“Đến thời điểm thanh tra, có 20 dự án chậm tiến độ. Trong đó, 11 dự án chưa được giao đất, cho thuê đất do vướng mắc giải phóng mặt bằng và chưa hoàn thiện các thủ tục về đất đai; 01 dự án sau khi kết thúc thanh tra đã hoàn thành đi vào hoạt động, còn 08 dự án đã được giao đất, cho thuê đất chậm tiến độ sử dụng đất nhưng chưa được UBND tỉnh thực hiện công khai trên trang thông tin điện tử của tỉnh, chưa kiểm tra, xử lý theo quy định”, thông báo kết luận thanh tra số 161 của Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Cũng theo nội dung thông báo này, UBND tỉnh đã chấp thuận chủ trương đầu tư đối với 20 dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị, khu dân cư, khu nhà ở hỗn hợp khi chưa phê duyệt kế hoạch phát triển nhà ở hàng năm và 05 năm. Trong kỳ thanh tra có 9 dự án được UBND tỉnh lựa chọn chủ đầu tư không theo phương thức đấu thầu. Qua kiểm tra cho thấy, một số dự án có diện tích đất nhỏ hơn so với quy định, tại các quyết định của tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư chỉ phê duyệt phần hạ tầng kỹ thuật, không có hạng mục hạ tầng xã hội, khu dân cư và các công trình dịch vụ khác (không đúng với nghị định 02/2006/NĐ- CP).

Tại nhiều dự án bất động sản, UBND Hà Nam xác định tiền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư, trong đó, chỉ quy đổi tổng doanh thu phát triển về giá trị hiện tại tại thời điểm định giá đất mà không thực hiện quy đổi tổng chi phí phát triển. Mặt khác, khi quy đổi tổng doanh thu phát triển đã áp dụng tỷ suất chiết khấu không đúng với mức lãi suất cho vay trung hạn bình quân tại thời đểm định giá đất của các ngân hàng thương mại nhà nước; đưa thuế VAT và tính thêm lãi vay ngân hàng vào tổng chi phí phát triển khi xác định tiền sử dụng đất không đúng quy định, làm giảm tiền sử dụng đất phải nộp vào ngân sách nhà nước.

Sau khi loại bỏ khoản VAT không đúng quy định thì số tiền sử dụng đất phải nộp bổ sung tạm tính là khoảng 58 tỷ đồng. Trong đó, dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị mới River Silk city (của phân kỳ I) là 8.254,9 triệu đồng; dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị Phú Cường 3.554,1 triệu đồng; dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị Đồng Văn Xanh là 46.162,5 triệu đồng (sau khi kết thúc thanh tra, chủ đầu tư đã tạm nộp 20 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước). Cũng tại dự án này, UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết có một số chỉ tiêu chưa phù hợp với quy hoạch phân khu được duyệt về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất, tầng cao và chức năng ô đất. Đồng thời có 215 trường hợp xây dựng nhà không phép, 27 trường hợp xây dựng không đúng giấy phép, một số hộ xây nhà ghép trên nhiều lô đất không đúng với quy hoạch chi tiết…

Qua thanh tra, Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện vi phạm tương tự ở một số dự án khác như dự án tổ hợp khách sạn, trung tâm thương mại và căn hộ để bán cho thuê Mường Thanh được tỉnh ra quyết định chủ trương đầu tư không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất (vi phạm quy định của Luật Nhà ở). Dự án đã hoàn thành, đưa vào khai thác, kinh doanh từ tháng 6/2017 nhưng đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh chưa có quyết định giao đất, cho thuế đất, chưa xác định nghĩa vụ tài chính. Sở Xây dựng cấp phép xây dựng công trình dự án, và chủ đầu tư đã khởi công xây dựng công trình khi UBND tỉnh chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất. Hơn nữa, dự án được cấp phép xây dựng 28 tầng là không phù hợp với quy hoạch chung TP.Phủ Lý về chiều cao tầng (25 tầng); Chủ đầu tư xây dựng công trình không đúng giấy phép xây dựng được cấp, chuyển nhượng 118/130 căn hộ khi không đủ điều kiện chuyển nhượng…

Hay dự án khu du lịch Tam Chúc, đến thời đểm thanh tra, UBND tỉnh chưa phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng để xác định cơ cấu sử dụng đất, xác định nghĩa vụ tài chính; Dự án khu trung tâm thương mại tổng hợp tại phường Liêm Chính, TP. PHủ Lý được tỉnh chấp thuận cho công ty TNHH Thắng Lợi – Thanh Liêm làm chủ đầu tư và giao đất với tổng diện tích hơn 6000m2 đã được giải phóng mặt bằng nhưng không thông qua hình thức đất giá quyền sử dụng đất, chấp thuận phương án điều chỉnh quy hoạch tổng mặt bằng dự án và điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, trong đó bổ sung hạn mục nhà ở thương mại là chưa phù hợp với quy hoạch chung của thành phố; Dự án khu dịch vụ thương mại tại khu công nghiệp Đồng Văn chưa được UBND tỉnh cho thuê đất nhưng Ban quản ký KCN tỉnh đã cấp giấy phép xây dựng và chủ đầu tư đã khởi công xây dựng công trình là vi phạm Luật Đất đai, Luật Xây dựng…

Đối với 2 dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở 3,3ha thuộc khu đô thị Nam Trần Hưng Đạo và hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở giáp kè sông Đáy tại TP.Phủ Lý, không thuộc lĩnh vực được Chính phủ khuyến khích thực hiện nưhng không báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định là không đúng quy định tại nghị định 108/2009/NĐ – CP. Các công trình đã hoàn thành và nghiệm thu đưa vào sử dụng nhưng đến thời điểm thanh tra vẫn chưa thực hiện quyết toán, một số nội dung không thực hiện đúng quy định với giá trị giảm trừ tạm tính là 75,7 triệu đồng tại dự án hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở 3,3ha thuộc khu đô thị Nam Trần Hưng Đạo và hơn 1 tỷ đồng tại dự án khu nhà ở giáp kè sông Đáy…

Với những vi phạm xảy ra trong lĩnh vực đất đai tại Hà Nam, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản số 249/VPCP – V.I thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, giao Thanh tra Chính phủ chuyển vụ việc liên quan đến dự án Tổ hợp khách sạn, trung tâm thương mại và căn hộ để bán, cho thuê Mường Thanh tại TP.Phủ Lý đến Bộ Công An; Chuyển kết luận thanh tra đến Uỷ ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến các sai phạm, khuyết điểm nêu tại kết luận thanh tra.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam và các đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan, theo chức năng, nhiệm vụ thực hiện các nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ. Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan chức năng xử lý theo quy định pháp luật…