thấy thị trường chứng khoán... đi xuống! Và việc thị trường chứng khoán sụt giảm này có thể không liên quan đến hiệu ứng chu kỳ mùa (thường mùa hè tỷ suất sinh lợi thấp) và việc tháng 7 thì tỷ suất sinh lợi thị trường thường thấp (như người viết có đề cập trong một vài bài viết trước đây).
Ta có thể thấy là mặc dù môn bóng đá nam ở Sea Games diễn ra vào giai đoạn tháng 11 và 12 chứ không phải mùa hè - là giai đoạn tỷ suất sinh lợi cũng tương đối tốt - thì trong khi Sea Games diễn ra trong năm 2003, 2005, và 2007, chỉ số VN-Index vẫn có xu hướng sụt giảm ít nhiều.
Vậy, trong thời gian diễn ra sáu giải bóng đá kể trên trong các năm, dù là giải mùa hè hay cuối năm, hầu như chỉ số VN-Index đều theo xu thế đi xuống, dù là xuống ít hay nhiều.
Euro 2008 sẽ có thể ảnh hưởng ra sao đến thị trường chứng khoán?
Vì thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ bắt đầu hoạt động vào năm 2000, nên để phân tích riêng ảnh hưởng của giải Euro, chỉ có thể phân tích một tình huống của Euro 2004 để tham khảo.
Một điều thú vị có thể nhận ra là khối lượng giao dịch của thị trường giảm dần trong giai đoạn giữa của giải Euro 2004 và chỉ bắt đầu gần hồi phục khi giải gần kết thúc. Có lẽ là do một số lượng lớn đội bóng mà nhà đầu tư hâm mộ đã bị loại và phải chuẩn bị hành lý về nước vào những ngày cuối giải nên nhiều nhà đầu tư quay lại “dòm ngó” kỹ hơn thị trường chứng khoán của mình chăng?
Trong thời gian diễn ra Euro 2004, có thể các nhà đầu tư đã dành thời gian để phân tích các đội bóng và đọc các bản tin nhanh bóng đá nhiều hơn là đọc báo cáo phân tích thị trường và bản tin thị trường, và ngay cả các chuyên gia phân tích cũng có thể bị sao nhãng ít nhiều vì bóng đá.
Mặt khác, đời sống thường nhật của nhiều nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư nam, cũng bị xáo trộn do thức khuya xem bóng đá nên động lực lên sàn đã bị giảm đi. Và vì cảm thấy hơi thiếu tập trung vào thị trường và mệt mỏi, các nhà đầu tư đã chọn giải pháp phòng thủ là ít giao dịch để... yên tâm theo dõi Euro và thả cho thị trường di chuyển trong biên độ hẹp.
Đây cũng là trạng thái thường thấy ở các thị trường ngoại hối khi các dealer (nhân viên giao dịch)... đi nghỉ hè. Vì thế, trên đồ thị, chúng ta nhận thấy khối lượng giao dịch có xu hướng giảm vào giai đoạn giữa của giải và chỉ số VN-Index cũng biến động ít trong giai đoạn này.
Đây là lúc nhiều đội bóng hay vẫn còn tồn tại trong giải và đang tranh chấp nhau trong các trận đấu cuối cùng của vòng bảng và vòng tứ kết, và vì vậy thu hút nhiều mối quan tâm của người hâm mộ lẫn người tham gia vào thị trường dự đoán (có nhiều trận đấu thì cơ hội dự đoán nhiều và trúng giải cũng nhiều).
Từ tình huống của Euro 2004, người viết cho rằng rất có thể tình huống biên độ giao dịch hẹp và khối lượng giao dịch thấp sẽ lặp lại trong giai đoạn diễn ra Euro 2008. Nếu như vậy, có lẽ sẽ chưa có động thái đáng kể của thị trường chứng khoán trong vòng vài tuần tới và xu thế giảm giá hiện tại có lẽ sẽ duy trì, nhưng có thể chậm đi một chút, và khối lượng giao dịch có thể sẽ thấp.
Nếu kịch bản này diễn ra, thì có lẽ cũng không phải là điều quá xấu vì các nhà đầu tư đã quen với đợt giảm giá trong hơn một tháng qua và họ sẽ cảm thấy... yên tâm hơn để xem Euro chăng?
Không khí Euro 2008 đang bắt đầu sôi sục với những trận đấu đầu tiên trong khi thị trường chứng khoán thì vẫn trầm lắng. Người ta tự hỏi liệu Euro 2008 có tác động gì đến thị trường chứng khoán?
Bóng đá, cá cược và dự đoán
Trong các dịp diễn ra các cuộc đối đầu lớn trong lĩnh vực bóng đá của hành tinh, có thể nói, thị trường dự đoán, cá cược phát triển mạnh và có thể trở thành một kênh thu hút tạm thời mối quan tâm của nhà đầu tư dẫn đến sự sao nhãng các vấn đề trên thị trường chứng khoán.
Thị trường dự đoán và cá cược có một sức hút nhất định đối với những người dân châu Á. Ở Việt Nam, thị trường này sẽ đặc biệt sôi động khi diễn ra các đợt tranh tài bóng đá, bất kể là Sea Games hay World Cup, Euro.
Sự hâm mộ cuồng nhiệt của người Việt Nam đối với bóng đá là không thể chối cãi và vì thế, mối quan tâm của nhà đầu tư đến thị trường chứng khoán hoàn toàn có thể bị phân tán trong sự kiện này. Ở nước ngoài, các thị trường dự đoán chia đều sức hấp dẫn ở các lĩnh vực dự đoán về kết quả bầu cử, kết quả giải thưởng (như Oscar chẳng hạn), dự đoán thể thao (có nhiều loại hình), thậm chí như chuyện Harry Potter có chết trong tập cuối hay là Mỹ có rút quân khỏi Iraq không.
Nhưng ở Việt Nam, hình như chuyện cá cược bóng đá tỏ ra lấn át hơn cả, và vì vậy, sức hấp dẫn của thị trường dự đoán này không bị phân tán mà mang tính tập trung hơn, sức cạnh tranh thu hút khách hàng cũng mạnh hơn. Như vậy, nhà đầu tư Việt Nam hoàn toàn có thể bị chia sẻ mối quan tâm sang chuyện bóng đá và dự đoán (hay cá cược) trong mùa Euro lần này.
Người viết đã làm một thống kê về biểu hiện của chỉ số VN-Index trong quá trình diễn ra các giải bóng đá được nhiều người Việt Nam quan tâm trong giai đoạn từ 2002-2007. Trong thời điểm sáu năm này, có ba giải bóng đá đáng quan tâm diễn ra trong mùa hè là Euro 2004, World Cup 2002 và World Cup 2006, và ba giải diễn ra vào cuối năm là Sea Games 22, 23 và 24. Kết quả được thể hiện trong bảng dưới đây.
| Chỉ số VN-Index trong thời gian có diễn ra các giải bóng đá đáng chú ý | ||||
|
Giải |
Thời điểm |
Chỉ số VN-Index | ||
| Ngày bắt đầu | Ngày kết thúc | Chênh lệch (ngày kết thúc so với ngày bắt đầu) | ||
| Euro 2004 | 12/6/2004-4/7/2004 | 248,44 | 248,13 | -0,31 |
| World Cup 2002 | 31/5/2002-30/6/2002 | 203,77 | 202,06 | -1,71 |
| World Cup 2006 | 9/6/2006-9/7/2006 | 548,19 | 508,31 | -39,88 |
| Sea Games 22 | 28/11/2003-12/12/2003 | 162,92 | 162,14 | -0,78 |
| Sea Games 23 | 20/11/2005-4/12/2005 | 312,50 | 312,43 | -0,07 |
| Sea Games 24 | 1/12/2007-14/12/2007 | 977,86 | 922,09 | -55,77 |
| Lưu ý: Trong trường hợp một số ngày bắt đầu và kết thúc là ngày không có giao dịch thì giá trị của chỉ số VN-Index được lấy theo giá của ngày gần nhất với ngày bắt đầu và ngày kết thúc. Nguồn: Dữ liệu chỉ số VN-Index thu thập từ Vietstock, các ngày tháng của Euro và World Cup thu thập từ các trang web chính thức của Euro 2004 và FiFa, các ngày tháng của Sea Games thu thập từ các bản tin bóng đá trong nước, ngày bắt đầu và kết thúc chỉ liên quan đến môn bóng đá. |
||||
Một điểm đáng chú ý là theo những gì thể hiện trong bảng, thì hầu như trong thời gian sáu giải bóng đá lớn diễn ra trong giai đoạn từ 2002-2007, chúng ta đều thấy thị trường chứng khoán... đi xuống! Và việc thị trường chứng khoán sụt giảm này có thể không liên quan đến hiệu ứng chu kỳ mùa (thường mùa hè tỷ suất sinh lợi thấp) và việc tháng 7 thì tỷ suất sinh lợi thị trường thường thấp (như người viết có đề cập trong một vài bài viết trước đây).
Ta có thể thấy là mặc dù môn bóng đá nam ở Sea Games diễn ra vào giai đoạn tháng 11 và 12 chứ không phải mùa hè - là giai đoạn tỷ suất sinh lợi cũng tương đối tốt - thì trong khi Sea Games diễn ra trong năm 2003, 2005, và 2007, chỉ số VN-Index vẫn có xu hướng sụt giảm ít nhiều.
Vậy, trong thời gian diễn ra sáu giải bóng đá kể trên trong các năm, dù là giải mùa hè hay cuối năm, hầu như chỉ số VN-Index đều theo xu thế đi xuống, dù là xuống ít hay nhiều.
Euro 2008 sẽ có thể ảnh hưởng ra sao đến thị trường chứng khoán?
Vì thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ bắt đầu hoạt động vào năm 2000, nên để phân tích riêng ảnh hưởng của giải Euro, chỉ có thể phân tích một tình huống của Euro 2004 để tham khảo.
Một điều thú vị có thể nhận ra là khối lượng giao dịch của thị trường giảm dần trong giai đoạn giữa của giải Euro 2004 và chỉ bắt đầu gần hồi phục khi giải gần kết thúc. Có lẽ là do một số lượng lớn đội bóng mà nhà đầu tư hâm mộ đã bị loại và phải chuẩn bị hành lý về nước vào những ngày cuối giải nên nhiều nhà đầu tư quay lại “dòm ngó” kỹ hơn thị trường chứng khoán của mình chăng?
Trong thời gian diễn ra Euro 2004, có thể các nhà đầu tư đã dành thời gian để phân tích các đội bóng và đọc các bản tin nhanh bóng đá nhiều hơn là đọc báo cáo phân tích thị trường và bản tin thị trường, và ngay cả các chuyên gia phân tích cũng có thể bị sao nhãng ít nhiều vì bóng đá.
Mặt khác, đời sống thường nhật của nhiều nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư nam, cũng bị xáo trộn do thức khuya xem bóng đá nên động lực lên sàn đã bị giảm đi. Và vì cảm thấy hơi thiếu tập trung vào thị trường và mệt mỏi, các nhà đầu tư đã chọn giải pháp phòng thủ là ít giao dịch để... yên tâm theo dõi Euro và thả cho thị trường di chuyển trong biên độ hẹp.
Đây cũng là trạng thái thường thấy ở các thị trường ngoại hối khi các dealer (nhân viên giao dịch)... đi nghỉ hè. Vì thế, trên đồ thị, chúng ta nhận thấy khối lượng giao dịch có xu hướng giảm vào giai đoạn giữa của giải và chỉ số VN-Index cũng biến động ít trong giai đoạn này.
Đây là lúc nhiều đội bóng hay vẫn còn tồn tại trong giải và đang tranh chấp nhau trong các trận đấu cuối cùng của vòng bảng và vòng tứ kết, và vì vậy thu hút nhiều mối quan tâm của người hâm mộ lẫn người tham gia vào thị trường dự đoán (có nhiều trận đấu thì cơ hội dự đoán nhiều và trúng giải cũng nhiều).
Từ tình huống của Euro 2004, người viết cho rằng rất có thể tình huống biên độ giao dịch hẹp và khối lượng giao dịch thấp sẽ lặp lại trong giai đoạn diễn ra Euro 2008. Nếu như vậy, có lẽ sẽ chưa có động thái đáng kể của thị trường chứng khoán trong vòng vài tuần tới và xu thế giảm giá hiện tại có lẽ sẽ duy trì, nhưng có thể chậm đi một chút, và khối lượng giao dịch có thể sẽ thấp.
Nếu kịch bản này diễn ra, thì có lẽ cũng không phải là điều quá xấu vì các nhà đầu tư đã quen với đợt giảm giá trong hơn một tháng qua và họ sẽ cảm thấy... yên tâm hơn để xem Euro chăng?