Giá hàng hoá bất thường, chuỗi doanh nghiệp rủi ro sẽ bị phát giác qua hệ thống phân tích hoá đơn điện tử
Lãnh đạo Tổng cục Thuế khẳng định việc xây dựng hệ thống phân tích hóa đơn điện tử là yêu cầu cấp thiết. Một trong những chức năng cơ bản của hệ thống đó là xác định giá bất thường của hàng hóa dịch vụ và chuỗi doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn...
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh vừa chủ trì cuộc họp với các đơn vị chức năng của Tổng cục Thuế, các Cục Thuế: TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, TP. Hải Phòng, Quảng Ninh, Phú Thọ, Thanh Hóa để lấy ý kiến về hệ thống phân tích hóa đơn điện tử.
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Tổng cục trưởng Đặng Ngọc Minh, cho biết ngành thuế triển khai hóa đơn điện tử trên toàn quốc và đạt được các kết quả tích cực. Tính đến hết ngày 17/4, trên hệ thống hóa đơn điện tử đã có trên 4 tỷ hóa đơn.
"Đây vừa là thành tích đáng ghi nhận của ngành thuế nhưng cũng tạo sức ép rất lớn về mặt quản lý đối với cơ quan thuế, đặc biệt là công tác quản lý rủi ro về hóa đơn điện tử", lãnh đạo Tổng cục Thuế thức nhận.
Việc triển khai hệ thống hóa đơn điện tử phục vụ các đối tượng nộp thuế trên phạm vi toàn quốc giúp các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân kinh doanh thực hiện chuyển đổi đồng bộ sang sử dụng hóa đơn điện tử thay cho hóa đơn giấy truyền thống.
Việc triển khai hóa đơn điện tử mang lại nhiều lợi ích đối với bên sử dụng như tiết kiệm thời gian, tiết kiệm chi phí vận chuyển, bảo quản hóa đơn, giảm thiểu các thủ tục hành chính, an toàn, bảo mật thông tin...; đồng thời, giúp cơ quan thuế thực hiện phân tích thông tin, đánh giá, xác định người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hoá đơn.
Từ đó, xác định trường hợp phải chuyển hình thức sử dụng hoá đơn từ không mã sang có mã của cơ quan thuế; hoặc để rà soát, kiểm tra công tác quản lý và sử dụng hoá đơn của người nộp thuế, tạo một môi trường kinh doanh lành mạnh cho các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, trên thực tế có hiện tượng một số doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cố tình lợi dụng việc phát hành, sử dụng hoá đơn điện tử để xuất khống hoá đơn, mua bán hoá đơn để trục lợi, vi phạm pháp luật.
Do đó, đòi hỏi ngành thuế kiểm soát, xử lý dữ liệu hoá đơn điện tử phải nhanh chóng và kịp thời hơn; công tác phân tích dữ liệu cũng cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục để kịp thời phát hiện, dự báo những trường hợp nghi ngờ gian lận trong sử dụng hoá đơn điện tử.
"Xây dựng hệ thống phân tích hóa đơn điện tử là yêu cầu cấp thiết. Tổng cục Thuế yêu cầu, các đơn vị cần tập trung cao độ trong việc việc xây dựng triển khai hệ thống phân tích và quy trình áp dụng quản lý rủi ro trong công tác phân tích thông tin đánh giá người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn điện tử", Phó Tổng cục trưởng Đặng Ngọc Minh yêu cầu.
Để sớm có hệ thống phân tích hóa đơn điện tử của ngành thuế, Phó Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh đề nghị tập trung trao đổi làm rõ các nội dung như: cách thức vận hành bộ chỉ số tiêu chí trên ứng dụng quản lý rủi ro phân hệ quản lý hóa đơn; chức năng đối chiếu giữa tờ khai thuế theo nghĩa vụ phát sinh và hóa đơn điện tử; công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên đối với dữ liệu hóa đơn điện tử; xác định giá bất thường của hàng hóa dịch vụ và chuỗi doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro.
Tại cuộc họp, đại diện các cục thuế đồng tình việc cần thiết sớm có hệ thống phân tích hóa đơn điện tử của ngành thuế để các cục thuế triển khai thực hiện.
Qua hệ thống phân tích hóa đơn điện tử, sẽ giúp cơ quan thuế hiện đại hóa công tác quản lý hóa đơn, nâng cao hiệu quả quản lý thuế. Đồng thời, phân tích thông tin đánh giá xếp hạng người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn.
Trên cơ sở đó, cơ quan thuế có cơ sở để chuyển hình thức sử dụng hóa đơn của người nộp thuế; rà soát, kiểm tra thực tế việc quản lý và sử dụng hóa đơn.
Trước đó, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính về việc khẩn trương xây dựng, ban hành bộ chỉ số tiêu chí phân tích rủi ro hóa đơn điện tử. Trong tháng 2/2023, Tổng cục Thuế cũng ban hành quyết định về việc ban hành bộ chỉ số tiêu chí đánh giá xác định người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong quản lý và sử dụng hóa đơn.
Theo Tổng cục Thuế, hệ thống phân tích hóa đơn điện tử sẽ gồm 3 chức năng cơ bản: (i) chức năng phân tích rủi ro hóa đơn; (ii) chức năng đối chiếu giữa tờ khai thuế theo nghĩa vụ phát sinh và hóa đơn điện tử, công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên với dữ liệu hóa đơn điện tử; (iii) xác định giá bất thường của hàng hóa dịch vụ và chuỗi doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro.