Indonesia chuẩn bị đánh thuế vàng xuất khẩu

“Các quy định về thuế xuất khẩu vàng đang trong giai đoạn hoàn thiện cuối cùng. Mức thuế xuất khẩu sẽ được ấn định tùy theo từng loại sản phẩm vàng”, ông Febrio Nathan Kacaribu, Vụ trưởng phụ trách chiến lược kinh tế - tài khóa tại Bộ Tài chính Indonesia, phát biểu tại một phiên điều trần tại Hạ viện tuần trước.

Theo ông Kacibaru, khi vàng giao dịch trong ngưỡng 2.800-3.200 USD/oz, thuế xuất khẩu sẽ là 7,5% đến 12,5%. Tuy nhiên, khi giá vàng vượt 3.200 USD/oz, thuế suất sẽ tăng lên 10-15%.

Mức thuế cao nhất sẽ áp dụng đối với vàng dạng bán thành phẩm, vàng thô, thỏi vàng hoặc vàng đúc. Ngược lại, vàng thỏi tinh chế đóng khuôn sẽ chịu mức thuế thấp nhất.

Sau khi thông tin về thuế xuất khẩu vàng được công bố, giá cổ phiếu các doanh nghiệp liên quan đến vàng đồng loạt giảm, trong bối cảnh nhà đầu tư đang đánh giá lại tác động của loại thuế này đối với biên lợi nhuận của doanh nghiệp.

Trong 1 năm qua, giá vàng thế giới đã tăng từ khoảng 2.565 USD/oz lên mức kỷ lục gần 4.400 USD/oz, trước khi điều chỉnh giảm khoảng 5% trong vài tuần gần đây.

Indonesia hiện là nhà sản xuất vàng lớn thứ 8 thế giới, chỉ đứng sau Trung Quốc và Kazakhstan ở khu vực châu Á. Từ đầu năm nay, các hoạt động liên quan tới vàng tại nước này diễn ra sôi động, cả trên thị trường vật chất lẫn trên các sàn giao dịch.

Hồi tháng 7, Sở Giao dịch Chứng khoán Indonesia thông báo kế hoạch ra mắt một quỹ hoán đổi danh mục (ETF) đầu tư vào vàng trong năm nay. Động thái này phản ánh nhu cầu gia tăng đối với các sản phẩm đầu tư gắn với vàng như một kênh đa dạng hóa tài sản, đồng thời phục vụ mục đích bảo hiểm, hưu trí và bảo toàn tài sản cá nhân.

Sang tháng 9, công ty Merdeka Gold Resources, thành viên tập đoàn khai khoáng Merdeka Copper Gold Group, huy động được 4,66 nghìn tỷ rupiah (tương đương khoảng 279 triệu USD) trong đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) liên quan đến vàng lớn nhất năm tại Indonesia. Đợt phát hành được đăng ký mua gấp 4,6 lần quy mô chào bán, cho thấy sức hút lớn của tài sản vàng đối với nhà đầu tư.

Tháng trước, Merdeka Gold Resources bắt đầu đưa vào khai thác mỏ vàng Pani trên đảo Sulawesi và đây có thể trở thành một trong những mỏ vàng lớn nhất Indonesia. Công ty đặt mục tiêu xử lý 7 triệu tấn quặng mỗi năm, sản xuất khoảng 4 tấn vàng và nâng sản lượng lên 14 tấn vào năm 2030.

Trong tháng này, giá vàng do Aneka Tambang, công ty sản xuất vàng miếng lớn nhất Indonesia, niêm yết có thời điểm tăng 27.000 rupiah trong một ngày lên 2,287 triệu rupiah. Mức tăng này cao gấp khoảng 10 lần biên độ biến động giá thông thường trong ngày.

Ông Rizal Kasli, Chủ tịch Hiệp hội Chuyên gia Khai khoáng Indonesia, cho rằng việc chính phủ áp thuế xuất khẩu là hợp lý bởi việc này có thể góp phần làm tăng giá trị cho trữ lượng vàng quốc gia, trong bối cảnh nhu cầu trong nước ngày càng tăng và đã vượt sản lượng.

“Nhập khẩu vàng của Indonesia ước tính đạt hơn 40 tấn mỗi năm. Trong khi đó, sản lượng vàng chính thức được ghi nhận ở mức hơn 150 tấn/năm”, ông Kasli nói với tờ báo Nikkei Asia.

Tuy nhiên, ông Hendra Sinadia, Chủ tịch Hiệp hội Khai khoáng Indonesia, lại cho rằng vàng miếng là sản phẩm hạ nguồn đã qua tinh chế, do đó “không nên bị cấm xuất khẩu và cũng không nên bị áp thuế xuất khẩu”.

Còn ông Josua Pardede, nhà kinh tế trưởng tại ngân hàng Permata Bank, nhận định nếu chính sách thuế xuất khẩu được triển khai hiệu quả, Indonesia có thể cải thiện cán cân thương mại bằng cách dịch chuyển sang xuất khẩu các mặt hàng có giá trị gia tăng cao hơn.

Tuy nhiên, vị chuyên gia nhấn cũng thừa nhận rằng mức thuế xuất khẩu có thể làm suy yếu dòng vốn đầu tư, khiến doanh nghiệp trì hoãn các dự án mới và về lâu dài có thể làm giảm sản lượng vàng nếu doanh nghiệp xem đây là gánh nặng quá lớn hoặc khó dự đoán.

Theo ông Kacaribu của Bộ Tài chính Indonesia, ngoài kế hoạch áp thuế xuất khẩu vàng, Chính phủ nước này cũng dự định khôi phục thuế xuất khẩu than đá nhưng mạnh chính sách này vẫn đang trong quá trình thảo luận. Indonesia bãi bỏ thuế xuất khẩu than từ năm 2006.

“Chính sách thuế xuất khẩu này phù hợp với mục tiêu tiếp tục thúc đẩy chế biến sâu và mở rộng các hoạt động kinh tế liên quan đến than tại Indonesia”, ông Kacaribu cho biết.