Hoàn thiện dự thảo Nghị định về thực hiện dự án BT

Theo đó, hình thức BT được triển khai từ năm 1998, từng được điều chỉnh qua nhiều nghị định, song trong quá trình thực hiện đã phát sinh không ít bất cập.

Chính vì vậy, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư số 64/2020/QH14 đã dừng triển khai dự án mới. Tuy nhiên, đến Luật sửa đổi số 57/2024/QH15, hình thức này đã được bổ sung trở lại và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Do đó, việc xây dựng Nghị định lần này phải rút kinh nghiệm từ những hạn chế trước đây, đồng thời thiết kế chính sách theo hướng đổi mới toàn diện phương thức thực hiện và thanh toán cho nhà đầu tư, vừa tạo điều kiện thông thoáng để thu hút nguồn lực xã hội, vừa bảo đảm tính chặt chẽ nhằm tránh thất thoát tài sản nhà nước.

Thường trực Chính phủ ghi nhận Bộ Tài chính đã hoàn thiện dự thảo trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các thành viên Chính phủ, đồng thời đề nghị tiếp tục rà soát và bổ sung một số nội dung quan trọng.

Một trong những điểm nhấn là quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư phải thuộc diện thu hồi đất, do nhà đầu tư ứng vốn giải phóng mặt bằng, và việc giao đất, cho thuê đất chỉ được thực hiện khi đáp ứng đầy đủ điều kiện theo pháp luật đất đai.

Giá trị quỹ đất thanh toán không được vượt quá tổng mức đầu tư dự án BT đã được phê duyệt, và quy định chênh lệch tối đa 10% so với giá trị quỹ đất trước đây bị bãi bỏ do không có cơ sở pháp lý.

Ngoài ra, quỹ đất thanh toán phải phù hợp với quy hoạch đã được phê duyệt, trong đó các khu đất xen kẹt, nhỏ lẻ có thể được sử dụng để thanh toán trực tiếp, còn các quỹ đất có thể tách thành dự án độc lập thì bắt buộc phải đưa ra đấu giá.

Về phương thức thanh toán, Thường trực Chính phủ thống nhất áp dụng ba cách tiếp cận. Với các dự án nhóm C, thanh toán sẽ được thực hiện một lần sau khi công trình hoàn thành.

Đối với các dự án nhóm A, B và C, việc thanh toán có thể được chia thành nhiều lần tương ứng với tỷ lệ khối lượng công trình được nghiệm thu. Riêng các dự án có quy mô lớn, quỹ đất có thể được thanh toán toàn bộ một lần ngay sau khi ký hợp đồng, nhưng đi kèm yêu cầu phải có bảo lãnh ngân hàng thương mại và cơ chế kiểm soát chặt chẽ để giá trị quỹ đất không vượt quá giá trị quyết toán.

Cùng với đó, Thường trực Chính phủ cũng nhấn mạnh rằng dự thảo Nghị định sẽ không quy định về lãi vay trong thời gian xây dựng, mà thực hiện theo pháp luật hiện hành. Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ nghiên cứu kỹ các quy định về thu – chi để bảo đảm tính chặt chẽ, đồng thời phù hợp với hệ thống pháp luật.

Kết luận nêu rõ Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cùng Bộ trưởng Bộ Tài chính được giao hoàn thiện và ký ban hành Nghị định. Văn bản này phải vừa tháo gỡ khó khăn, huy động hiệu quả nguồn lực xã hội, phân cấp mạnh mẽ cho chính quyền địa phương, vừa loại bỏ các thủ tục rườm rà, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, nhưng đồng thời vẫn giữ nguyên nguyên tắc chặt chẽ, bảo đảm tuân thủ pháp luật, phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng và lợi ích nhóm.