TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Hết thời lao động giá rẻ?
Lao động giá rẻ sẽ không còn là lợi thế so sánh khi xu hướng sản xuất ngày càng hướng đến lao động có tay nghề cao
Lực lượng lao động của Việt Nam dự kiến sẽ gia tăng khoảng
1,5%/năm (tương đương với khoảng 738.000 lao động/năm) trong giai
đoạn 2010 - 2015.
Đây là thông tin từ Viện Khoa học lao động và xã hội tại lễ công bố báo cáo xu hướng lao động và xã hội Việt Nam năm 2009/2010 do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức ngày 23/6.
Các chuyên gia của hai cơ quan này đều khẳng định lực lượng lao động của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng lên đáng kể trong giai đoạn 2010 - 2015.
Xu hướng này sẽ tạo sức ép to lớn lên nền kinh tế phải tạo đủ cơ hội việc làm cho những người mới gia nhập lực lượng lao động. Trong 5 năm tới, nhu cầu lao động tăng nhanh trong khu vực kinh tế chính thức sẽ là một thách thức đòi hỏi loại hình công việc làm công ăn lương cần phải tăng đáng kể.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay dường như đang đối lập với dự báo về khả năng gia tăng lao động, thách thức về việc làm nói trên, các doanh nghiệp trên cả nước đang thiếu lao động trên diện rộng.
Một quan chức của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho rằng, không nên đặt câu hỏi tại sao thiếu lao động mà nên hỏi rằng tại sao doanh nghiệp không tuyển được lao động thì đúng hơn.
"Ngày xưa" lao động có thể dễ dàng chấp nhận mức lương thấp vì việc làm không nhiều. Nhưng hiện nay nếu vẫn tiếp tục như vậy thì doanh nghiệp không thu hút được lao động là điều tất yếu.
Giả sử doanh nghiệp đồng ý trả cho lao động mức lương từ trên 200 USD/tháng thì người ta ở tận nông thôn, ở xa sẵn sàng về thành phố làm việc. Nếu dưới mức đó thì rất khó tuyển bởi chi phí di chuyển từ nông thôn ra thành thị để có việc làm không bù lại được chi phí sinh hoạt phải ăn, ở, và đủ thứ mà người lao động phải chi trả, vị này nói.
Cùng quan điểm trên, bà Nguyễn Thị Lan Hương, Viện trưởng Viện Khoa học lao động và xã hội cũng đề cập đến mức thu nhập của lao động hiện nay quá thấp. Doanh nghiệp có thể tăng gấp đôi, gấp ba sản lượng nhưng không tăng được hàm lượng hoàn trả cho người lao động, chi phí nhân công vẫn thế, không hề thay đổi.
Theo bà Hương, suốt trong nhiều năm qua, Việt Nam đã dựa vào giá nhân công rẻ để phát triển các ngành công nghiệp thâm dụng lao động và hướng tới xuất khẩu như dệt may, giầy da. Tuy nhiên, đây sẽ không còn là một lợi thế so sánh trong những năm tới khi nước ta chuyển dịch lên mức cao hơn.
Xu hướng sử dụng lao động rẻ đã làm giảm chi phí sản xuất cho các doanh nghiệp Việt Nam nhưng đây sẽ không còn là một lợi thế so sánh trong những năm tới, khi xu hướng sản xuất ngày càng sử dụng công nghệ tiên tiến và lao động có tay nghề cao.
Đến lúc đó, để thu hút lao động có tay nghề, doanh nghiệp cần vượt qua bẫy thu nhập thấp; giá thành lao động cao phần nào phản ánh chất lượng, đẳng cấp sản phẩm, tạo cơ hội phát triển cho doanh nghiệp, đặc biệt là đối với những mặt hàng xuất khẩu.
Đây là thông tin từ Viện Khoa học lao động và xã hội tại lễ công bố báo cáo xu hướng lao động và xã hội Việt Nam năm 2009/2010 do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức ngày 23/6.
Các chuyên gia của hai cơ quan này đều khẳng định lực lượng lao động của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng lên đáng kể trong giai đoạn 2010 - 2015.
Xu hướng này sẽ tạo sức ép to lớn lên nền kinh tế phải tạo đủ cơ hội việc làm cho những người mới gia nhập lực lượng lao động. Trong 5 năm tới, nhu cầu lao động tăng nhanh trong khu vực kinh tế chính thức sẽ là một thách thức đòi hỏi loại hình công việc làm công ăn lương cần phải tăng đáng kể.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay dường như đang đối lập với dự báo về khả năng gia tăng lao động, thách thức về việc làm nói trên, các doanh nghiệp trên cả nước đang thiếu lao động trên diện rộng.
Một quan chức của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho rằng, không nên đặt câu hỏi tại sao thiếu lao động mà nên hỏi rằng tại sao doanh nghiệp không tuyển được lao động thì đúng hơn.
"Ngày xưa" lao động có thể dễ dàng chấp nhận mức lương thấp vì việc làm không nhiều. Nhưng hiện nay nếu vẫn tiếp tục như vậy thì doanh nghiệp không thu hút được lao động là điều tất yếu.
Giả sử doanh nghiệp đồng ý trả cho lao động mức lương từ trên 200 USD/tháng thì người ta ở tận nông thôn, ở xa sẵn sàng về thành phố làm việc. Nếu dưới mức đó thì rất khó tuyển bởi chi phí di chuyển từ nông thôn ra thành thị để có việc làm không bù lại được chi phí sinh hoạt phải ăn, ở, và đủ thứ mà người lao động phải chi trả, vị này nói.
Cùng quan điểm trên, bà Nguyễn Thị Lan Hương, Viện trưởng Viện Khoa học lao động và xã hội cũng đề cập đến mức thu nhập của lao động hiện nay quá thấp. Doanh nghiệp có thể tăng gấp đôi, gấp ba sản lượng nhưng không tăng được hàm lượng hoàn trả cho người lao động, chi phí nhân công vẫn thế, không hề thay đổi.
Theo bà Hương, suốt trong nhiều năm qua, Việt Nam đã dựa vào giá nhân công rẻ để phát triển các ngành công nghiệp thâm dụng lao động và hướng tới xuất khẩu như dệt may, giầy da. Tuy nhiên, đây sẽ không còn là một lợi thế so sánh trong những năm tới khi nước ta chuyển dịch lên mức cao hơn.
Xu hướng sử dụng lao động rẻ đã làm giảm chi phí sản xuất cho các doanh nghiệp Việt Nam nhưng đây sẽ không còn là một lợi thế so sánh trong những năm tới, khi xu hướng sản xuất ngày càng sử dụng công nghệ tiên tiến và lao động có tay nghề cao.
Đến lúc đó, để thu hút lao động có tay nghề, doanh nghiệp cần vượt qua bẫy thu nhập thấp; giá thành lao động cao phần nào phản ánh chất lượng, đẳng cấp sản phẩm, tạo cơ hội phát triển cho doanh nghiệp, đặc biệt là đối với những mặt hàng xuất khẩu.
