Cách đây vài năm, các đối thủ cạnh tranh đã từng “nói móc” Jonney Shih về ý tưởng sản xuất máy tính xách tay nhỏ bằng chiếc ví.

Chỉ ít lâu sau, khi hàng triệu chiếc máy tính netbook thương hiệu ASUS ra đời và chiếm lĩnh 30% thị phần máy tính xách tay, Shih xứng đáng được tôn là anh hùng.

Jonney Shih đã chứng minh được Asustek Computer Inc. là một trong những công ty thành công nhất trong việc sản xuất các bo mạch chủ chất lượng cao cho máy tính. Trong cuộc khủng hoảng châu Á, Asus vẫn tăng trưởng và tiếp tục sản xuất các loại máy tính netbook và các đầu đĩa CD-Rom.

Jonney Shih là chủ tịch của Asustek, người khổng lồ trên thị trường máy tính notebook. ASUS là một trong những thương hiệu máy tính sáng tạo nhất với các hình khối và kích thước khác nhau. Ông chủ tịch của ASUS vẫn duy trì quan điểm sản xuất hàng hóa chất lượng cao và lợi nhuận thu về cực lớn. Đây vốn là điều không tưởng trong suy nghĩ của nhiều chuyên gia trong ngành.

Chất lượng làm nên tất cả

Jonney Shih hiện là cổ đông lớn nhất và là chủ tịch của Asustek, một tập đoàn công nghệ có doanh thu năm 2008 đạt 21 tỷ USD. Cách đây 4 năm, Asustek đã giới thiệu chiếc máy tính xách tay netbook đầu tiên, khởi đầu cho một cuộc cách mạng trong ngành máy tính cá nhân đang ì ạch. Shih học được tầm quan trọng của chất lượng từ khi còn là kỹ sư của bộ phận nghiên cứu và phát triển tại công ty máy tính hàng đầu Đài Loan, Acer Inc.

Tại đây ông đã đạt được thành công và gây tiếng vang trong giới nghiên cứu nhờ việc nghiên cứu được những mô hình máy tính cá nhân chiếm được ưu thế lớn tại các cuộc triển lãm máy tính quốc tế. Shih đã rời khỏi Acer để bắt đầu hoạt động tại Asustek vào năm 1993. Shih đã trở thành anh hùng nhờ sự trung thành tuyệt đối với ngành nghiên cứu máy tính.

“Các bạn trẻ phải có nội lực mạnh mẽ từ bên trong để xây dựng sức mạnh bên ngoài, cũng giống như mối liên hệ giữa thị phần và hình ảnh thương hiệu. Văn hóa của công ty tôi là cố gắng duy trì tinh thần làm việc này”, Shih nói.

Năm 1998, lợi nhuận của Asustek tăng khoảng 65% so với năm “khủng hoảng châu Á”, lên mức 352 triệu USD với doanh số bán hàng đạt 1,08 tỷ USD. Shih khẳng định: “Chất lượng làm nên tất cả”.

Trong giấc mơ về tương lai, Jonney Shih thấy mình sờ tay lên chiếc gương trong phòng ngủ của mình và biến chiếc gương thành một cái ti vi và một màn hình máy tính. Dòng Eee PC của Asus là dòng máy tính tiên phong trong phân khúc thị trường máy notebook giá rẻ.

Asus cũng cung cấp những loại máy tính để bàn khác và các loại màn hình máy tính tinh thể lỏng có thể treo được trên tường. Tại một cuộc triển lãm đồ điện tử tiêu dùng ở Las Vegas đầu năm 2009, Asus đã trình diễn một loại màn hình tivi có thể chuyển thành màn hình máy tính nhờ một thiết bị không dây.

Jonney Shih hình dung trong tương lai, các gia đình sẽ muốn lướt web và xem các đoạn video của Internet trên màn hình tivi. “Tôi tự hỏi, không phải Microsoft đã từng thất bại với Webtv, giờ đây, công nghệ đã khá hơn rất nhiều”. với Shih, không có lý do gì để dừng lại ở TV. “Để có thể làm được cả ngôi nhà kỹ thuật số, mỗi bức tường sẽ trở thành một màn hình. Cả cái gương cũng là một màn hình”, Shih nói.

Và làm thế nào để quản lý được màn hình này? Theo quan điểm của Shih, có thể được mà cũng có thể không, có thể đặt trên một chiếc điện thoại di động. Và công ty đang nghiên cứu về một chiếc điện loại thông minh giá rẻ có tên gọi là Eee Phone. “Chiếc Eee phone có thể trở thành một công cụ kiểm soát mang tính tương tác. Cả mạng lưới kỹ thuật số chính là chìa khóa”.

Chiến lược “Sư tử khổng lồ”

Asus ra đời năm 1989 từ ý tưởng của 4 kỹ sư từng làm việc cho Acer - tập đoàn có vai trò chủ lực trong việc đưa Đài Loan trở thành trung tâm sản xuất máy tính của thế giới. Đó là thời điểm Acer bắt đầu niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Đài Bắc. Với số vốn kha khá từ số cổ phiếu nắm giữ, nhiều nhân viên của Acer đã nghĩ đến ý tưởng “ra riêng”.

Và 4 kỹ sư của Acer đã “rủ” trưởng phòng nghiên cứu và phát triển Jonny Shih cùng thành lập công ty chuyên về thiết kế và sản xuất bo mạch chủ dùng cho máy tính.

Trước lời đề nghị này, Shih đã tỏ ra ngần ngại vì ông mang ơn rất nhiều từ người thầy Stan Shih, đồng sáng lập kiêm Chủ tịch Acer. Tuy nhiên, Shih vẫn ủng hộ 4 anh bạn bằng cách tham gia cổ phần trong công ty mới của họ. Đến năm 1994, Shih chính thức gia nhập Asus với vai trò Tổng giám đốc điều hành.

Trong lĩnh vực máy tính lúc đó, bất cứ công ty nào có thể tung ra bo mạch chủ đầu tiên có thể phát huy tối đa khả năng hoạt động của các con chip thì sẽ chiến thắng trên thị trường máy tính. Và việc có được Shih cũng có nghĩa là đã nắm con át chủ bài. Bởi lẽ, khi còn ở tại Acer, ông rất nổi tiếng về tài chế tạo những bo mạch chủ “sát thủ” có những tính năng ưu việt.

Sau khi chuyển sang làm việc cho Asus, Shih tiếp nối thành công của mình với sản phẩm bo mạch chủ sử dụng chip 486 của Intel. Các nhà sản xuất máy tính khác như HP, Sony, Dell bắt đầu nhận ra rằng nếu họ dùng bo mạch chủ của Asus, máy tính của họ sẽ có khả năng vận hành tốt hơn.

Vào giữa thập niên 1990, Asus trở thành hãng đứng đầu về số lượng bo mạch chủ bán ra. Asus cũng đã bắt đầu sản xuất hàng điện tử tiêu dùng theo hợp đồng cho các hãng lớn, bao gồm cả Dell, HP và Sony. Nhưng Shih không muốn chỉ là nhà sản xuất theo hợp đồng “không tên không tuổi”. Do đó, năm 1997, Asus đã bắt đầu sản xuất laptop.

Tuy nhiên, vào năm 2001, các công ty khác như ECS và Foxconn cũng bắt đầu tung ra sản phẩm của mình, khiến giá bo mạch của Asus giảm xuống. Asus cũng bị hạ xuống vị trí thứ 2 về thị phần bo mạch chủ; lợi nhuận năm 2002 đã sụt giảm mạnh còn 300 triệu USD từ mức 500 triệu USD của năm trước. Để giành lại thị phần, Shih đã áp dụng chiến lược gọi là “Sư tử khổng lồ”.

“Chúng tôi luôn cải tiến bo mạch để đạt được chất lượng tốt nhất, khả năng hoạt động tốt nhất và mang tính công nghệ nhất. Tuy nhiên, bạn cần phải là một chú sư tử khổng lồ, tức không những phải duy trì vị trí số 1, mà bạn còn phải nắm giữ phần lớn thị phần”, Shih nói.

Đó là lý do năm 2002, Shih đã thành lập một công ty con chuyên về bo mạch chủ gọi là ASRock để cạnh tranh trên thị trường sản xuất thiết bị gốc (OEM). Chiến lược “sư tử khổng lồ” của ông đã phát huy tác dụng. Chỉ trong vòng 2 năm, Asus đã quay trở lại vị trí số 1 về doanh số bán bo mạch chủ với sản lượng vượt cả ECS và Foxconn cộng lại.

Là người theo đạo Phật, Shih thấm nhuần triết lý “Học chấp nhận mọi thứ, tĩnh tâm và suy nghĩ mọi điều một cách rõ ràng.” và nhờ đó, ông luôn biết khiêm nhường khi thắng và kiên trì tìm cách giải quyết mỗi khi gặp khó khăn. Tham vọng, năng lực nghiên cứu và bản năng nắm bắt cơ hội đã đưa Shih trở thành giám đốc điều hành thông minh nhất trong lĩnh vực công nghệ trên thế giới.

Mùa thu năm 2007, khi Asus giới thiệu chiếc máy tính netbook EeePC có giá bán chỉ 399 USD, các đối thủ cạnh tranh đã từng chế nhạo rằng đây là thứ đồ chơi rẻ tiền. Thế nhưng, hàng triệu chiếc netbook thương hiệu Asus được bán hết đã đẩy Asus lên vị trí thứ 5 trong top các công ty dẫn đầu thị phần máy tính cá nhân trên thế giới.

Ngày nay, hầu như tất cả các nhà sản xuất máy tính xách tay, bao gồm cả Dell, HP, Toshiba, đều có phiên bản máy tính netbook của riêng mình. Nhưng nhà sản xuất máy netbook lớn nhất thế giới, với 38% thị phần lại là một công ty công nghệ của Đài Loan, Công ty Acer. Đây cũng là “chốn cũ” của Shih trước khi ông tìm lối đi riêng cùng với 4 người bạn khác. Asus của Shih vẫn xếp ở vị trí thứ hai với 30% thị phần.

Vì vậy, sau hơn 3 năm thành công và đẩy mạnh được doanh thu của Asus, Shih đang tìm một hướng đi mới để tạo sự đột phá và tăng tốc.

Máy tính đại chúng

Có thể nói, máy tính xách tay của Asus là sự kết hợp giữa HP và Apple. Asus đứng đầu về số lượng notebook bán ra tại Đài Loan, nhưng máy tính của Asus thu hút người tiêu dùng nhờ khả năng hoạt động, độ bền và phong cách chứ không phải nhờ giá rẻ.

Tuy nhiên, Shih không muốn chỉ dừng lại ở đó. Ông muốn tạo ra một loại thiết bị của nền công nghệ số, có thể kết nối không dây, thực hiện được những chức năng cơ bản của máy tính, dễ sử dụng, nhỏ gọn và trên hết là vừa túi tiền, để có thể tiếp cận hàng tỉ người tiêu dùng. Lúc đó, Intel (Mỹ) đang nghiên cứu một loại chip có tên gọi là Atom, có thể giúp Shih thực hiện tham vọng của mình.

“Chúng tôi đang nghiên cứu tạo ra một loại chip giá rẻ, tiết kiệm năng lượng gọi là Atom. Và Jonney muốn có nó”, Sean Maloney, Phó Chủ tịch Điều hành của Intel, kể lại. Phần quan trọng nhất đã được giải quyết xong. Vấn đề cuối cùng là nên quyết định đưa các chức năng nào vào thiết bị mới này.

Trong 3 tháng liền, Shih và Jerry Shen, trưởng bộ phận bo mạch chủ của Asus (hiện là CEO của Asus), đã thống nhất đưa các đặc tính Wi-Fi, touchpad và ổ cứng SSD vào máy tính siêu nhỏ này và loại bỏ các chức năng như hệ điều hành Microsoft Windows và bàn phím cỡ lớn. Và khi hàng ngàn chiếc netbook EeePC đầu tiên xuất hiện tại Đài Loan vào tháng 10/2007, chúng đã được bán hết trong vòng 30 phút.

Giống như các công ty công nghệ khác, Asus cũng bị suy thoái kinh tế thế giới tác động. Mùa đông vừa qua, hãng đã công bố mức lỗ hằng quý đầu tiên trong lịch sử 20 năm thành lập của công ty. Tuy nhiên, nhờ cắt giảm mạnh chi phí bằng cách tinh gọn bộ máy nhân sự, giảm lương và hạn chế hàng tồn kho, kết quả kinh doanh quý 3/2009 của Asus đã khởi sắc vượt ngoài dự đoán của giới chuyên gia.

Asus dự báo, doanh số notebook của hãng sẽ tăng 30% trong năm 2010. Tuy nhiên, đối thủ lớn Acer sẽ không dễ gì nhường ngôi vị số 1 trong lĩnh vực netbook trong một sớm một chiều. Vì thế, Shih đang suy tính cách có thể đánh bại Acer bằng một bước đột phá tiếp theo làm thay đổi cả ngành máy tính.

Shih dự định phát triển những sản phẩm đáp ứng cả 3 yếu tố: vừa túi tiền, dễ dàng sử dụng, tích hợp công nghệ kỹ thuật số. Một số hãng đã tung ra sản phẩm đáp ứng được 2 tiêu chí sau cùng, nhưng tiêu chí “vừa túi tiền” thì vẫn còn xa vời. Với 40% doanh thu từ công nghệ, Asus dự kiến sẽ có mức tăng trưởng doanh thu đạt 30% trong năm 2010 đối với sản phẩm netbook.